เตือนคนป่วย “เบาหวาน” โลกร้อนอาจทำให้ร้ายแรงยิ่งกว่าเดิม

ภาวะโลกร้อนกำลังส่งผลกระทบต่อการดูแลรักษาโรคเบาหวานในอินเดียอย่างเงียบๆ โดยเฉพาะในชีวิตประจำวันของผู้ป่วยที่ต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ ทั้งฝนที่ไม่ตรงฤดูกาล ความร้อนจัด และราคาพืชผักที่พุ่งสูงขึ้น ส่งผลต่อการปฏิบัติตามคำแนะนำด้านอาหารและการออกกำลังกายของผู้ป่วยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่า สภาพอากาศที่แปรปรวนทำให้กิจวัตรที่เคยใช้ควบคุมโรคกลายเป็นเรื่องยากขึ้น และยังไม่มีการเตรียมรับมือที่เป็นระบบในมิตินี้

อินเดียมีจำนวนผู้ป่วยเบาหวานมากที่สุดในโลก โดยมีผู้ป่วยกว่า 212 ล้านคน และแนวโน้มยังเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ข้อมูลในช่วงปี 1990–2021 แสดงให้เห็นว่าทั้งอัตราการเกิดโรคและอัตราการเสียชีวิตจากเบาหวานในอินเดียเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน แม้จะมีงานวิจัยระดับโลกที่ชี้ให้เห็นความเชื่อมโยงระหว่างการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกับโรคเบาหวาน แต่ในบริบทของอินเดีย ข้อมูลเหล่านี้ยังขาดแคลนอย่างมาก

งานวิจัยจากหลายประเทศ เช่น สหรัฐฯ บราซิล และคูเวต พบว่าอุณหภูมิที่สูงขึ้นสัมพันธ์กับอัตราการเกิดเบาหวานและการเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ สำหรับในอินเดีย ยังมีข้อมูลจำกัด งานศึกษาบางชิ้นเริ่มสำรวจความสัมพันธ์ระหว่างมลพิษทางอากาศกับระดับน้ำตาลในเลือด โดยพบว่าฝุ่นละออง PM2.5 มีส่วนเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานเช่นกัน

โรคเบาหวานทำให้ผู้ป่วยมีภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง และเสี่ยงต่อการติดเชื้อรุนแรงมากขึ้น เช่น ไข้สมองอักเสบ ชิคุนกุนยา ไวรัสเวสต์ไนล์ และไข้เลือดออก ซึ่งล้วนมีแนวโน้มจะระบาดบ่อยขึ้นจากผลของโลกร้อน การวางแผนรับมือด้านสาธารณสุขจึงต้องคำนึงถึงโรคเรื้อรังเหล่านี้มากขึ้นในบริบทของภัยพิบัติและสภาพอากาศสุดขั้ว

ปัญหาสำคัญที่ยังคงเป็นอุปสรรคคือการขาดข้อมูลสุขภาพที่เป็นระบบ โดยเฉพาะในประเทศรายได้ต่ำถึงปานกลาง เช่น อินเดีย ซึ่งยังไม่มีฐานข้อมูลสุขภาพขนาดใหญ่ที่สามารถใช้วิเคราะห์ผลกระทบของปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมต่อโรคเบาหวานได้อย่างครอบคลุม ผู้เชี่ยวชาญยังเน้นว่าการศึกษาที่ดีต้องสามารถแยกแยะปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่ซับซ้อนและสัมพันธ์กัน เช่น โภชนาการ กิจกรรมทางกาย และปัจจัยทางสังคมเศรษฐกิจ

องค์การเบาหวานนานาชาติ (IDF) ยังเปิดเผยว่า ขณะนี้ได้เริ่มศึกษาเบาหวานประเภทใหม่ที่ชื่อว่า “เบาหวานประเภท 5” ซึ่งเชื่อมโยงกับภาวะทุพโภชนาการตั้งแต่วัยเด็ก โดยพบมากในกลุ่มวัยรุ่นของประเทศรายได้ต่ำและปานกลาง อินเดียถือเป็นหนึ่งในประเทศที่ควรให้ความสนใจในประเด็นนี้อย่างจริงจัง เนื่องจากมีอัตราการเกิดเด็กน้ำหนักแรกเกิดต่ำและเด็กที่มีภาวะแคระแกร็นในระดับสูง ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคนี้ในอนาคต

นักวิจัยชี้ว่า การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศยังมีผลต่อความมั่นคงทางอาหารในวงกว้าง ทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพของผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งล้วนเกี่ยวพันกับความเสี่ยงด้านสุขภาพในอนาคต โดยเฉพาะในกลุ่มเปราะบาง เช่น เด็ก ผู้หญิง และผู้มีรายได้น้อย

ในท้ายที่สุด ผู้เชี่ยวชาญเรียกร้องให้มีการวางแผนการดูแลผู้ป่วยเบาหวานแบบเฉพาะบุคคล โดยคำนึงถึงปัจจัยแวดล้อมที่แต่ละคนเผชิญ เช่น อุณหภูมิสูง ความยากลำบากในการจัดเก็บยา และข้อจำกัดด้านการออกกำลังกาย นอกจากนี้ ผู้ให้บริการทางการแพทย์ควรมีบทบาทในการให้ความรู้แก่ผู้ป่วยเพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับเหตุการณ์สภาพอากาศสุดขั้วในบริบทของโรคเบาหวานอย่างรอบด้าน