เปิดวิธีสังเกตสัตว์ “ติดเชื้อพิษสุนัขบ้า” พฤติกรรมควรเลี่ยงอย่าเข้าใกล้

โรคพิษสุนัขบ้า หรือ โรคกลัวน้ำ เป็นโรคติดเชื้อของระบบประสาทส่วนกลางที่มีอันตรายร้ายแรงถึงชีวิต พบเกิดในสัตว์เลือดอุ่นทุกชนิด ทั้งสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่า นอกจากนี้ยังสามารถส่งผลกระทบมาถึงมนุษย์ โดย พาหะนำโรคที่สำคัญที่สุดสู่มนุษย์ และสัตว์อื่นๆ คือ สุนัข รองลงมาคือแมว

ล่าสุด กลุ่มควบคุมโรคพิษสุนัขบ้า สำนักงานสัตวแพทย์สาธารณสุข กรุงเทพมหานคร ประกาศเตือนโรคพิษสุนัขบ้า หลังพบแมวป่วยที่หมู่ 5 ตำบลลาดสวาย อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี โดยกำหนดเขตโรคระบาดสัตว์ชั่วคราวครอบคลุมหลายพื้นที่ทั้งในปทุมธานี ตั้งแต่วันที่ 25 กันยายน - 25 ตุลาคม 2568 เพื่อป้องกันการแพร่กระจาย

อาการของสัตว์ที่ติดเชื้อโรคพิษสุนัข

อาการของสัตว์ที่ติดเชื้อโรคพิษสุนัขบ้าจะแสดงภายใน 14 - 90 วัน โดยเฉลี่ยประมาณ 21 วัน แบ่งเป็น 2 รูปแบบหลัก ได้แก่

1. แบบดุร้าย (Furious form)

สัตว์จะแสดงอาการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม เช่น เบื่ออาหาร อุปนิสัยแปรปรวน บางตัวชอบกินสิ่งแปลกปลอม เช่น ดินหรือหิน แสดงอาการตื่นตัว ร้องเสียงดัง มีอาการกลืนลำบาก (จึงเรียกว่าโรคกลัวน้ำ) น้ำลายไหลมาก และไวต่อแสงและเสียงอย่างผิดปกติ เมื่อโรคดำเนินถึงขั้นสมองอักเสบ สัตว์จะเริ่มอัมพาต ล้ม ชัก และตายใน 2 - 7 วันหลังเริ่มแสดงอาการ

2. แบบซึม (Dumb / Paralytic form)

สัตว์จะแสดงอาการตื่นเต้นสั้นหรือแทบไม่สังเกตเห็น และเข้าสู่อัมพาตอย่างรวดเร็ว มีอาการซึม น้ำลายไหล กล้ามเนื้อขาไม่สัมพันธ์กัน ล้ม ชัก และหายใจลำบาก จนเสียชีวิตในที่สุด

อาการอื่นที่อาจพบได้

ขนลุก กล้ามเนื้อสั่นกระตุก เช่น ใบหน้า ใบหู หางบิด เคี้ยวฟัน มีอัมพาตของกล้ามเนื้อลำคอทำให้กลืนลำบาก ไอคล้ายติดคอ ร้องเสียงแหบต่ำ บางตัวมีพฤติกรรมคล้ายกำลังเป็นสัด การถ่ายเหลวในช่วงแรก ตามด้วยการถ่ายลำบากและท้องอืด

** จุดสำคัญที่ควรสังเกต ** 

สัตว์ที่เคยเชื่องแล้วเปลี่ยนพฤติกรรมไปอย่างชัดเจน (เช่น อยู่ไม่สุข กัดสิ่งของ หรือดุร้ายกว่าปกติ) มีน้ำลายไหลมากผิดปกติ เสียงเห่าเปลี่ยนไป มีอาการอัมพาตทีละส่วน สัตว์ที่ติดเชื้อโรคพิษสุนัขบ้ามักจะ เสียชีวิตภายใน 10 วันหลังเริ่มมีอาการ

เมื่อคนติดเชื้อพิษสุนัขจะมีอาการเป็นอย่างไร?

1.ระยะเริ่มต้น ผู้ป่วยจะมีอาการที่ไม่เฉพาะเจาะจง เช่น ไข้ เจ็บคอ ปวดศีรษะ เบื่ออาหาร ปวดเมื่อยตามตัว หนาวสั่น คลื่นไส้อาเจียน กระวนกระวายนอนไม่หลับ ในบางรายอาจมีอาการ เจ็บ เสียวแปล๊บคล้ายเข็มทิ่ม หรือคันอย่างมากบริเวณที่ถูกกัด ซึ่งเป็นลักษณะที่จำเพาะของโรคระยะนี้มีเวลาประมาณ 2-10  วัน

2. ระยะที่มีอาการทางสมอง ผู้ป่วยจะมีอาการสับสน วุ่นวาย กระสับกระส่าย อยู่ไม่นิ่ง กลืนลำบาก  รวมถึงกลัวน้ำ อาการจะเป็นมากขึ้นหากมีเสียงดัง หรือถูกสัมผัสเนื้อตัว จากนั้นผู้ป่วยอาจมีอาการชักและเป็นอัมพาต ระยะนี้มีอาการประมาณ 2-7  วัน

3.ระยะท้าย ผู้ป่วยอาจมีภาวะหายใจล้มเหลว หัวใจหยุดเต้น โคม่า และเสียชีวิตในเวลาอันสั้น

สถานการณ์ในไทย และ การกำหนดเขตโรคระบาดสัตว์ชั่วคราว

ทั้งนี้กลุ่มควบคุมโรคพิษสุนัขบ้า สำนักงานสัตวแพทย์สาธารณสุข กรุงเทพมหานคร ได้แจ้งเตือนผ่านเพจเฟซบุ๊ก หลังพบสัตว์ป่วยโรคพิษสุนัขบ้าใน พื้นที่หมู่ 5 ตำบลลาดสวาย อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี พร้อมชุมชนโดยรอบในรัศมี 5 กิโลเมตร โดยสัตว์ที่พบป่วยคือ แมว

พื้นที่ควบคุมได้แก่

- หมู่ 2 ตำบลบึงยี่โถ อำเภอธัญบุรี จ.ปทุมธานี

- แขวงออเงิน เขตสายไหม กรุงเทพมหานคร

- หมู่ 7 ตำบลบึงคำพร้อย อำเภอลำลูกกา จ.ปทุมธานี

- หมู่ 7 ตำบลคูคต อำเภอลำลูกกา จ.ปทุมธานี

เนื่องจากโรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคระบาดร้ายแรงที่สามารถติดต่อสู่คนและสัตว์อื่น ๆ เช่น โค กระบือ สุนัข และแมว ทางปศุสัตว์อำเภอลำลูกกา จึงได้ประกาศ กำหนดเขตโรคระบาดสัตว์ชั่วคราว ตามพระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2558 ตั้งแต่วันที่ 25 กันยายน – 25 ตุลาคม 2568

ประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่เสี่ยงควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์จรจัดโดยเด็ดขาด และหากถูกกัดหรือสัมผัสสัตว์ที่สงสัยป่วย ให้ ล้างแผลด้วยสบู่ทันทีและรีบพบแพทย์ เพื่อรับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า

นอกจากนี้ หากพบสุนัขหรือแมวที่เสียชีวิต หรือแสดงอาการเข้าข่ายโรคพิษสุนัขบ้า เช่น กระวนกระวาย กัดทุกสิ่งที่ขวางหน้า ตัวแข็ง น้ำลายไหล ลิ้นห้อย โปรด แจ้งเจ้าหน้าที่ทันที

- สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดปทุมธานี โทร. 02-967-9770

- กลุ่มควบคุมและพักพิงสุนัข กรุงเทพมหานคร โทร. 02-328-7460