รถสีดำทำเมืองร้อนขึ้น ต้นเหตุที่ถูกมองข้าม ตัวการสร้างเกาะความร้อนในเมือง

เชื่อหรือไม่ว่าสีของรถยนต์มีผลต่ออุณหภูมิในเมือง โดยเฉพาะ “รถยนต์สีดำ” ที่อาจเป็นต้นเหตุของเกาะความร้อนในเมือง เมื่อรถสีเข้มจำนวนกมากจอดอยู่กลางแดดเป็นเวลานาน อากาศรอบรถจะเพิ่มสูงขึ้นถึงเกือบ 4 องศาเซลเซียส 

ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยลิสบอนได้ทดลองนำรถยนต์สีขาวและสีดำมาจอดกลางแดดในฤดูร้อนที่อุณหภูมิสูง 36 องศาเซลเซียส เป็นเวลานานกว่า 5 ชั่วโมง การทดลองนี้พบว่าอุณหภูมิรอบรถสีดำเพิ่มสูงขึ้นถึง 3.8  องศาเซลเซียส ในขณะที่รถยนต์สีขาวมีผลกระทบน้อยกว่ามาก สาเหตุมาจากความสามารถในการสะท้อนแสงที่แตกต่างกัน โดยรถยนต์สีขาวสามารถสะท้อนแสงอาทิตย์ได้มากถึง 75-85% ขณะที่รถยนต์สีดำมีความสามารถในการสะท้อนแสงอาทิตย์ได้เพียงแค่ 5-10% เท่านั้น นอกจากนี้โครงสร้างของรถยนต์ยังมีส่วนดูดซับความร้อนได้อย่างรวดเร็วและสามารถคายความร้อนขึ้นสู่บรรยากาศได้

หากมองผิวเผินความร้อนจากรถยนต์ทั้งสีขาวและสีดำอาจไม่ก่อให้เกิดผลกระทบอะไรมากนัก แต่เมื่อลองนึกถึงรถยนต์สีดำจำนวนมากถูกจอดตากแดดกลางแจ้งเป็นระยะเวลานาน ก็อาจก่อให้เกิด “เกาะความร้อนในเมือง” ขึ้นได้ เนื่องจากรถแต่ละคันทำหน้าที่คล้ายกับแหล่งกำเนิดความร้อนด้วยตัวเอง โดยจะสะสมความร้อนในช่วงเวลากลางวัน และคายความร้อนในช่วงเวลากลางคืน อากาศร้อนจะถูกักเก็บและกดเอาไว้คล้ายกับลักษณะของฝาชีครอบ เพิ่มความต้องการใช้พลังงานสูงขึ้น อากาศก็จะยิ่งร้อนมากขึ้นตามไปอีก กลายเป็นวัฏจักรความร้อนที่ไม่จบสิ้น

ก่อนหน้านี้หลายพื้นที่ของยุโรปเผชิญกับวิกฤตคลื่นความร้อนที่รุนแรงและบ่อยขึ้น อุณหภูมิในเมืองใหญ่หลายแห่งพุ่งสูงเกิน 40 องศาเซลเซียสอย่างที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เพิ่มความเสี่ยงต่อสุขภาพและอาจอันตรายถึงชีวิตในกลุ่มผู้เปราะบาง ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีโรคประจำตัวได้ หลายเมืองในยุโรปจึงมีมาตรการในการรับมือหลากหลายรูปแบบ ยกตัวอย่างเช่น ที่บาร์เซโลนาของสเปน จะเปิดพื้นที่อาคารสาธารณะในเมืองเป็นศูนย์พักพิงคลายร้อน ส่วนที่เนเธอร์แลนด์ ได้ปรับปรุงพื้นที่กว่า 60% ของเมืองให้กลายเป็นพื้นที่สีเขียว เพื่อลดอุณหภูมิในช่วงฤดูร้อน ส่วนที่ฝรั่งเศสมีการคิดค้นสีทาบ้านที่มีส่วนผสมของเปลือกหอยเพื่อเพิ่มคุณสมบัติในการสะท้อนแสงอาทิตย์ ช่วยลดอุณหภูมิในอาคารบ้านเรือนได้ 

ซารา เบิร์ค นักวิจัยด้านสภาพภูมิอากศจากมหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนา ระบุว่า ที่ผ่านมางานวิจัยส่วนใหญ่มักจะมุ่งเน้นไปที่หลังคาสะท้อนแสงอาทิตย์ พื้นถนน หรืออาคารบ้านเรือนที่เป็นสีอ่อนเพื่อลดอุณหภูมิในเมือง แต่สีของรถยนต์กลับถูกมองข้ามไป ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้วรถยนต์มีอยู่เต็มเมือง และเป็นสาเหตุของเกาะความร้อนภายในเมืองได้ไม่ต่างจากปัจจัยอื่น หากการเลือกรถยนต์สีอ่อนจะสามารถช่วยลดอุณหภูมิในเมืองลงได้ ก็อาจเป็นตัวเลือกที่ดีอีกทางหนึ่งเช่นกัน