ก๊าซเรือนกระจกคืออะไร? เปิดต้นตอตัวการทำโลกร้อน

หลายคนน่าจะคุ้นเคยกับชื่อ “ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์” ซึ่งมีมากที่สุดในบรรยากาศและเป็นตัวการที่ทำให้อุณหภูมิโลกเพิ่มสูงขึ้นจนนำไปสู่ภาวะโลกร้อน แต่ความจริงแล้ว “ก๊าซเรือนกระจก” ที่ถูกควบคุมภายใต้พิธีสารเกียวโต ซึ่งเป็นข้อตกลงระหว่างประเทศว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และมีสาระสำคัญคือการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก 7 ชนิดด้วยกัน ซึ่งทั้งหมดล้วนแล้วแต่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ทั้งสิ้น TNN EARTH จะพาไปทำความรู้จักกับ “ก๊าซเรือนกระจก” 7 ชนิด ว่าต้นกำเนิดมาจากไหน และส่งผลกระทบต่อโลกอย่างไรบ้าง? 

ก๊าซเรือนกระจกคืออะไร?

ก๊าซเรือนกระจกคือ กลุ่มก๊าซในบรรยากาศที่สามารถกักเก็บความร้อนจากแสงอาทิตย์ไว้และดูดซับรังสีอินฟราเรดที่โลกแผ่กลับออกไป แล้วสะท้อนหรือคายพลังงานกลับมายังพื้นผิวโลกอีกครั้ง ทำให้โลกมีอุณหภูมิอบอุ่นเพียงพอสำหรับการดำรงชีวิตของมนุษย์ สัตว์ และพืช

“ก๊าซเรือนกระจก” ที่ถูกควบคุมภายใต้พิธีสารเกียวโตมีดังนี้

ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂)

เกิดจากการเผาไหม้เชื้อเพลิง มีมากที่สุดในชั้นบรรยากาศ

ก๊าซมีเทน (CH₄)

เกิดจากการย่อยสลายจากการฝังกลบ และฟาร์มปศุสัตว์

ทำโลกร้อนมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 25 เท่า

ก๊าซไนตรัสออกไซด์ (N₂O)

เกิดจากอุตสาหกรรมเคมี การใช้ปุ๋ยเคมี

ทำโลกร้อนมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 298 เท่า

ก๊าซไฮโดรฟลูออโรคาร์บอน (HFCs) 

สารทำความเย็นในเครื่องปรับอากาศ และอุตสาหกรรมโฟม

ทำโลกร้อนมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 124-14,800 เท่า

ก๊าซเพอร์ฟลูออโรคาร์บอน (PFCs)

พบในการหลอมอลูมิเนียม และการผลิตสารกึ่งนำไฟฟ้า

ทำโลกร้อนมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 7,390-12,000 เท่า

อยู่ในชั้นบรรยากาศได้ 50,000 ปี

ก๊าซซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์ (SF₆)

พบในอุตสาหกรรมหนัก เช่นยางรถยนต์ ฉนวนไฟฟ้า

ทำโลกร้อนมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 22,800 เท่า

ก๊าซไนโตรเจนไตรฟลูออไรด์ (NF₃)

พบในอุตสาหกรรมผลิตวงจรไฟฟ้า จอโทรศัพท์มือถือและโทรทัศน์

ทำโลกร้อนมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 17,200 เท่า

อย่างไรก็ตาม พิธีสารเกียวโตมีข้อจำกัดใหญ่ที่ไม่ครอบคลุมประเทศกำลังพัฒนา เช่น จีนและอินเดีย ซึ่งเป็นประเทศที่มีการปล่อยก๊าซเพิ่มมากขึ้น รวมถึงประเทศสหรัฐอเมริกาปฏิเสธไม่ให้สัตยาบัน จึงทำให้ข้อตกลงไม่ค่อยมีประสิทธิผลตามที่ได้คาดหวัง แต่ก็ถือเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของความร่วมมือระดับโลกด้านการแก้ปัญหาโลกร้อน ซึ่งภายหลังมีการพัฒนาต่อมาจนเกิดเป็น “ความตกลงปารีส” หรือ Paris Agreement ในการประชุม COP21 เมื่อปี 2015 ที่เกือบทุกประเทศมีส่วนร่วมในข้อตกลงเพื่อจำกัดอุณหภูมิโลกไม่ให้เพิ่มสูงขึ้นเกิน 1.5 องศาเซลเซียส เมื่อเทียบกับยุคก่อนอุตสาหกรรม