กลุ่มนักวิจัยนานาชาติเปิดเผยภาพจำลองของจักรวาลที่ใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีมา

วันที่ 22 กันยายนที่ผ่านมา สมาคมยูคลิด (Euclid Consortium) กลุ่มนักวิจัยนานาชาติผู้ดูแลกล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิดขององค์การอวกาศยุโรป (ESA) เผยแพร่แบบจำลองจักรวาลที่ครอบคลุมที่สุดเท่าที่เคยมีมา ซึ่งแสดงแผนที่ของกาแล็กซีกว่า 3.4 พันล้านแห่ง และติดตามการเคลื่อนไหวของอนุภาคมากกว่า 4 ล้านล้านอนุภาคด้วยแรงโน้มถ่วง

วิธีการสร้างภาพจำลองของจักรวาล

แบบจำลองนี้มีชื่อว่า Flagship 2 อ้างอิงจากอัลกอริทึมที่พัฒนาโดย โจอาคิม สเตเดล (Joachim Stadel) นักฟิสิกส์ดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยซูริก (UZH) ซึ่งเริ่มต้นเมื่อปี 2019 ด้วยการใช้ซูเปอร์คอมพิวเตอร์ Piz Daint หนึ่งในเครื่องที่ทรงพลังที่สุดในโลกในเวลานั้น เพื่อสร้างจักรวาลเสมือนจริงที่มีรายละเอียดเชิงลึก

จูเลียน อาดาเมก (Julien Adamek) นักดาราศาสตร์ฟิสิกส์จาก UZH กล่าว เพิ่มเติมว่า “การจำลองเหล่านี้มีความสำคัญต่อการเตรียมพร้อมสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลจากกล้องยูคลิด” 

โดยตั้งแต่ปี 2023 กล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิดได้ทำการสำรวจกาแล็กซีจำนวนมาก เพื่อศึกษาการกระจายตัวของพลังงานมืดและสสารมืด โดยคาดว่ากล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิดสแกนท้องฟ้าได้ราวหนึ่งในสาม 

การมีแบบจำลองอย่าง Flagship 2 ช่วยให้สามารถประมวลผลข้อมูลปริมาณมหาศาลนี้ได้รวดเร็วขึ้น แม้ว่าข้อมูลจากยูคลิดจะสอดคล้องกับผลการจำลอง แต่ทีมวิจัยก็ไม่ปิดโอกาสที่จะมีการค้นพบสิ่งที่พลิกความเข้าใจปัจจุบันของมนุษยชาติ  

เป้าหมายของการศึกษาวิจัย

หนึ่งในเป้าหมายหลัก คือ การศึกษา พลังงานมืด แรงลึกลับที่ผลักดันให้จักรวาลขยายตัว ปัจจุบันแบบจำลองมาตรฐานระบุว่า พลังงานมืดเป็นเพียงค่าคงที่ แต่ยูคลิดจะสามารถตรวจสอบได้ลึกไปถึง 10 พันล้านปีก่อน เพื่อดูว่าค่านี้เปลี่ยนแปลงหรือไม่ “เราจะได้เห็นว่าจักรวาลในช่วงเวลานั้นขยายตัวอย่างไร และวัดได้ว่าค่าคงที่ยังคงจริงหรือไม่” อาดาเมกกล่าว

ข้อมูลการสังเกตการณ์ชุดแรกจากภารกิจยูคลิดถูกเผยแพร่เมื่อเดือนมีนาคม 2025 ขณะที่การเปิดเผยข้อมูลชุดถัดไปมีกำหนดในช่วงฤดูใบไม้ผลิปี 2026 ซึ่งคาดว่าจะช่วยคลี่คลายปริศนาของจักรวาลได้มากยิ่งขึ้น

การวิจัยยังคงดำเนินต่อไป

ข้อมูลสังเกตการณ์ชุดถัดไปจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิดมีกำหนดเผยแพร่ใน ฤดูใบไม้ผลิปี 2569 ซึ่งจะมีรายละเอียดมากกว่าชุดแรกที่ประกาศเมื่อเดือนมีนาคม 2026 นักวิทยาศาสตร์จะนำข้อมูลจริงมาเทียบกับการจำลอง Flagship 2 เพื่อตรวจสอบว่าแบบจำลองมาตรฐานของจักรวาลยังถูกต้องหรือเริ่มมีรอยร้าว

เป้าหมายสำคัญคือการหาคำตอบว่าพลังงานมืดเป็น “ค่าคงที่” จริงหรืออาจเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา ซึ่งจะเป็นก้าวสำคัญในการทำความเข้าใจวิวัฒนาการของจักรวาล