การเล่นกีฬาเป็นทีม ลดเสี่ยงคิดสั้นในวัยรุ่น แต่คนเล่นน้อยลง

งานวิจัยล่าสุดจากสหรัฐฯ ชี้ว่า "กีฬาเชิงทีม" มีบทบาทสำคัญในการป้องกันปัญหาสุขภาพจิตในวัยรุ่น โดยเฉพาะภาวะคิดสั้นและพฤติกรรมฆ่าตัวตาย แต่แนวโน้มการเข้าร่วมกิจกรรมเหล่านี้กลับลดลงอย่างน่าตกใจในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา

กีฬาคือพื้นที่ปลอดภัยทางใจ

ดร.เคธี่ วูดส์ (Dr. Katie Woods) นักวิจัยด้านสาธารณสุขจากมหาวิทยาลัยวอชิงตัน ในเมืองเซนต์หลุยส์ เผยผลการศึกษาใหม่ที่แสดงให้เห็นว่า กีฬาเชิงทีม เช่น ฟุตบอล บาสเกตบอล วอลเลย์บอล หรือฮอกกี้ มีผลอย่างชัดเจนต่อการลดความรู้สึกโดดเดี่ยว และส่งเสริมความมั่นใจในตนเองในหมู่วัยรุ่น

การมีส่วนร่วมในกีฬาประเภททีมช่วยให้เยาวชนได้สร้างความสัมพันธ์กับเพื่อน พัฒนาแรงสนับสนุนทางสังคม และมีโอกาสระบายความเครียดในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย

ลดเสี่ยงคิดสั้นได้จริง

ข้อมูลจากการสำรวจ Youth Risk Behavior Survey ของ CDC พบว่าวัยรุ่นที่มีส่วนร่วมในกีฬาเชิงทีม มีแนวโน้มคิดฆ่าตัวตาย ลดลงถึง 23% เทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้เล่นกีฬาเลย การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มสุขภาพร่างกาย แต่ยังช่วยให้สมองหลั่งสารเคมีที่ทำให้รู้สึกดี เช่น โดพามีน และเซโรโทนิน ซึ่งช่วยลดภาวะซึมเศร้าได้

วิกฤตเงียบ: ทำไมเด็กเล่นกีฬาน้อยลง?

แม้จะมีประโยชน์ชัดเจน แต่งานวิจัยยังพบว่า อัตราการเล่นกีฬาเชิงทีมของวัยรุ่นในสหรัฐฯ ลดลงจาก 57% ในปี 2011 เหลือเพียง 44% ในปี 2023 สาเหตุที่ทำให้เด็กและเยาวชนเข้าร่วมกิจกรรมน้อยลง ได้แก่

• ค่าใช้จ่ายในการฝึกซ้อมและอุปกรณ์
• เวลาว่างที่ลดลงจากภาระการเรียน
• โควิด-19 ที่ทำให้กิจกรรมกลางแจ้งหยุดชะงัก
• ความเหลื่อมล้ำทางโอกาส โดยเฉพาะในครอบครัวที่มีรายได้น้อย

นักวิจัยเสนอแนะ: ต้องทำทันที

ดร.วูดส์และทีมงานเสนอให้รัฐบาล โรงเรียน และชุมชนร่วมมือกันในการฟื้นฟูและส่งเสริมกีฬาในวัยรุ่น โดยเฉพาะในรูปแบบที่เข้าถึงได้ง่าย ไม่เน้นการแข่งขัน

ข้อเสนอประกอบด้วย:

• สนับสนุนกิจกรรมกีฬาในโรงเรียนให้หลากหลายและไม่มีค่าใช้จ่าย
• เปิดพื้นที่สาธารณะและสนามกีฬาให้เด็กใช้ได้โดยไม่มีเงื่อนไข
• ฝึกอบรมครูและโค้ชให้เข้าใจเรื่องสุขภาพจิตควบคู่ไปด้วย
• จัดกิจกรรมสร้างทีมในรูปแบบไม่แข่งขัน เพื่อเสริมทักษะชีวิต
• กีฬาไม่ใช่แค่เรื่องเล่น แต่คือการป้องกัน

แม้หลายคนจะมองว่ากีฬาเป็นเรื่องเล่นๆ หรือเป็นกิจกรรมเสริม แต่ในสายตาของนักวิจัยด้านสุขภาพจิต กีฬา โดยเฉพาะประเภททีม คือเครื่องมือสำคัญในการ “ดูแลใจ” ของเด็กยุคใหม่ ในโลกที่เต็มไปด้วยความเครียด กีฬากลายเป็นพื้นที่ “พักใจ” และ “พัฒนาตัวตน” ที่เด็กทุกคนควรเข้าถึงได้อย่างเท่าเทียม