อิสราเอล-ปาเลสไตน์ : ข้อตกลงหยุดยิงระหว่างกองทัพอิสราเอลและกลุ่มฮามาสจะนำมาซึ่งสันติภาพถาวรหรือเปล่า ?

อิสราเอล-ปาเลสไตน์ : ข้อตกลงหยุดยิงระหว่างกองทัพอิสราเอลและกลุ่มฮามาสจะนำมาซึ่งสันติภาพถาวรหรือเปล่า ?

อิสราเอลและกลุ่มติดอาวุธฮามาสได้บรรลุข้อตกลงหยุดยิงกันบริเวณฉนวนกาซา

การสู้รบกันต่อเนื่อง 11 วัน ประกอบไปด้วยการยิงจรวด 4,000 ลูกของกลุ่มติดอาวุธ และกองทัพอิสราเอลที่โจมตีทางอากาศไปยัง 1,500 เป้าหมายในกาซา

ทางการปาเลสไตน์บอกว่า ที่กาซา มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 243 ราย รวมถึงผู้หญิงและเด็กมากกว่า 100 ราย ขณะที่อิสราเอลบอกว่าสังหารสมาชิกกลุ่มติดอาวุธไปอย่างน้อย 225 ราย

ด้านอิสราเอลบอกว่ามีผู้เสียชีวิตในประเทศ 12 ราย เป็นเด็ก 2 ราย

รายละเอียดของการหยุดยิง

การหยุดยิงเป็นเพียงการประกาศจากสองฝ่ายว่าจะหยุดสู้รบ อาจจะอย่างไม่มีกำหนด หรือแค่ช่วงหนึ่ง

หากดูจากประวัติศาสตร์การเผชิญหน้าระหว่างอิสราเอลและฮามาสที่ก็เคยบรรลุข้อตกลงหยุดยิงมาแล้ว มีความเป็นไปได้ที่ทั้งสองฝ่ายจะกลับมาสู้รบกันอีกครั้ง

ในครั้งนี้ ทั้งสองฝ่ายบรรลุข้อตกลงเมื่อเวลา 02.00 น. เวลาท้องถิ่นเมื่อวันที่ 21 พ.ค. แต่ก่อนจะถึงกำหนดเวลาดังกล่าว มีรายงานว่าต่างฝ่ายก็โหมโจมตีกันและกัน

เงื่อนไขข้อตกลง

มีการเปิดเผยรายละเอียดข้อตกลงหยุดยิงต่อสาธารณะน้อยมาก โดยผู้มีส่วนร่วมในการเจรจาประกอบไปด้วยชาติมหาอำนาจในภูมิภาคนั้นอย่างอียิปต์และกาตาร์ รวมถึงสหรัฐฯ และสหประชาชาติ ด้วย

สำนักนายกรัฐมนตรีอิสราเอลระบุในแถลงการณ์ว่า อิสราเอลตกลงหยุดการทำสงคราม "อย่างไม่มีข้อแม้และโดยเห็นตรงกันทั้งสองฝ่าย"

ผู้นำคนหนึ่งของฮามาสบอกกับบีบีซีในเขตกาซาว่า อิสราเอลตกลงที่จะ "ไม่เข้าไปยุ่ง" กับมัสยิดอัลอักซอในเยรูซาเลมตะวันออก รวมถึงเขตชีค จาร์ราห์ ซึ่งมีการพยายามจะผู้อพยพชาวยิวพยายามจะขับไล่ครอบครัวปาเลสไตน์ออก

อย่างไรก็ดี อิสราเอลปฏิเสธเรื่องนี้

นี่เป็นเรื่องสำคัญ เพราะมัสยิดอัลอักซอและเขตชีค จาร์ราห์ เป็นเหตุปะทุของความขัดแย้งระลอกล่าสุด

นายกรัฐมนตรีเบนจามิน เนทันยาฮู ของอิสราเอล บอกว่าการโจมตีทางอากาศไปยังกาซา "ประสบความสำเร็จดีเยี่ยม" ซึ่งทำให้ฮามาสเสียกำลังไปมาก

มีรายงานว่า อิสราเอลยอมเปิดพรมแดนเพื่อให้กลุ่มช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมข้ามไปยังเขตกาซาอีกครั้ง

ในอิสราเอล มีการยกเลิกประกาศห้ามเดินทางฉุกเฉินส่วนใหญ่แล้ว และจะให้กลับมามีเที่ยวบินตามปกติในอีกไม่กี่วัน

ข้อตกลงหยุดยิงไม่ได้มีกำหนดเวลา และผู้นำชาติต่าง ๆ หวังว่าจะมีผลต่อไปอย่างไม่มีกำหนด อียิปต์บอกว่าได้ส่งตัวแทนไปสังเกตการณ์ทั้งในเทลอาวีฟของอิสราเอลและในกาซา มีรายงานว่า มีความพยายามที่จะให้ข้อตกลงนี้มีผลอย่างถาวร

ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ บอกว่าความเคลื่อนไหวล่าสุดนี้เป็น "โอกาสอันแท้จริง" ของกระบวนการเจรจา

แถลงการณ์สหภาพยุโรประบุว่า "เราขอชื่นชมอียิปต์ สหประชาชาติ และประเทศอื่น ๆ ที่มีบทบาทในการประสานในครั้งนี้"

จีนบอกว่า หวังว่าทั้งสองฝ่ายจะบรรลุข้อตกลงนี้อย่างจริงใจ ส่วนนายกรัฐมนตรีบอริส จอห์นสัน ของสหราชอาณาจักรก็บอกว่ายินดีมีการบรรลุข้อตกลง

อย่างไรก็ดี ข้อตกลงนี้ไม่ได้แก้ปัญหาเชิงลึกที่เป็นที่มาของความขัดแย้งระหว่างสองฝ่าย มีความพยายามจะเจรจาเรื่องนี้มาหลายสิบปีแล้วแต่ก็ไม่เคยเป็นผล

ประเด็นที่ยังแก้ไม่ได้ประกอบไปด้วย สถานะในอนาคตของเมืองเยรูซาเลม ชะตากรรมของชาวยิวที่ย้ายถิ่นฐานไปในเขตเวสต์แบงก์ เรื่องของผู้อพยพชาวปาเลสไตน์ และคำถามที่ว่าจะมีการสถาปนารัฐปาเลสไตน์ขึ้นหรือไม่

เกิดอะไรขึ้นในการหยุดยิงในครั้งที่ผ่าน ๆ มา

ในปี 2014 ครั้งที่กองทัพอิสราเอลนำทัพเข้าสู่กาซา มีความพยายามหลายรอบที่จะเจรจาหยุดยิงก่อนที่การสู้รบจะยุติในที่สุด

ในปี 2008 ข้อตกลงหยุดยิงซึ่งอียิปต์เป็นผู้ช่วยเจรจาช่วงต้นปี พังครืนลงเมื่อถึงเดือน พ.ย. และอิสราก็เริ่มเดินทัพเข้าโจมตีกาซาในเดือนถัดมา

ในครั้งนี้ เบนนี แกนซ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมอิสราเอล บอกว่า "สภาพความเป็นจริงในพื้นที่" จะเป็นตัวกำหนดว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อไประหว่างอิสราเอลและฮามาส

เขาบอกอีกว่า กองทัพอิสราเอลจะเตรียมพร้อมตลอดเวลาที่จะปกป้องประชาชนของพวกเขา