DARPA พับโครงการเครื่องบินทะเลยักษ์ "Liberty Lifter" อย่างเป็นทางการ

สำนักงานโครงการวิจัยขั้นสูงของกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ หรือ DARPA ได้ยืนยันการยกเลิกโครงการ "Liberty Lifter" มูลค่า 98 ล้านเหรียญสหรัฐฯ หรือ 3,174 ล้านบาท ซึ่งเป็นโครงการพัฒนาเครื่องบินทะเลขนาดมหึมาที่ใช้เทคโนโลยีปีกฝังดิน (Wing-in-Ground Effect) นับเป็นการปิดฉากความฝันที่จะมีอากาศยานขนส่งหนักพิสัยไกลที่ไม่ต้องพึ่งพารันเวย์

โครงการ Liberty Lifter เคยเป็นที่จับตามองอย่างมาก ด้วยแนวคิดที่ทะเยอทะยานในการสร้างอากาศยานที่ได้รับแรงบันดาลใจจากเครื่องบิน "Spruce Goose" ในตำนานของโฮเวิร์ด ฮิวส์ แต่มีความล้ำหน้ากว่ามาก

ความฝันและเป้าหมายของโครงการ Liberty Lifter

แนวคิดหลักคือการสร้างเครื่องบินทะเลจากวัสดุคอมโพสิตขั้นสูง เพื่อใช้ในภารกิจด้านโลจิสติกส์ที่รวดเร็ว การกู้ภัย และบรรเทาภัยพิบัติ โดยมีจุดเด่นคือ:

• เทคโนโลยีปีกฝังดิน (WIG) โดยใช้หลักการกักอากาศไว้ใต้ปีกเพื่อสร้างแรงยกมหาศาลเมื่อบินในระดับต่ำ ทำให้สามารถบรรทุกน้ำหนักได้ในระดับที่ไม่เคยมีมาก่อน

• ปฏิบัติการในทะเล ซึ่งถูกออกแบบให้ขึ้น-ลงจอดได้ในทะเลที่มีคลื่นสูงถึง 2.5 เมตร (Sea State 4) และปฏิบัติการบนผิวน้ำท่ามกลางคลื่นสูง 4 เมตรได้ (Sea State 5)

• ไม่ต้องพึ่งพาสิ่งอำนวยความสะดวก โดยสามารถปฏิบัติการได้โดยไม่ต้องใช้รันเวย์หรือท่าเรือที่สร้างขึ้นโดยเฉพาะ

สเปกสุดอลังการที่ไปไม่ถึงฝัน

แผนการพัฒนาร่วมกับบริษัท General Atomics และ Aurora Flight Sciences (ในเครือ Boeing) ตั้งเป้าหมายไว้อย่างน่าทึ่ง

• เครื่องต้นแบบ มีขนาดเท่าเครื่องบิน C-130 Hercules สามารถยกน้ำหนักได้ 22.6 ตัน

• เครื่องรุ่นผลิตจริง ใช้ 8 เครื่องยนต์ มีความจุเทียบเท่าเครื่องบิน C-17 Globemaster III คือ 77 ตัน และมีพิสัยการบินไกลถึง 22,224 กิโลเมตร

• นวัตกรรมการผลิต วางแผนจะใช้เทคนิคการต่อเรือแทนการผลิตเครื่องบินแบบดั้งเดิม เพื่อลดต้นทุนและเร่งความเร็วในการสร้าง

เหตุผลเบื้องหน้า และเสียงวิเคราะห์เบื้องหลัง

ตามแผนเดิม Liberty Lifter ควรจะขึ้นบินครั้งแรกภายในปี 2028 แต่ล่าสุดโครงการได้ถูกระงับอย่างไม่มีกำหนด DARPA ให้เหตุผลอย่างเป็นทางการว่า "โครงการได้ให้ข้อมูลที่มีค่าเกี่ยวกับการจำลองสถานการณ์และเทคนิคการผลิตใหม่ๆ ซึ่งจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อโครงการในอนาคต"

อย่างไรก็ตาม คำอธิบายดังกล่าวทำให้นักวิเคราะห์ตั้งข้อสังเกตว่า เป็นเหตุผลลักษณะเดียวกับที่เคยใช้ในอดีต เช่น กรณีที่โครงการเครื่องบินคองคอร์ดถูกยกเลิกหลังจากสหรัฐฯ สั่งห้ามการบินพลเรือนเหนือเสียง

ด้วยสถานการณ์ด้านงบประมาณของรัฐบาลสหรัฐฯ ในปัจจุบัน จึงมีความเป็นไปได้สูงว่า เหตุผลที่แท้จริงเบื้องหลังการยกเลิกอาจเกี่ยวข้องกับปัจจัยด้านการเงินมากกว่า และคำแถลงของ DARPA ก็เป็นเพียงการพยายามรักษาท่าทีหลังจากที่โครงการอันทะเยอทะยานต้องสิ้นสุดลง