สรุปทุกปัญหา “การฉีดวัคซีนโควิด-19” ปลอดภัยไหม? ใครต้องควรระวัง?
เมื่อการฉีดวัคซีนโควิด-19 เป็นสถานการณ์ที่ต้องเฝ้าจับตา เนื่องจากมีข่าวเกี่ยวกับการแพ้วัคซีนเป็นจำนวนมาก สร้างความวิตกกังวลแก่ผู้ที่จะเข้ารับการฉีด ทำให้หลายคนเริ่มมีความสงสัยว่าวัคซีนโควิดที่เรากำลังจะได้ฉีดนั้น มีอะไรต้องพึงระวังหรือไม่
วันนี้ True ID ได้รวบรวมคำถาม พร้อมแนวทางการแก้ไขจากกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุขมาไว้ให้เป็นคู่มือเตรียมพร้อมแก่ผู้ที่จะต้องฉีดวัคซีนโควิด-19 แต่ยังคงมีคำถามคาใจ
20 Q&A คลายข้อข้องใจเกี่ยวกับ“การฉีดวัคซีนโควิด-19”
1.ผู้ป่วยเป็นมะเร็งแบบไหน ควรฉีดวัคซีนโควิด-19 ก่อน
ตอบ ผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งทุกชนิดที่อยู่ระหว่างรักษาด้วยเคมีบำบัด
2.ข้อควรระวังในการฉีดวัคซีนมีอะไรบ้าง
ตอบ ควรฉีดในสถานพยาบาลที่มีความพร้อมรับมืออาการแพ้วัคซีนรุนแรงและควรเฝ้าระวังหลังฉีดอย่างน้อย 30 นาที
3.ถ้าฉีดวัคซีนแล้วติดเชื้อโควิด-19 จะทำอย่างไร
ตอบ อาจติดเชื้อแบบไม่มีอาการ หรืออาการน้อยมาก ดังนั้นจึงยังจำเป็นต้องสวมหน้ากากอนามัย เว้นระยะห่าง ล้างมือ เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อสู่คนที่อ่อนแอ
4.สามารถฉีดวัคซีนอื่น เช่น วัคซีนไข้หวัดใหญ่ คอตีบ บาดทะยัก หัดเยอรมัน ในระยะใกล้เคียงวัคซีนโควิด-19 ได้หรือไม่
ตอบ แนะนำให้ฉีดห่างกันอย่างน้อย 4 สัปดาห์
5.หากถูกสัตว์กัด หลังฉัดวัคซีนโควิด-19 สามารถไปฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าได้หรือไม่
ตอบ ได้ ควรรีบฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าโดยเร็ว เพราะพิษสุนัขบ้าอันตรายมากกว่า
6.ถ้าเคยติดโควิด-19 แล้ว การรับวัคซีนจะอันตรายหรือไม่
ตอบ ไม่อันตราย แต่ควรฉีดหลังจากติดเชื้อ 3-6 เดือน และอาจฉีดเพียง 1 เข็ม
7.วัคซีนโควิด-19 สามารถฉีดสลับยี่ห้อกันได้หรือไม่
ตอบ ขณะนี้ยังไม่มีผลการศึกษา จึงแนะนำให้ฉีดยี่ห้อเดียวกันไปก่อน
8.วัคซีนโควิด-19 มีเกณฑ์ทดสอบอย่างไรก่อนการใช้จริง
ตอบ วัคซีนทุกชนิดต้องผ่านเกณฑ์ของอนามัยโลกและ อย. ต้องมีการทดสอบในห้องปฏิบัติการ ทดสอบในสัตว์ทดลอง รวมถึงทดสอบในมนุษย์ 3 ระยะ
9.แอปพลิเคชันหมอพร้อมมีประโยชน์อย่างไร
ตอบ 1.เลือกโรงพยาบาลและนัดฉีดวัคซีนโควิด-19
2.ให้ข้อมูลอาการแพ้
3.ติดตามผลข้างเคียง
4.เตือนการฉีดเข็มที่ 2
10.วัคซีนโควิด-19 จะป้องกันเชื้อโควิดที่กลายพันธุ์ได้หรือไม่
ตอบ การกลายพันธุ์ของไวรัสเป็นเรื่องปกติและเกิดขึ้นตลอดเวลา เช่น สายพันธุ์แอฟริกาใต้สายพันธุ์อังกฤษ โดยไวรัสที่มีการกลายพันธุ์ในปัจจุบันมีแนวโน้มที่จะแพร่กระจายได้รวดเร็วมากขึ้นและกำลังอยู่ระหว่างการศึกษาถึงผลกระทบต่อประสิทธิภาพของวัคซีน อย่างไรก็ตามคณะผู้เชี่ยวชาญขององค์การอนามัยโลก ยังคงแนะนำให้มีการฉีดวัคซีนต่อไปในประเทศที่พบว่ามีไวรัสป่วยรุนแรงสายพันธุ์แอฟริกาใต้ เนื่องจากพบว่าวัคชื่นยังมีประโยชน์ในการป้องกันการป่วยรุนแรง
11.วัคซีนโควิด-19 ที่นำเข้ากับวัคซีนที่ผลิตในไทยมีคุณภาพเท่าเทียมกันหรือไม่
ตอบ มีคุณภาพเท่าเทียมกัน โดยวัคซีนที่ผลิตในประเทศไทยโดยบริษัท Siam Bioscience ได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีจากบริษัท AstraZeneca เพื่อให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางการผลิตวัคซีนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
12.วัคซีนโควิด-19 เป็นฮาลาลหรือไม่
ตอบ ผู้ผลิตวัดชื่น AstraZeneca, Pfizer-BioNTech และ Moderna ยืนยันว่า วัคซีนไม่ได้มีส่วนผสมใดจากผลิตภัณฑ์ที่มีสัตว์เป็นองค์ประกอบและไม่มีเจลาตินจากสุกร ในขณะที่องค์กรศาสนาอิสลามสูงสุดของประเทศอินโดนีเซียรับรองวัคซีน Sinovac ว่าเป็นผลิตภัณฑ์ฮาลาล เช่นเดียวกับสมาคมแพทย์อิสลามแห่งสหราชอาณาจักร (British Islamic MedicalAssociation ที่ให้การรับรองวัคซีนโควิด-19
13.วัคซีนโควิด-19 จะช่วยป้องกันโควิดไปได้นานแค่ไหน ต้องฉีดกระตุ้นเมื่อไหร่
ตอบ เนื่องจากเป็นวัดซีนใหม่ที่มีการใช้ไม่นาน องค์ความรู้ในปัจจุบันยังไม่ทราบว่า ภูมิคุ้มกันที่ถูกกระตุ้นโดยวัคซีนโควิด-19 จะอยู่ในร่างกายได้นานเท่าใด จึงยังไม่สามารถตอบได้ว่า ควรมีการฉีดกระตุ้นอีกเมื่อใด แต่ในเบื้องต้นพบว่า การติดเชื้อตามธรรมชาติ มีภูมิคุ้มกันอยู่ได้นาน 6 ถึง 8 เดือน
14.ต้องฉีดวัคซีนคนในประเทศมากแค่ไหนถึงจะควบคุมโรคได้
ตอบ ควรฉีดวัคซีนให้คนจำนวนมากจนเกิดปรากฏการณ์ภูมิคุ้มกันหมู่ (herd immunity) กล่าวคือในสังคมนั้นมีประชากรที่มีภูมิคุ้มกันโรคจำนวนมากพอ หากมีผู้ติดเชื้อเข้ามาในชุมชน จะไม่สามารถแพร่กระจายโรคได้
15.วัคซีนโควิด-19 ที่ประเทศไทยใช้ยังไม่สิ้นสุดการทดลอง จริงไหม
ตอบ วัคซีนโควิด-19 ที่ได้รับการรับรองและขึ้นทะเบียนได้ผ่านการวิจัยทดสอบครบทุกขั้นตอน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทดลองในมนุษย์ทั้งสามระยะ อย่างไรก็ตามผู้ผลิตและรัฐบาลยังจำเป็นต้องเก็บข้อมูลทั้งด้านประสิทธิภาพและความปลอดภัยของวัคซีนโควิด-19 ต่อไป
16.วัคซีนแต่ละชนิดมีประสิทธิภาพและคามปลอดภัยต่างกันหรือไม่
ตอบ วัคซีนแต่ละชนิดมีผลการวิจัยด้านประสิทธิภาพแตกต่างกัน ตามระเบียบวิธีวิจัยที่ออกแบบมาของแต่ละบริษัท เช่น การวัดผลของวัคซีนในการป้องกันการเจ็บป่วยจากโรคโควิด-19 ในระดับความรุนแรงที่แตกต่างกัน การกำหนดกลุ่มตัวอย่างที่แตกต่างกัน รวมทั้งการเกิดการกลายพันธุ์ในหลายพื้นที่ ดังนั้นการแปลผลเพื่อพิจารณานำวัคซีนมาใช้ จึงไม่สามารถพิจารณาเพียงตัวเลขประสิทธิภาพเพียงอย่างเดียวต้องวิเคราะห์บริบทแวดล้อมและระเบียบวิธีวิจัยด้วย
สำหรับวัคซีนที่นำมาใช้ในประเทศไทยทั้งสองชนิด มีข้อมูลความปลอดภัยที่ดี อาการไม่พึงประสงค์ส่วนใหญ่เป็นอาการเฉพาะที่และหายได้เอง ปัจจุบันยังไม่มีรายงานอาการไม่พึงประสงค์รุนแรงในอัตราที่สูงกว่าวัคซีนชนิดอื่นที่ใช้อยู่ทั่วไป
17.ใครควรได้รับวัคซีนโควิด-19
ตอบ ประชากรคนไทยทุกคน โดยไม่มีค่าใช้จ่าย คาดว่าประมาณไตรมาส 3 และ ไตรมาส 4 จะมีวัคซีนเพียงพอ จนสามารถขยายการฉีดวัคซีนแก่กลุ่มต่างๆได้ครบถ้วน
18.ใครที่ไม่ควรได้รับวัคซีนโควิด-19
ตอบ ใครก็ตามที่มีไข้สูงในวันนัดหมายฉีดวัคซีน ควรเลื่อนการฉีดวัคซีนไปก่อน หากมีไข้ต่ำๆหรือ เจ็บป่วยเล็กน้อย ไม่ควรเลื่อนฉีด สำหรับผู้มีโรคประจำตัว มีประวัติภูมิแพ้หรือมีปัญหาภูมิคุ้มกันบกพร่อง ควรแจ้งบุคลากรการแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน และขอคำแนะนำที่เหมาะสม
19.ฉีดวัคซีนโควิด-19 ได้ประโยชน์อะไร
ตอบ ประโยชน์จากการฉีดวัคซีนโควิด-19
1.เสริมภูมิคุ้มกันเพื่อป้องกันการติดโควิด-19ให้กับตัวเรา
2.เกิดภูมิคุ้มกันภาพรวมของชุมชน เป็นประโยชน์ต่อสังคม
3.ลดความรุนแรง หากเกิดการติดเชื้อ
4.ยับยั้งการแพร่ระบาดไปสู่บุคคลอื่น
5.ทุกคนปลอดภัยจากโควิด-19
หมายเหตุ : ความเสี่ยง บางคนมีจำนวนน้อย ที่อาจมีอาการข้างเคียง ซึ่งอาการไม่รุนแรงและหากเองได้
20.ฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้วยังมีโอกาสแพร่เชื้อหรือไม่
ตอบ ผู้ถูกฉีดวัคซึนยังมีโอกาสรับเชื้อ มีโอกาสป่วย และมีโอกาสแพร่เชื้อ ดังนั้นยังต้องคงมาตรการควบคุมป้องกันโรคโควิด-19 ต่อไปทั้งการสวมหน้ากาก รักษาระยะห่างและหมั่นล้างมือ ซึ่งจะช่วยป้องกันโรคติดต่อทางเดินหายใจอื่นๆได้อีกด้วย เช่น ไข้หวัดใหญ่ และวัณโรค
ข้อมูลจาก ไทยรู้สู้โควิด , กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
- รวมปัญหาและทางออกของ “หมอพร้อม” ที่พร้อมใช้งานหรือยัง?
- เช็ก! ประสิทธิภาพ “แอสตราเซเนกา” หลังลงทะเบียนฉีดวัคซีนโควิด 19 แล้วพร้อมฉีดเลย
- ส่องวัคซีนโควิด-19 “โมเดอร์นา- Moderna” ก่อนเข้าฉีดจริงในไทยไม่เกิน พ.ค. นี้
- ไฟเซอร์มาไทยแน่! เจาะลึกประสิทธิภาพ "วัคซีนไฟเซอร์-Pfizer" ที่ใครๆก็อยากฉีด
- 15 ช่องทางบริจาคเงินช่วยเหลือโรงพยาบาล สู้วิกฤตโควิด-19
- เช็ก! ขั้นตอนการลงทะเบียน "หมอพร้อม" ฉีดวันไหนบ้าง
- เปิดรับสมัคร! แพทย์พยาบาลและเภสัชกรอาสา ฝ่าวิกฤตโควิด-19