กลุ่มผู้ประกันตน 50 ปี ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ประจำปี63ฟรี ที่ไหน ฉีดอย่างไร วัคซีนมีกี่ประเภท?

วันที่ 21 มกราคม นายทศพล กฤตวงศ์วิมาน เลขาธิการสำนักงานประกันสังคม (สปส.) เปิดเผยถึงสิทธิการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ของผู้ประกันตนที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป ในระบบประกันสังคมว่า ขณะนี้ สปส. ได้ออกประกาศคณะกรรมการการแพทย์ตามพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ประกันสังคม เรื่อง หลักเกณฑ์และอัตราค่าส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค สำหรับประโยชน์ทดแทนในกรณีประสบอันตรายหรือเจ็บป่วย อันมิใช่เนื่องจากการทำงาน พ.ศ.2563 เพิ่มสิทธิผู้ประกันตนที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป ดังนี้

1.ผู้ประกันตนที่ยังไม่ได้รับบริการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคกรณีวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ในปี 2563 ให้มีสิทธิได้รับบริการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคกรณีวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2564

2. ปี 2564 ผู้ประกันตนมีสิทธิได้รับบริการส่งเสริมสุขภาพและป้องโรค กรณีวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ตั้งแต่ 1 พฤษภาคม ถึงวันที่ 31 สิงหาคม 2564

3. ตั้งแต่ปี 2565 เป็นต้นไป มีสิทธิได้รับบริการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคกรณีวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ปีละ 1 ครั้ง ตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม ถึง วันที่ 31 สิงหาคม ของทุกปี

ทั้งนี้ ผู้ประกันตนสามารถได้รับบริการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ชนิด 3 สายพันธุ์ หรือ 4 สายพันธุ์ ณ สถานพยาบาลที่สำนักงานประกันสังคมกำหนด โดยจะจ่ายให้แก่สถานพยาบาลที่สำนักงานประกันสังคมกำหนดในอัตราอย่างใดอย่างหนึ่ง คือ วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ชนิด 3 สายพันธุ์ ในอัตรา 250 บาท ต่อคนต่อปี และวัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิด 4 สายพันธุ์ ในอัตรา 450 บาท ต่อคนต่อปี โดยผู้ประกันตนสามารถไปใช้สิทธิได้ ณ สถานพยาบาลที่สำนักงานประกันสังคมกำหนดให้บริการฉีดวัคซีนดังกล่าวได้ทันที สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่สำนักงานประกันสังคมกรุงเทพมหานครพื้นที่ทั้ง 12 แห่ง สำนักงานประกันสังคมจังหวัด/ สาขา/ ที่ท่านสะดวก หรือโทร.1506 (เจ้าหน้าที่ให้บริการตลอด 24 ชั่วโมง)

ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ไหน?

ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างไร?

การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ควรทำเป็นประจำทุกปี เพราะเมื่อฉีดวัคซีนไปสักระยะ ภูมิคุ้มกันของร่างกายที่มีต่อโรคจะค่อย ๆ ลดลง นอกจากนี้ ในแต่ละปีสายพันธุ์ของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ที่แพร่ระบาดอาจเปลี่ยนแปลงไป จึงต้องฉีดวัคซีนซ้ำเพื่อให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกันมากขึ้น และป้องกันได้ตรงกับสายพันธุ์ที่กำลังระบาด

ควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่เมื่อไร ?

ปกติแล้ววัคซีนไข้หวัดใหญ่นั้นควรฉีดตั้งแต่ก่อนเข้าสู่ฤดูแพร่ระบาดของโรค เพื่อให้วัคซีนทำงานได้เต็มประสิทธิภาพในช่วงที่มีการระบาด ซึ่งในประเทศไทยมักเป็นช่วงฤดูฝน คือตั้งแต่เดือนมิถุนายนถึงตุลาคม และฤดูหนาวในช่วงเดือนมกราคมถึงมีนาคม

เหตุผลที่ไม่ควรมารับวัคซีนก่อนกำหนด

จากการที่ร่างกายจดจำแอนติเจนได้  เพราะฉะนั้น  ถ้าเด็กมารับวัคซีนล่าช้ากว่ากำหนด  ไม่จำเป็นต้องเริ่มต้นใหม่  แต่ถ้าให้วัคซีนใกล้กันเกินไปอาจทำให้เกิดภูมิคุ้มกันในระดับที่ต่ำกว่าที่ควรจะเป็นเพราะระดับแอนติบอดีในร่างกายที่สูงอยู่จะจับกับแอนติเจน(วัคซีน)ที่ได้รับเข้าไปใหม่ ทำให้แอนติเจนนั้นซึ่งก็คือวัคซีน  สูญเสียประสิทธิภาพในการกระตุ้นภูมิคุ้มกัน (neutralization)

จากที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ผู้ปฏิบัติงานคงได้รู้จักวัคซีนกันมากขึ้นโดยแบ่งประเภทของวัคซีนได้ถูกต้อง สามารถอธิบายถึงกลไกการออกฤทธิ์หรือการเกิดภูมิคุ้มกันโรคในร่างกายจากการได้รับวัคซีนได้ และสามารถอธิบายเหตุผลของการให้วัคซีนในระยะที่กำหนดและเหตุผลของการปฏิบัติเมื่อมีกรณีมารับวัคซีนล่าช้าได้อย่างชัดเจน

ข้อมูล : สถาบันวัคซีนแห่งชาติ

ประสิทธิภาพของวัคซีนไข้หวัดใหญ่

จากการศึกษาพบว่าวัคซีนไข้หวัดใหญ่ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคไข้หวัดใหญ่ได้ 40-60 เปอร์เซ็นต์ ในช่วงที่มีการระบาดของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ที่ตรงกับวัคซีน นอกจากนี้ วัคซีนไข้หวัดใหญ่ในปัจจุบันยังมีแนวโน้มช่วยป้องกันไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์บีและไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์เอ (H1N1) ได้ดี แต่มีประสิทธิภาพต่ำในการป้องกันเชื้อไข้หวัดใหญ่บางสายพันธุ์ เช่น ไข้หวัดใหญ่ H3N2 หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมเพื่อพัฒนาวัคซีนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

ใครไม่ควรฉีดวัคซีนหรือควรเลื่อนการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่

• เด็กอายุน้อยกว่า 6 เดือน
• คนที่มีประวัติแพ้ไก่หรือไข่ไก่อย่างรุนแรง เพราะ วัคซีนผลิตในไข่ไก่
• ผู้ที่เคยฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แล้วมีอาการแพ้อย่างรุนแรง
• หากมีไข้หรือเจ็บป่วยเฉียบพลัน หรือโรคประจำตัว มีอาการกำเริบ ควบคุมไม่ได้ ควรเลื่อนการฉีดวัคซีนไปก่อน

กรณีเป็นหวัดเล็กน้อย ไม่มีไข้ สามารถรับการฉีดวัคซีนได้

ประเภทวัคซีนตามการผลิต แบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ

1. วัคซีนเชื้อตาย (killed vaccine) หมายถึงวัคซีนที่ผลิตขึ้นโดยใช้เชื้อโรคทั้งตัว (whole cell) ที่ตายแล้ว ตัวอย่างวัคซีนในกลุ่มนี้ ได้แก่ วัคซีนไอกรนชนิดทั้งเซลล์ วัคซีนตับอักเสบเอ วัคซีนอหิวาตกโรคชนิดฉีด วัคซีนพิษสุนัขบ้า และวัคซีนไข้สมองอักเสบเจอีชนิดเชื้อตาย วัคซีนโปลิโอชนิดฉีด และผลิตจากส่วนประกอบบางส่วนของเชื้อโรค (subunit) ตัวอย่างวัคซีนในกลุ่มนี้ ได้แก่ วัคซีนตับอักเสบบี วัคซีนไข้หวัดใหญ่ วัคซีนฮิบ วัคซีนไอกรนชนิดไร้เซลล์ วัคซีนไทฟอยด์ชนิดฉีด และวัคซีนนิวโมคอคคัส หรือผลิตจากโปรตีนส่วนประกอบของเชื้อที่ผลิตมาใหม่โดยอาศัยหลักวิศวพันธุศาสตร์
2. วัคซีนเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ (live attenuated vaccine) หมายถึงวัคซีนที่ผลิตขึ้นโดยใช้เชื้อโรคมาทำให้อ่อนฤทธิ์ลงจนไม่สามารถทำให้เกิดโรคแต่เพียงพอที่จะกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายได้ วัคซีนในกลุ่มนี้ได้แก่ วัคซีนโปลิโอชนิดกิน วัคซีนรวมหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม วัคซีนอีสุกอีใส วัคซีนวัณโรค วัคซีนไทฟอยด์ชนิดรับประทาน วัคซีนโรต้า วัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิดพ่นจมูก
3. วัคซีนประเภทท็อกซอยด์ (toxoid) หมายถึงวัคซีนที่ผลิตโดยการนำพิษของจุลชีพที่เป็นส่วนสำคัญในการก่อโรคมาทำให้หมดฤทธิ์แต่ยังสามารถกระตุ้นให้เกิดภูมิคุ้มกันโรคได้ เช่นวัคซีนคอตีบ และวัคซีนบาดทะยัก

ข้อมูล : สถาบันวัคซีนแห่งชาติ

สำหรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน มี 2 ชนิด คือ

- วัคซีนชนิดเชื้อตาย (Inactivated vaccine) ซึ่งจะให้วัคซีนโดยการฉีด วัคซีนชนิดนี้มีการใช้กันอย่างแพร่หลาย และ ใช้กันมาเป็นเวลานานแล้ว

- วัคซีนชนิดเชื้อเป็น (Alive, weakened vaccine) ซึ่งจะให้วัคซีนโดยการพ่นบริเวณรูจมูก

เนื่องจากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่มีการเปลี่ยนแปลงตัวเองบ่อย ดังนั้นวัคซีนสำหรับไข้หวัดใหญ่จึงต้องมีการเปลี่ยนแปลงทุกปีตามเชื้อไวรัสสายพันธุ์ที่มีการระบาด ภูมิคุ้มกันจะเกิดขึ้นภายใน 2 สัปดาห์หลังจากได้รับวัคซีนแล้ว และอาจอยู่ได้นานกว่า 1 ปี แต่ผู้ที่ได้รับวัคซีนแล้วก็ยังสามารถที่จะเกิดโรคได้ แต่มักจะมีอาการเพียงเล็กน้อย เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้รับวัคซีนวัคซีนไข้หวัดใหญ่ สามารถได้รับร่วมกับวัคซีนอื่นได้ ซึ่งรวมถึง pneumococal vaccine ด้วย

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง :

>>>สิทธิประโยชน์ ผู้ประกันตน กรณีเจ็บป่วยหรือประสบอันตราย

>>> มีสิทธิประโยชน์อะไรบ้าง ที่เราจะได้รับจากประกันสังคม

>>>สิทธิประกันสังคมในการทำฟัน ครอบคลุมอะไรบ้าง ดัดฟัน จ่ายหรือไม่?

>>> สิทธิประกันสังคมกรณี ลาออก เลิกจ้าง ว่างงาน และเหตุโควิด-19 อย่าลืมขอเงินทดแทน

รวมสิทธิส่งเสริมคุณภาพชีวิต เกาะติดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ทันเรื่องราวกระแสสังคม

สัมผัสประสบการณ์ข่าวได้ที่ แอปพลิเคชัน ทรูไอดี (ดาวน์โหลดเลยที่นี่!!)

ภาพโดย Katja Fuhlert จาก Pixabay 

++++++++++