โควิด-19 : แก๊งอาชญากรรมในลาตินอเมริกา ปรับตัวอย่างไรในภาวะโรคระบาด
โควิด-19 : แก๊งอาชญากรรมในลาตินอเมริกา ปรับตัวอย่างไรในภาวะโรคระบาด - BBCไทย
ประธานาธิบดีอันเดรส มานูเอล โลเปซ โอบราดอร์ ของเม็กซิโก ได้เอ่ยคำร้องขอที่ไม่ธรรมดา ในขณะที่ประเทศกำลังเผชิญกับวิกฤตโควิด-19
เมื่อวันที่ 20 เม.ย.ที่ผ่านมา ผู้นำเม็กซิโกได้เรียกร้องให้บรรดาแก๊งอาชญากรรมทั้งหลายยุติการแจกจ่ายกล่องยังชีพให้แก่ประชาชนที่กำลังเดือดร้อนจากการวิกฤตโรคระบาดที่เกิดขึ้น แล้วให้แก๊งเหล่านี้มุ่งเป้าไปที่การยุติการก่อเหตุรุนแรงที่ทำให้ประชาชนต้องสูญเสียชีวิตไปกว่า 100 รายในวันก่อนหน้า
- เอล ชาโป คือใคร
- ปาโบล เอสโคบาร์ คือใคร
- 15 เรื่องน่าตะลึงจากห้องพิจารณาคดี "เอล ชาโป" ราชายาเสพติดชื่อดังชาวเม็กซิกัน
- พ่อค้ายายักษ์ใหญ่ เช่น เอสโคบาร์ และ เอล ชาโป ใกล้สูญพันธุ์หรือยัง
รายงานของ ลูอิส ฟาฆาร์โด ผู้เชี่ยวชาญด้านลาตินอเมริกาของแผนกบีบีซี มอนิเตอริง (BBC Monitoring) พบข้อมูลว่า ขบวนการค้ายาเสพติดของเม็กซิโกไม่ใช่กลุ่มเดียวที่ยังเคลื่อนไหวทำกิจกรรมผิดกฎหมายอยู่ในช่วงนี้
ทว่าองค์กรอาชญากรรมทั่วภูมิภาคลาตินอเมริกา ตั้งแต่แก๊งอาชญากรรมในโคลอมเบีย ไปจนถึงกลุ่มติดอาวุธในเมืองของบราซิล ต่างยังคงเคลื่อนไหวใช้อิทธิพลในช่วงที่ผู้คนกำลังเผชิญกับวิกฤตไวรัสครั้งนี้
Reuters สมาชิกขบวนการค้ายาเสพติดแจกจ่ายกล่องยังชีพให้ชาวบ้านเพื่อแสดงถึง "ความเอื้อเฟื้อ" ของหัวหน้าแก๊ง ในภาพเป็นกล่องที่มีรูป "เอล ชาโป" กุซมาน ราชายาเสพติดชาวเม็กซิกันที่กำลังรับโทษจำคุกในสหรัฐฯ
ธุรกิจดำเนินไปตามปกติ ?
นักวิเคราะห์ชี้ว่า ขบวนการอาชญากรรมในลาตินอเมริกา ต่างกำลังเผชิญความชะงักงันครั้งใหญ่ในห่วงโซ่อุปทานระหว่างประเทศของกลุ่ม เช่นเดียวกับธุรกิจอื่น ๆ ทั่วโลกในขณะนี้
นายเฮกเตอร์ เดอ โมเลออน คอลัมนิสต์ชาวเม็กซิกันชี้ว่า ตอนนี้บรรดาแก๊งค้ายาเสพติดกำลังประสบความยากลำบากในการทำธุรกิจ ทั้งยอดขายยาเสพติดที่ลดลงในสหรัฐฯ ซึ่งเป็นตลาดหลักของขบวนการค้ายาในเม็กซิโก รวมถึงการขาดแคลนสารตั้งต้นที่ต้องใช้ในการผลิตยาเสพติด ที่ต้องนำเข้าจากจีน
ขณะเดียวกัน การปิดพรมแดนสหรัฐฯ - เม็กซิโก ก็ทำให้การลักลอบขนส่งยาเสพติดทำได้ยากขึ้น
นายโมเลออน ชี้ว่า "ปัจจัยเหล่านี้ยิ่งจุดชนวนให้เกิดความรุนแรงระหว่างแก๊งคู่อริ เพราะผู้ค้ายาเสพติดจะต่อสู้กันเพื่อช่วงชิงโอกาสในการทำธุรกิจผิดกฎหมาย"
ข้อมูลที่รวบรวมโดยหนังสือพิมพ์มิเลนิโอ ของเม็กซิโก ดูเหมือนจะสนับสนุนข้อสันนิษฐานของนายโมเลออน เพราะในเดือน มี.ค.ที่ผ่านมาพบว่าเม็กซิโกมีสถิติเหตุฆาตกรรมรายเดือนที่เกี่ยวเนื่องกับกลุ่มอาชญากรรมสูงที่สุดในรอบ 13 ปี
AFP/GETTY IMAGES
คำบรรยายภาพ
แก๊งค้ายาเสพติดกำลังประสบความยากลำบากในการทำธุรกิจ จากการปิดพรมแดนสหรัฐฯ - เม็กซิโก
ขณะที่เมืองชายแดนหลายแห่งต่างก็เผชิญปัญหาความรุนแรงจากแก๊งค้ายาเสพติดมากเป็นประวัติการณ์เช่นกัน
หนังสือพิมพ์เอลไดอาริโอ รายงานว่าที่เมืองซิวดัดฮัวเรซ มีผู้ถูกสังหาร 153 รายในเดือน มี.ค. ซึ่งเป็นสถิติสูงสุดนับแต่เดือน ส.ค.ปี 2018
ลักลอบขนยาปริมาณมหาศาล
แม้ต้องเผชิญภาวะชะงักงันทางธุรกิจ แต่ขบวนการค้ายาเสพติดในลาตินอเมริกายังคงพยายามขนส่งยาเสพติดปริมาณมหาศาลข้ามพรมแดน
หนังสือพิมพ์เอลเตียมโป ของโคลอมเบียรายงานว่า ในปีนี้กองกำลังด้านความมั่นคงของโคลอมเบียได้เข้าร่วมในปฏิบัติการที่นำไปสู่การยึดโคเคนน้ำหนัก 112 ตัน
เมื่อวันที่ 31 มี.ค. กองทัพเรือโคลอมเบียได้สกัดเรือดำน้ำบรรทุกโคเคนน้ำหนัก 1 ตันที่กำลังมุ่งหน้าสู่สหรัฐฯ ได้กลางมหาสมุทรแปซิฟิก นอกชายฝั่งประเทศโคลอมเบีย ซึ่งนับเป็นเรือดำน้ำลำที่ 12 แล้วที่ถูกยึดได้ในปีนี้
ขณะที่ทางการบราซิล ก็ยอมรับถึงปัญหาแก๊งอิทธิพลที่เคลื่อนไหวอยู่ในเขตเมืองต่าง ๆ
พยายามเอาชนะหัวใจประชาชน
ท่ามกลางวิกฤตไวรัสระบาดที่เกิดขึ้น บรรดากลุ่มอาชญากรรมต่างพยายามฉกฉวยโอกาสนี้ในการเอาชนะหัวใจของคนในท้องถิ่น ด้วยการตั้งโครงการช่วยเหลือด้านสวัสดิการแก่คนในชุมชนที่กำลังเดือดร้อนจากปัญหาโรคโควิด-19 ระบาด และได้รับความช่วยเหลือจากทางการเพียงเล็กน้อย หรือไม่ได้เลย
AFP/GETTY IMAGES
หนึ่งในแก๊งค้ายาเสพติดที่มีข่าวว่าออกมาแจกจ่ายกล่องยังชีพที่แสดงถึง "ความเอื้อเฟื้อ" ของหัวหน้าแก๊ง ได้แก่ แก๊งฮาลิสโกรุ่นใหม่ (Jalisco New Generation Cartel), แก๊งอ่าวเม็กซิโก (Gulf Cartel) และแก๊งลอสไวอากราส (Los Viagras)
ตัวอย่างที่กลุ่มอาชญากรรมเหล่านี้ได้แผ่ขยายอิทธิพลเข้าไปในชุมชนแทนที่ภาครัฐ เกิดขึ้นเมื่อช่วงต้นเดือน เม.ย.ในย่านคนจนแห่งหนึ่งของบราซิล ซึ่งนายลูอิซ เอนริเก รัฐมนตรีสาธารณสุขในขณะนั้นได้สั่งการให้เจ้าหน้าที่ระดับท้องถิ่นเข้าไปพูดคุยกับบรรดาหัวหน้าแก๊งค้ายาเสพติดถึงวิธีการหยุดยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่
ช่วงเวลาแห่งความอ่อนแอ ?
บรรดาผู้สันทัดกรณี ชี้ว่า แม้จะมีความพยายามปรับตัวกับวิกฤตที่เกิดขึ้นขณะนี้ แต่บรรดาขบวนการค้ายาเสพติดกำลังอ่อนแอลง
"เป็นไปได้ว่าในอีกไม่กี่สัปดาห์หรือไม่กี่เดือนข้างหน้า องค์กรอาชญากรรมเหล่านี้จะถึงจุดอ่อนแอที่สุด ซึ่งจะเป็นช่วงเดียวกับที่อำนาจรัฐจะแผ่ขยายออกไป จากเหตุฉุกเฉินทางด้านสาธารณสุขนี้" นายอเลฮานโดร โฮป ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงของเม็กซิโกระบุในหนังสือพิมพ์เอลอูนิเวอร์ซาล
"ขณะที่วิถีชีวิตผู้คนในประเทศกลับเข้าสู่ภาวะปกติ รูปแบบการค้ายาเสพติดและกิจกรรมผิดกฎหมายก็จะกลับคืนมา" เขาระบุ
"แต่มันก็อาจเป็นไปได้ที่จะฉวยประโยชน์ในช่วงที่รัฐแผ่ขยายอำนาจมากอย่างไม่เคยมีมาก่อนในการขจัดแก๊งอาชญากรรมรายใหญ่ ๆ เพื่อทำลายความชอบธรรมของพวกเขา และปรับปรุงความสัมพันธ์ระหว่างประชาชนกับสถาบันด้านความมั่นคงและระบบยุติธรรมของชาติ" นายโฮปกล่าว
ไม่ว่าผลกระทบระยะยาวจากขบวนการอาชญากรรมเหล่านี้จะเป็นเช่นไร แต่ในระยะสั้น ความพยายามดิ้นรนให้รอดพ้นจากวิกฤตโควิด-19 ของคนกลุ่มนี้จะยิ่งนำความความรุนแรงและปัญหาเรื้อรังต่าง ๆ มาสู่ภาครัฐทั่วภูมิภาคลาตินอเมริกาที่กำลังเผชิญความยากลำบากอยู่แล้วในการรับมือกับเหตุฉุกเฉินด้านสาธารณสุขที่กำลังเกิดขึ้น