อุตุฯโลกชี้ “โลกร้อนจัด” เมืองร้อน ทะเลเดือด คนล้มตาย และเราต้องเรียนรู้ที่จะอยู่กับมัน!

องค์การอุตุนิยมวิทยาโลก (WMO) ซึ่งเป็นหน่วยงานด้านอากาศและภูมิอากาศภายใต้สหประชาชาติ ออกแถลงการณ์เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา (1 ก.ค. 2025) เตือนว่า โลกต้องเตรียมรับมือกับคลื่นความร้อนที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งและรุนแรงมากขึ้นในอนาคต อันเป็นผลโดยตรงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์

“แคลร์ นูลลิส” โฆษกของ WMO แถลงในนครเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ว่า เดือนกรกฎาคมเป็นเดือนที่ร้อนที่สุดของปีสำหรับซีกโลกเหนือ ซึ่งแม้จะไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่ลักษณะของอุณหภูมิสุดขั้วที่เกิดขึ้นตั้งแต่ต้นฤดูร้อนในปีนี้ถือเป็นสัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม โดยเธอระบุว่า ความร้อนที่รุนแรงนั้นถูกเรียกขานกันว่าเป็น “ฆาตกรเงียบ” (silent killer) เนื่องจากมักไม่ปรากฏในสถิติผู้เสียชีวิตอย่างชัดเจน แต่กลับส่งผลร้ายแรงต่อสุขภาพและชีวิตของผู้คน โดยเฉพาะในกลุ่มเปราะบาง เช่น เด็ก ผู้สูงอายุ และผู้ป่วยเรื้อรัง

โดยปัจจุบัน พื้นที่ส่วนใหญ่ของยุโรป โดยเฉพาะยุโรปตะวันตก กำลังเผชิญกับอุณหภูมิที่พุ่งสูงจากอิทธิพลของ ระบบความกดอากาศสูง ที่ปกคลุมยาวนาน ส่งผลให้มวลอากาศร้อนจากแอฟริกาเหนือถูกกักเก็บไว้ในภูมิภาคนี้ ประกอบกับอุณหภูมิผิวน้ำทะเลเมดิเตอร์เรเนียนที่สูงผิดปกติ ซึ่งก่อให้เกิด “คลื่นความร้อนทางทะเล” (marine heatwave) และส่งผลโดยตรงต่ออุณหภูมิบนบก

นอกจากอุณหภูมิที่พุ่งสูงจากธรรมชาติ เมืองใหญ่ยังต้องเผชิญกับปรากฏการณ์ “เกาะความร้อนในเมือง” (Urban Heat Island) ซึ่งเกิดจากการใช้วัสดุก่อสร้างที่ดูดซับและสะท้อนความร้อน เช่น คอนกรีตและยางมะตอย อีกทั้งยังขาดพื้นที่สีเขียวที่ช่วยดูดซับความร้อน ทำให้เมืองร้อนกว่าพื้นที่ชนบทโดยเฉลี่ยหลายองศา

WMO เน้นย้ำว่า การจัดระบบ เตือนภัยล่วงหน้า (early warning systems) และการวางแผนปฏิบัติการอย่างเป็นระบบ มีบทบาทสำคัญในการลดความเสี่ยงต่อชีวิตและทรัพย์สิน และนักพยากรณ์อากาศทั่วโลกกำลังทำหน้าที่นี้ได้ดีขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยเทคโนโลยีและข้อมูลที่แม่นยำยิ่งขึ้น

สำหรับการเตรียมพร้อมรับมือกับคลื่นความร้อน ทางองค์การอุตุนิยมวิทยาโลกได้แนะนำให้ ตรวจสอบพยากรณ์อากาศและการแจ้งเตือนจากทางการ หลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้งในช่วงบ่ายที่ร้อนที่สุด และดื่มน้ำให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ นอกจากนี้ควรสวมใส่เสื้อผ้าที่เบา โปร่ง และสีอ่อน 

ดังนั้น คลื่นความร้อนคือผลลัพธ์ที่จับต้องได้จากวิกฤตโลกร้อน และไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป การปรับตัวและเตรียมพร้อมวันนี้ อาจเป็นสิ่งที่ช่วยรักษาชีวิตคนจำนวนมากในวันพรุ่งนี้