นักวิทยาศาสตร์คิดค้นแบบทดสอบใหม่ วัดความเป็น “ไซโคพาธ” ในตัวของแมวเหมียว

บรรดาทาสแมวอาจเคยสังเกตเห็นว่า ในบางครั้งเจ้านายก็แอบจ้องมองเราด้วยสายตาแปลก ๆ ที่ดูโหดร้ายเย็นชาพิกล บางคนถึงกับจินตนาการไปว่า แมวอาจมีแผน ร้ายบางอย่าง หรือกำลังคิดกำจัดเราอยู่ก็เป็นได้

แม้ความคิดแบบนี้จะเป็นเพียงมุกตลกขำขันสำหรับคนส่วนใหญ่ แต่ทีมนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยลิเวอร์พูล และมหาวิทยาลัยลิเวอร์พูล จอห์น มัวร์ ของสหราชอาณาจักร กลับเห็นว่าเป็นเรื่องที่อาจมีมูลความจริงในทางพฤติกรรมศาสตร์และจิตวิทยาสัตว์ได้มากทีเดียว

ล่าสุดพวกเขาตีพิมพ์ผลการศึกษาและพัฒนาแบบทดสอบใหม่ ลงในวารสาร Journal of Research in Personality โดยระบุว่าแบบทดสอบนี้สามารถตรวจวัดความเป็น "ไซโคพาธ" (psychopath) ในแมวแต่ละตัวได้

ในกรณีของมนุษย์นั้น เว็บไซต์กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า "ไซโคพาธ" เป็นบุคคลที่มีอาการของโรคบุคลิกภาพผิดปกติแบบต่อต้านสังคม (Antisocial Personality Disorder) โดยมีลักษณะขาดความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น, ขาดความสำนึกผิด, มีความรู้สึกด้านชาไม่เกรงกลัว, ขาดความยับยั้งชั่งใจ และเอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง ซึ่งอาจนำไปสู่การก่ออาชญากรรมได้

ทีมผู้วิจัยได้นำเอาแบบทดสอบบุคลิกภาพหลัก 3 ด้าน ซึ่งใช้วัดความเป็นไซโคพาธในมนุษย์มาดัดแปลงสำหรับใช้กับแมวบ้าน โดยมีการทดลองทำแบบทดสอบเบื้องต้นกับเจ้าของแมว 2,042 คน ก่อนจะนำข้อมูลที่ได้มาปรับปรุงให้เป็นแบบทดสอบสำหรับแมวฉบับสมบูรณ์

ในแบบทดสอบนี้เจ้าของแมวจะต้องให้คะแนนว่า แมวของตนมีลักษณะนิสัยตรงกับบุคลิกแบบต่าง ๆ ที่ระบุไว้ในแบบทดสอบมากน้อยเพียงใด โดยจะมุ่งเน้นวัดระดับความกล้าและกร่าง (boldness) ความไม่ยับยั้งชั่งใจ ไม่รู้ที่เหมาะที่ควร (disinhibition) ความใจร้ายใจดำ (meanness) รวมทั้งลักษณะความสัมพันธ์ระหว่างแมวกับสัตว์เลี้ยงด้วยกัน และความสัมพันธ์กับมนุษย์

ตัวอย่างคำถามที่ต้องตอบว่าใช่หรือไม่และอยู่ในระดับมากน้อยเพียงใด อาจเป็นคำถามที่ว่า แมวของคุณชอบสำรวจสถานที่อันตรายไหม ? ชอบทรมานเหยื่อเล่นแทนที่จะฆ่าให้ตายทันทีหรือเปล่า ? ชอบรบกวนเวลาคนหรือสัตว์อื่นพักผ่อนอยู่หรือไม่ ? ดูมันจะไม่ค่อยสำนึกผิดหลังได้ทำผิดลงไปหรือเปล่า ? แมวพยายามจะมีอำนาจเหนือคุณใช่หรือไม่ ?

ยิ่งทำแบบทดสอบได้คะแนนสูง ก็ยิ่งแสดงว่าแมวของคนผู้นั้นมีความเป็นไซโคพาธในตัวมากขึ้นตามไปด้วย อย่างไรก็ตาม แมวที่มีคะแนนเรื่องขาดความยับยั้งชั่งใจและไม่เป็นมิตรกับสัตว์เลี้ยงด้วยกันสูง กลับบ่งบอกถึงความสัมพันธ์ที่มีคุณภาพดีระหว่างตัวมันกับเจ้าของ

ในท้ายที่สุดแล้ว ทีมผู้วิจัยชี้แจงว่าแบบทดสอบนี้ไม่ได้สร้างมาเพื่อวัดระดับความชั่วร้ายในตัวของสัตว์เลี้ยง พวกเขาเชื่อว่าการที่แมวมีความเป็นไซโคพาธในตัวนั้นเป็นเรื่องปกติ เพราะเป็นสิ่งที่ยังคงหลงเหลืออยู่จากวิวัฒนาการในอดีต ซึ่งลักษณะนิสัยแบบนี้ช่วยให้พวกมันอยู่รอด

ในทางตรงข้าม ทีมผู้วิจัยหวังว่าแบบทดสอบนี้จะช่วยให้เจ้าของแมวเข้าใจพฤติกรรมดุร้ายไม่เป็นมิตรของแมวตนเองมากขึ้น และสามารถปรับตัวเพื่อแก้ไขสถานการณ์ได้ดีขึ้น