หญิงมีประจำเดือน - ท้อง - เตรียมตัวมีบุตร ฉีดวัคซีนโควิด ได้ไหม?

ข่าววันนี้ คำถามที่ถามบ่อยเกี่ยวกับการฉีดวัคซีนโควิดสำหรับสุภาพสตรี ที่ต้องรู้ เพื่อเตรียมความพร้อมและเพิ่มความรู้ ความเข้าใจ 

วันนี้ TrueID รวบรมข้อมูลจาก ศาสตราจารย์ นายแพทย์ ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาให้แล้ว

คำถาม ข้อ 1 : มีประจำเดือนหรือกำลังจะมีประจำเดือนฉีดวัคซีนโควิดได้ไหม?

ตอบ : ฉีดได้เลยไม่มีข้อห้ามอันใด ที่เกี่ยวข้องกับการมีประจำเดือน

คำถาม ข้อ 2 : กำลังตั้งครรภ์ฉีดวัคซีนได้ไหม?

ตอบ : เนื่องจากวัคซีนนี้เป็นวัคซีนใหม่ โดยทั่วไปเราจะไม่ให้วัคซีนในสตรีตั้งครรภ์ที่เป็นวัคซีนใหม่ แต่หลักการทั่วไปทางการให้วัคซีน เช่น วัคซีนเชื้อตาย เราให้ในสตรีตั้งครรภ์ได้ โดยเฉพาะในไตรมาสสองและสาม เช่น วัคซีนไข้หวัดใหญ่ วัคซีนคอตีบ ไอกรน บาดทะยัก

สำหรับวัคซีนโควิด-19 เป็นวัคซีนใหม่ เราจะไม่ให้ในไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ แต่ในไตรมาสที่สองและสาม ให้คำนึงถึงประโยชน์ที่ได้กับความเสี่ยงของวัคซีน เช่น ถ้าสตรีตั้งครรภ์นั้นทำงานด่านหน้าที่มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อได้ง่าย เช่น เป็นพยาบาล เป็นแพทย์ หรืออยู่ในแหล่งระบาดสูง ก็ให้คำนึงถึงความเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อโควิด เพราะถ้าติดเชื้อแล้วในสตรีตั้งครรภ์จะมีความรุนแรงมากกว่าคนปกติ มีโอกาสที่ทารกจะคลอดก่อนกำหนด และมีโอกาสที่จะแพร่เชื้อโควิดสู่คนอื่น

การให้วัคซีนส่วนใหญ่จะแนะนำให้วัคซีนที่เป็นเชื้อตายและที่มีข้อมูลในสตรีตั้งครรภ์บ้างคือ วัคซีนในกลุ่ม mRNA ที่มีการให้ในสตรีตั้งครรภ์

ส่วนไวรัสเวกเตอร์ โดยหลักการถือว่ามีชีวิต แต่ไม่สามารถแบ่งตัวได้ การเกิดลิ่มเลือดก็เกี่ยวข้องกับฮอร์โมนตัวอย่างเพราะในสตรีตั้งครรภ์ จึงยังไม่มีข้อมูลมากเพียงพอในสตรีตั้งครรภ์

วัคซีนของจีน Sinovac เป็นวัคซีนเชื้อตาย แต่ก็ยังไม่มีข้อมูลในการศึกษาในสตรีตั้งครรภ์ จึงใช้ชั่งน้ำหนักระหว่างผลประโยชน์ที่ได้กับความเสี่ยงหรืออันตรายของวัคซีน อย่างไรก็ตาม ขณะนี้กำลังมีการศึกษากันมากถึงการให้วัคซีนในสตรีตั้งครรภ์ ข้อมูลต่าง ๆ คงจะมีการเปิดเผยออกมาเป็นระยะ

คำถาม ข้อ 3 : กำลังจะเตรียมตัวมีบุตรฉีดวัคซีนได้ไหม?

ตอบ : วัคซีนนี้ไม่มีข้อห้าม และไม่มีความจำเป็นที่จะต้องตรวจว่ากำลังตั้งครรภ์หรือเริ่มจะตั้งครรภ์ ไม่ต้องไปซื้อชุดตรวจมาตรวจก่อน

แต่เมื่อทราบว่า ตั้งครรภ์หลังฉีดวัคซีนโควิดเข็มหนึ่งไปแล้ว ก็ให้เลื่อนการฉีดเข็มสองออกไป ไปฉีดหลังการตั้งครรภ์ หรือฉีดวัคซีนนั้นต่อในไตรมาสสองหรือสาม ในกรณีที่สตรีผู้นั้นมีความเสี่ยงสูงที่จะติดโควิด-19 โดยดูประโยชน์ที่ได้และความเสี่ยงของวัคซีนเป็นหลัก

คำถาม ข้อ 4 : คุณแม่ที่ให้นมบุตรฉีดวัคซีนได้ไหม? 

ตอบ : ถึงแม้จะไม่มีข้อมูลในรายละเอียดทั้งหมด แต่เป็นที่ทราบกันดีว่า ส่วนประกอบที่อยู่ในวัคซีนจะมีโอกาสผ่านมาในน้ำนมน้อยมากหรือแทบจะวัดไม่ได้

ดังนั้น การให้นมบุตรจึงไม่ได้ถือเป็นข้อห้ามเด็ดขาด ที่จะให้วัคซีน และถ้าเราถึงกำหนดที่จะต้องให้วัคซีนโดยเฉพาะในแหล่งระบาดก็ควรจะได้รับวัคซีนเพราะมีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงที่เกิดขึ้น และเมื่อให้วัคซีนมาแล้วก็ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องงดนมมารดาแต่อย่างใด

คำถาม ข้อ 5 : การฉีดวัคซีนโควิดจะมีผลทำให้มีบุตรยากหรือไม่

ตอบ : ในปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานอันใดที่บ่งบอกว่าวัคซีนโควิด-19 จะทำให้มีผลทำให้มีบุตรยาก

ข่าวเกี่ยวข้อง :

• ‘นพ.ยง’ห่วงสตรีมีครรภ์ติดโควิดเสี่ยงทั้งแม่-ลูก แนะศึกษาวัคซีนก่อนฉีด
• รวมคู่มือประเมินความเสี่ยงติดโควิด-19 ฉบับกระทรวงสาธารณสุข
• เช็กตัวเอง! เรากลัวการฉีดวัคซีนโควิด-19 หรือเปล่า
• อาหารเสริม ไม่ใช้ยารักษาโควิด-19 แต่สร้างภูมิคุ้มกันให้สุขภาพดีได้
• พ่อแม่ต้องรู้! เลี้ยงเด็กพิเศษอย่างไรให้ปลออดภัยจากโควิด-19
• #ฉีดวัคซีนกันเถอะ ผลข้างเคียงวัคซีนโควิด-19 ที่รักษาได้
• 'หนูไม่อยากติดโควิด' เปิด 6 วิธี พ่อแม่ต้องทำเมื่อกลับถึงบ้าน
• สรุปทุกปัญหา “การฉีดวัคซีนโควิด-19” ปลอดภัยไหม? ใครต้องควรระวัง?
• เข้าใจที่หมอพูดไม่ยาก! จากคำศัพท์ทางเทคนิคเกี่ยวกับโควิด-19
• ฉีดวัคซีนโควิดแล้วแพ้...สปสช.จ่ายเงินเท่าไหร่?
• เตรียมตัวให้พร้อม! ก่อนเริ่มฉีดวัคซีนโควิด-19
• รู้จัก ม.41 "แพ้วัคซีนโควิด-19" รัฐดูแลสูงสุด 4 แสนบาท!
• คุณแม่รู้ไว้ก่อนสาย คนท้องเสียชีวิตจากโควิด ป้องกันได้
• จริงหรือไม่ ใช่หรือเปล่า ความเชื่อผิดๆเกี่ยวกับ “โควิด-19” ที่ต้องรู้