วัคซีนไฟเซอร์ผสมน้ำเกลือ สูตรที่คนไทยต้องฉีด! ผสมผิดหมดประสิทธิภาพ

ถือเป็นข่าวดีเกี่ยวกับความคืบหน้าที่ไทยได้มีวัคซีนเพิ่มอีกหนึ่งชนิด นั่นก็คือ วัคซีนไฟเซอร์ ที่รัฐบาลสหรัฐบริจาคให้ไทยล็อตแรกจำนวน 1.5 ล้านโดส ได้ส่งถึงสถามบินสุวรรณภูมิแล้ว ในเวลา 04.30 น. ที่ผ่านมา โดยมีนายอนุทิน ชาญวีกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เป็นตัวแทนรัฐบาลไทยรับมอบวัคซีน

ซึ่งวัคซีนไฟเซอร์นี้ เป็นวัคซีนที่แตกต่างจากวัคซีนทั่วไปที่ไทยเคยฉีดให้แก่ประชาชน เนื่องจากต้องมีการเก็บรักษาและรูปแบบการฉีดที่แตกต่างกันออกไป วันนี้ TrueID จึงเปิดสูตรการฉีดวัคซีนไฟเซอร์ที่ต้องรู้ไว้ก่อนฉีด

วัคซีนไฟเซอร์ที่สหรัฐอเมริกาบริจาคให้ไทยจำนวน 1.5 ล้านโดส เมื่อมาถึงจะนำไปเก็บที่คลังวัคซีนที่กำหนด เพราะการเก็บวัคซีนไฟเซอร์ต้องเก็บในอุณหภูมิติดลบ 70 องศาเซลเซียล และจะมีการสอนวิธีการผสมการฉีดวัคซีน เพราะวัคซีนไฟเซอร์จะไม่เหมือนวัคซีนที่เราใช้ ไม่ว่าจะแอสตร้าเซนเนก้า หรือซิโนแวคที่ดูดจากขวดและเก็บรักษาที่ 2-8 องศาเซลเซียลก็สามารถนำมาฉีดประชาชนได้ แต่วัคซีนไฟเซอร์ตัวนี้ต้องเก็บที่อุณหภูมิติดลบ 70 องซาเซลเซียส

วัคซีนไฟเซอร์มี 2 ชื่อ แต่ก็คือไฟเซอร์เหมือนกัน

วัคซีนโควิด-19 ยี่ห้อไฟเซอร์ ชนิด mRNA ของ Pfizer-BioNTech หากนำเข้ามาจากสหรัฐอเมริกาจะมีชื่อติดข้างขวดว่า “Pfizer-BioNTech COVID-19 vaccine” แต่เมื่อขายในแถบประเทศยุโรปและประเทศอื่น ๆ จะมีใช้ชื่อการค้าว่า “COMIRNATY” ซึ่งทั้งสองคือวัคซีนชนิดเดียวกัน แต่ต่างกันแค่ที่มา และคาดว่าที่ไทยจะนำเข้ามาอีก 20 ล้านโดส จะอยู่ภายใต้ชื่อ “COMIRNATY” 

ฉีดไฟเซอร์เพียวๆไม่ได้ ต้องผสมน้ำเกลือ

การใช้วัคซีนไฟเซอร์จะแตกต่างจากวัคซีนชนิดอื่น เพราะต้องมีการผสมน้ำเกลือ เนื่องจากเป็นวัคซีนเข้มข้น จึงต้องผสมน้ำเกลือ โดยต้องผสมให้ได้ตามสัดส่วนและดูดจากขวดใหญ่ไปฉีดให้ประชาชน จึงต้องมีการเตรียมการ ไม่ว่าจะเป็นการเก็บรักษา การผสมวัคซีน การนัดหมายการฉีด จะมีการอบรมให้กับบุคลากรตามจุดฉีดที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นรพ.ทั่วประเทศ ในวันที่ 30 ก.ค. 2564 ในระบบออนไลน์

สำหรับส่วนการผสมจะใช้น้ำเกลือ ใช้สารละลายโซเดียมคลอไรด์ 9 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร (0.9%) ชนิดฉีด ปริมาตร 1.8 ml กดเติมน้ำเกลือเข้าไปในขวดจนครบ 1.8 ml  และอย่าถอนเข็มทันทีต้องดูดอากาศกลับขึ้นมาในไซริงค์อีกอย่างน้อย 1.8 ml เท่าเดิมเพื่อไม่ให้เกิดแรงดันย้อนกลับ เมื่อทำการผสมเสร็จจะต้องทำการกลับขวดขึ้นลงช้าๆ 10 ครั้งอีกรอบ

ไฟเซอร์ 1 ขวดจะฉีดได้ 6 คน

วัคซีนไฟเซอร์ 1 ขวด จะสามารถผสมฉีดวัคซีนได้จำนวน 6 โดส โดสละ 0.3 ml  ซึ่งจำเป็นจะต้องใช้ไซริงค์ที่มีขนาด 1 ml หรือ 3 ml และจะต้องใช้เข็มอันเดียวกันกับที่ใช้ผสมวัคซีน หากใช้ไซริงค์ขนาดใหญ่กว่าอาจจะได้ไม่ครบจำนวน 6 โดส และห้ามนำเศษที่เหลือจากแต่ละขวดมารวมกันเพื่อให้ได้ 1 โดสเด็ดขาด

ควรใช้กระบอกฉีดยาและ/หรือเข็มฉีดยาที่มีปริมาตรยาตกค้างต่ำ (low dead-volume)หากใช้กระบอกฉีดยาและเข็มฉีดยาแบบมาตรฐาน วัคซีน 1 ขวดอาจมีปริมาตรไม่เพียงพอในการดูดวัคซีนสำหรับการฉีดโดสที่ 6

ข้อควรรู้ในการผสมยาฉีดวัคซีนไฟเซอร์

• ขนาดวัคซีนสำหรับฉีดแต่ละโดส ต้องมีปริมาตร 0.3 มิลลิลิตร

• หากปริมาณวัคซีนที่เหลืออยู่ในขวดวัคซีนไม่เพียงพอสำหรับการฉีดวัคซีนเต็มโดสที่ขนาด 0.3 มิลลิลิตร ให้ทิ้งขวดวัคซีนและวัคซีนที่เหลือในขวด

• ห้ามนำวัคซีนจากหลายขวดวัคซีนมารวมกัน

• ห้ามผสมวัคซีนนี้ในกระบอกฉีดยาเดียวกันกับวัคซีนหรือผลิตภัณฑ์ยาชนิดอื่น

ข้อควรระวังเมื่อฉีดวัคซีนไฟเซอร์ 

ห้ามถอดเข็มออกมาเคาะไล่ฟองอากาศ และไม่ควรแท็บบริเวณไซริงค์ เนื่องจากวัคซีนมีความบอบบาง อาจจะทำโครงสร้างยาเสียหาย แต่จะไล่ฟองอากาศ โดยใช้วิธีที่เข็มอยู่ในขวดแล้วดูดไปมาจนไม่มีฟองอากาศ และต้องรีบฉีดวัคซีนทันทีภายใน 30 นาที  

อุณหภูมิระหว่างการขนส่งวัคซีนไฟเซอร์

ส่วนของการขนส่งวัคซีนจะถูกขนส่งบรรจุในกล่องแบบ Thermal shipping container ใน 1 กล่องจะมีวัคซีนบรรจุอยู่จำนวน 195 ขวด กล่องชนิดนี้สามารถเก็บรักษาวัคซีนในความเย็นอุณภูมิต่ำกว่า - 60 องศา ด้วยน้ำแข็งแห้งหรือดรายไอซ์ และจะต้องมีการเติมน้ำแข็งแห้งอย่างถูกเวลาเพื่อรักษาความเย็น

การบริหารจัดการเก็บวัคซีนเมื่อถูกส่งมาในขณะที่อุณหภูมิ - 60 องศาจะต้องย้ายไปเก็บรักษาในตู้เย็น โดยมี 2 ตัวเลือก คือ 

1.เก็บในตู้เย็นธรรมดาในอุณหภูมิ 2-8 องศา วัคซีนจะมีอายุ 1 เดือน(31 วัน) 

2.สามารถเก็บไว้ที่ ตู้แช่(freezer) ในอุณหภูมิ -25 ถึง -15 องศา วัคซีนจะมีอายุ 2 สัปดาห์ และห้ามย้ายวัคซีนจาก อุณหภูมิ 2-8 องศา ไปที่อุณหภูมิ -25 องศา หรือ -60 องศา เพราะวัคซีนจะไม่สามารถใช้งานได้ 

นอกจากนี้วัคซีนยังไม่ทนความร้อน หรือสัมผัสแสงไฟในห้องให้น้อยที่สุด และหลีกเลี่ยงการโดนแสงแดดและแสงอัลตราไวโอเลตโดยตรง ดังนั้นการนำวัคซีนออกจากที่เย็นโดยอยู่ในที่แสงไฟธรรมดาได้แต่ต้องเป็นขั้นตอนการเตรียมและฉีดวัคซีนเท่านั้น

เพราะฉะนั้นถ้ากลัวใช้วัคซีนไม่ทันหลังจากที่โรงพยาบาลได้รับการจัดสรรมาแล้ว อาจจะเก็บไว้ในอุณหภูมิ -25 องศาฯ ก่อน 2 สัปดาห์ แล้วย้ายไปที่ตู้อุณหภูมิ 2-8 องศาฯ อาจจะรักษาได้ 1 เดือนกับ 2 สัปดาห์ นี่คือเงื่อนไขในภาวะที่ขนส่งมา -60 องศาฯ

แต่ถ้าเก็บไว้ที่ 2-8 องศาฯ แล้วจะไม่สามารถย้อนเอากลับไปเก็บที่ -25 หรือ -60 องศาฯ ได้อีก ไม่เช่นนั้นวัคซีนเสียหาย เพราะกฎข้อห้ามคือห้ามย้อนไปเก็บในที่อุณหภูมิต่ำลง แต่ถ้าเก็บไว้ที่ -25 องศาฯ แล้ว สามารถย้อนไปเก็บที่อุณหภูมิ -60 องศาได้เพียง 1 ครั้งเท่านั้น

วิธีดูวันหมดอายุวัคซีนไฟเซอร์

วัคซีนไฟเซอร์มีอายุ 6 เดือน โดยที่ฉลากและกล่องจะระบุวันที่ผลิต แต่จะไม่มีวันหมดอายุ มีระบุเพียงเดือนและปี ลักษณะคือ เดือน 2 ตำแหน่ง/ปี ค.ศ. 4 ตำแหน่ง เช่น 12/2021 ดังนั้นวันหมดอายุจะคือ วันสุดท้ายของเดือนนั้นๆ

ข้อมูลจาก Hfocus , บรรยายพิเศษ Chula Phama Talk เรื่อง “การเก็บและการเตรียมวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ชนิด mRNA ของ Pfizer-BioNTech” , ประชาชาติธุรกิจ , ไทยโพสต์

--------------------

เกาะติดสถานการณ์โควิด-19  ทันความเคลื่อนไหว ได้ความรู้ที่ถูกต้อง ส่งตรงถึงมือคุณ
คลิกเลย!! >>> รู้ทันกันโควิด <<< หรือ กด *301*35# โทรออก

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• สถานทูตสหรัฐฯ ประกาศบริจาควัคซีนให้ไทยรวม 2.5 ล้านโดส ไฟเซอร์ถึงไทยแล้ว 1.5 ล้าน
• แจงชัด! แผนการจัดสรร วัคซีนไฟเซอร์ 1.54 ล้านโดส ให้ใครบ้าง
• ไฟเซอร์อลเวง! ไทม์ไลน์มหากาพย์ "หมอบุญ" เซ็นสัญญาซื้อวัคซีนไฟเซอร์ 20 ล้านโดส
• วัคซีนโควิด มีภาษีนำเข้า ภาษีมูลค่าเพิ่มเท่าไหร่?
• จีนเตรียมอนุมัติวัคซีน ไฟเซอร์-ไบโอเอนเทค วัคซีนต่างชาติตัวแรก