เลือกตั้งสหรัฐฯ 2020 : จะเกิดอะไรขึ้นหากโดนัลด์ ทรัมป์ ป่วยหนักจนไม่สามารถเป็นประธานาธิบดีได้
เลือกตั้งสหรัฐฯ 2020 : จะเกิดอะไรขึ้นหากโดนัลด์ ทรัมป์ ป่วยหนักจนไม่สามารถเป็นประธานาธิบดีได้ - BBCไทย
อีกไม่กี่สัปดาห์ก็จะถึงวันเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ แล้ว แต่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ กลับมาติดเชื้อโควิด-19 และล่าสุด ต้องถูกส่งตัวเข้าไปรักษาที่โรงพยาบาลแล้ว
นี่ทำให้เกิดหลายคำถามว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อจากนี้
นายทรัมป์ต้องกักตัวเป็นเวลา 10 วันหลังจากผลตรวจออกมาว่าติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่เมื่อวันที่ 1 ต.ค. นั่นหมายความว่าเขาก็อาจจะยังไปร่วมการโต้วาทีครั้งต่อไปกับโจ ไบเดน วันที่ 15 ต.ค. ทัน แต่งานหาเสียงที่จะจัดที่ฟลอริดาวันศุกร์นี้ต้องถูกยกเลิกไป
นี่ทำให้เกิดคำถามว่าอาจจะสามารถเลื่อนการเลือกตั้งไปได้ไหมเพราะการกักตัวทำให้เขาไม่สามารถออกไปหาเสียงได้
ตามกฎหมายแล้ว วันเลือกตั้งประธานาธิบดีจะเกิดขึ้นในวันจันทร์แรกของเดือน พ.ย. ซึ่งตรงกับวันที่ 3 ในปีนี้ แต่การเปลี่ยนวันเป็นอำนาจของสภานิติบัญญัติสหรัฐฯ ไม่ใช่ของประธานาธิบดี
การลงมติดังกล่าวต้องใช้เสียงข้างมากทั้งในสภาผู้แทนราษฎรและสภาคองเกรส ซึ่งไม่น่าเป็นไปได้เพราะพรรคเดโมแครตคุมเสียงข้างมากในสภาผู้แทนราษฎรอยู่
แม้ว่าจะเลื่อนวัน แต่รัฐธรรมนูญสหรัฐฯ ก็กำหนดให้วาระของประธานาธิบดีสหรัฐฯ ต้องไม่เกิน 4 ปี ซึ่งคือเที่ยงวันของวันที่ 20 ม.ค. ปีหน้า การเปลี่ยนกำหนดวันดังกล่าวต้องไปแก้ไขรัฐธรรมนูญด้วย ซึ่งไม่น่าจะเกิดขึ้น
หากทรัมป์ป่วยหนัก ?
รัฐธรรมนูญสหรัฐฯ กำหนดไว้ว่า หากประธานาธิบดีป่วยเกินจะทำหน้าที่ไหว เขาสามารถให้รองประธานาธิบดี ซึ่งในกรณีนี้ก็คือไมค์ เพนซ์ เป็นรักษาการประธานาธิบดี และทรัมป์ก็สามารถกลับมารับตำแหน่งได้เมื่อหายดีแล้ว
หากทรัมป์ป่วยจนไม่สามารถจะสั่งโอนอำนาจตัวเองได้ รองประธานาธิบดีและคณะรัฐมนตรี สามารถประกาศว่าประธานาธิบดีไม่สามารถทำหน้าที่ต่อไปได้ และเพนซ์ก็เริ่มทำหน้าที่แทนได้
สมมติว่านายเพนซ์เกิดป่วยขึ้นมาด้วย แนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรของสหรัฐฯ ก็จะเป็นคนรับตำแหน่งคนต่อไป แต่ด้วยความที่เธอเป็นฝ่ายเดโมแครต ผู้เชี่ยวชาญบอกว่าคงจะเกิดการต่อสู้กันทางกฎหมายเมื่อเกิดสถานการณ์เช่นนั้นขึ้น
ในอดีต
ในปี 1985 ประธานาธิบดีโรนัลด์ เรแกน เข้าผ่าตัดรักษาโรคมะเร็งในโรงพยาบาล และจอร์จ เอช ดับเบิลยู บุช รองประธานาธิบดี ก็รักษาการแทน
ในปี 2002 และ 2007 ประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู บุช ก็ให้รองประธานาธิบดีรักษาการแทนเช่นกันตอนที่แพทย์ต้องให้ยาสลบเขาตอนส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่
หากทรัมป์ลงสมัครเลือกตั้งไม่ไหว
แม้ว่าเพนซ์จะทำหน้าที่ประธานาธิบดีแทนระหว่างนี้ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าเขาจะได้รับเลือกจากพรรคริพับลิกันให้เป็นตัวแทนลงสมัครตำแหน่งประธานาธิบดี
ตามกฎของพรรคริพับลิกัน สมาชิกคณะกรรมาธิการพรรค 168 คนจะลงมติเลือกตัวแทนผู้ลงสมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีคนใหม่ โดยเพนซ์ จะเป็นคนหนึ่งที่มีแนวโน้มจะได้รับเลือก
หากเพนซ์ได้รับเลือก เขาก็ต้องเลือกผู้ลงสมัครเป็นรองประธานาธิบดีเคียงข้างเขาคนใหม่
การเลือกตั้งล่วงหน้า
ผู้เชี่ยวชาญบอกว่า นี่ทำให้เกิดความไม่แน่นอนเป็นอย่างมากเนื่องจากมีชาวอเมริกันหลายล้านคนที่โหวตเลือกประธานาธิบดีผ่านทางไปรษณีย์ไปแล้ว และบางรัฐ ก็อนุญาตให้คนไปเลือกตั้งล่วงหน้าที่เขตเลือกตั้งได้แล้ว
ริค เฮเซน อาจารย์ด้านนิติศาสตร์จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย เออร์วิน บอกว่า การเลือกตั้งน่าจะดำเนินต่อไปโดยมีชื่อผู้ลงสมัครที่ไม่อาจลงแข่งขันได้บนบัตรเลือกตั้งอยู่
แต่ก็ยังมีคำถามอยู่ว่ากฎหมายระดับรัฐอนุญาตให้คนที่โหวตเลือกประธานาธิบดีไปแล้ว สามารถโหวตเลือกผู้สมัครที่มาแทนที่ได้หรือเปล่า
ริชาร์ด พิลเดส อาจารย์นิติศาสตร์ผู้เชี่ยวชาญเรื่องการเลือกตั้งบอกว่า พรรคริพับลิกันสามารถขอคำสั่งศาลในการเปลี่ยนชื่อผู้ลงสมัครได้ แต่ในทางปฏิบัติแล้ว น่าจะไม่ทันกำหนดเวลา