สตาร์ตอัปในสหรัฐฯ พัฒนาวิธีการส่งไฟฟ้าจากอวกาศกลับสู่โลกได้ 24 ชั่วโมง

บริษัท Overview Energy สตาร์ตอัปด้านพลังงานจากสหรัฐอเมริกา ประสบความสำเร็จในการระดมทุนได้มูลค่า 20 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 636 ล้านบาท เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีการส่งพลังงานแสงอาทิตย์จากอวกาศลงมายังโลกตลอด 24 ชั่วโมง ด้วยการใช้ระบบเลเซอร์ ถือเป็นแนวคิดพลังงานสะอาดรูปแบบใหม่ที่มุ่งแก้ปัญหาการผลิตไฟฟ้าจากโซลาร์เซลล์ที่ยังขึ้นอยู่กับช่วงเวลากลางวันและสภาพอากาศ

บริษัท Overview Energy ใช้การวางแผนใช้เลเซอร์ใกล้รังสีอินฟราเรด (Near-infrared lasers) แบบลำแสงกว้าง ส่งพลังงานจากดาวเทียมที่ติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ในวงโคจรค้างฟ้า (Geosynchronous Orbit) ซึ่งอยู่สูงจากพื้นโลกประมาณ 22,000 ไมล์ หรือราว 36,000 กิโลเมตร วงโคจรระดับนี้มีข้อได้เปรียบสำคัญคือสามารถมองเห็นดวงอาทิตย์ได้ตลอดเวลา ไม่ถูกโลกบังเหมือนวงโคจรระดับต่ำ

ด้วยเหตุนี้ กลุ่มดาวเทียมของ Overview Energy จึงสามารถผลิตและส่งพลังงานลงมายังโลกได้อย่างต่อเนื่อง ทำให้โครงการโซลาร์เซลล์บนพื้นดินที่เชื่อมต่อกับระบบนี้สามารถผลิตไฟฟ้าได้มากถึง 65–75% ของเวลาในแต่ละวัน ซึ่งปกติแล้วเป็นช่วงเวลาที่แผงโซลาร์เซลล์ไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้ บริษัทระบุว่ากำลังพัฒนาระบบดาวเทียมชุดแรกที่มุ่งสู่การผลิตพลังงานในระดับกิกะวัตต์ (gigawatt-scale) เพื่อรองรับการใช้งานในเชิงพาณิชย์ในอนาคต

เพื่อพิสูจน์ความเป็นไปได้ของเทคโนโลยีดังกล่าว บริษัท Overview Energy ได้ทำการสาธิตภาคสนามเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2025 โดยใช้เครื่องบินเล็กแบบ Cessna Caravan ทำหน้าที่เป็นแพลตฟอร์มเคลื่อนที่ ส่งพลังงานด้วยเลเซอร์ลงไปยังตัวรับสัญญาณภาคพื้นดิน ซึ่งประกอบด้วยแผงโซลาร์เซลล์ทั่วไป จากระดับความสูงประมาณ 3 ไมล์ หรือราว 5 กิโลเมตร 

บริษัทอ้างว่านี่เป็นครั้งแรกของโลกที่มีการถ่ายโอนพลังงานไร้สายกำลังสูงจากแพลตฟอร์มที่เคลื่อนที่ได้ การทดสอบครั้งนี้ยังใช้ชุดอุปกรณ์ทางแสงและเลเซอร์ชนิดเดียวกับที่บริษัทวางแผนจะติดตั้งบนดาวเทียมจริง รวมถึงใช้แผงโซลาร์เซลล์มาตรฐานบนพื้นโลก เพื่อยืนยันแนวคิดก่อนขยายขนาดไปสู่ระบบในอวกาศ

ในด้านประโยชน์ Overview Energy ระบุว่าเทคโนโลยีนี้อาจช่วยลดค่าไฟฟ้าที่ปรับตัวสูงขึ้นสำหรับผู้ใช้ทั่วไป เพิ่มความยืดหยุ่นและความมั่นคงของโครงข่ายไฟฟ้า โดยเฉพาะโครงสร้างพื้นฐานที่มีความสำคัญ นอกจากนี้ กลุ่มดาวเทียมชุดเดียวกันยังสามารถสลับให้บริการพลังงานแก่พื้นที่ต่าง ๆ ทั่วโลกได้ตลอดทั้งวัน ไม่จำกัดเพียงภูมิภาคใดภูมิภาคหนึ่ง

สำหรับแผนงานในอนาคต บริษัทตั้งเป้าดำเนินโครงการนำร่องด้วยการส่งดาวเทียมทดลองขึ้นสู่วงโคจรต่ำของโลก (Low Earth Orbit) ภายในปี 2028 และหวังว่าจะสามารถเริ่มส่งมอบพลังงานจากวงโคจรค้างฟ้าได้จริงภายในปี 2030

อย่างไรก็ตาม เทคโนโลยีการส่งพลังงานจากอวกาศยังต้องเผชิญทั้งการแข่งขันและข้อถกเถียง เมื่อเทียบกับบริษัทอื่นอย่าง Emrod ที่เลือกใช้ระบบส่งพลังงานด้วยคลื่นไมโครเวฟ วิธีการใช้เลเซอร์ใกล้รังสีอินฟราเรดของ Overview Energy ถูกมองว่ามีความยืดหยุ่นมากกว่า เนื่องจากสามารถใช้ฟาร์มโซลาร์เซลล์ที่มีอยู่แล้วบนโลกเป็นตัวรับพลังงานได้โดยไม่ต้องสร้างโครงสร้างใหม่ทั้งหมด

ในอีกด้านหนึ่ง นักวิเคราะห์จำนวนไม่น้อยตั้งคำถามถึงความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ โดยชี้ว่าการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บนพื้นโลกยังมีต้นทุนต่ำกว่ามาก เมื่อเทียบกับการสร้างดาวเทียมเพื่อจับพลังงานในอวกาศและส่งกลับลงมา 

การประเมินของผู้เชี่ยวชาญบางรายระบุว่า ประสิทธิภาพรวมของระบบทั้งหมด ตั้งแต่การผลิตไฟฟ้าบนดาวเทียม การส่งพลังงานด้วยเลเซอร์ และการรับพลังงานบนพื้นดิน อาจต่ำกว่า 3% ขณะเดียวกัน ต้นทุนการขนส่งวัสดุขึ้นสู่วงโคจรค้างฟ้า ซึ่งปัจจุบันสูงราว 10,000 ดอลลาร์สหรัฐต่อกิโลกรัม ก็อาจทำให้การคืนทุนเป็นเรื่องยาก เมื่อเปรียบเทียบกับโซลาร์เซลล์ภาคพื้นดินที่มีราคาถูกและติดตั้งได้ง่ายกว่ามาก