ความรุนแรงในครอบครัว : หญิงอียิปต์ไม่ยอมเป็นเครื่องระบายอารมณ์ทางเพศ ลุกขึ้นต่อสู้กับปัญหาสามีข่มขืน

• วาอิล ฮุสเซน
• บีบีซีนิวส์, ไคโร
• คำเตือน : บทความนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับความรุนแรงทางเพศ

ผู้หญิงอียิปต์จำนวนมากกำลังทลายค่านิยมแบบดั้งเดิมในเรื่องเพศ ด้วยการออกมาเปิดเผยและต่อสู้กับปัญหาการถูกคู่แต่งงานข่มขืน ซึ่งยังถือเป็นหนึ่งในประเด็นที่สังคมอียิปต์ไม่กล้าพูดถึง

ในคืนแต่งงาน ซาฟา (นามสมมุติ) วัย 34 ปี ถูกสามีของเธอข่มขืน ความรุนแรงดังกล่าวได้ทิ้งบาดแผลไว้ให้บริเวณขาหนีบ ข้อมือ และปากของเธอ

"ฉันมีประจำเดือนและไม่พร้อมจะมีเซ็กส์ในคืนนั้น...สามีคิดว่าฉันพยายามหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์กับเขา เขาทุบตี จับฉันปิกปาก ใส่กุญแจมือ แล้วข่มขืนฉัน"

ทว่าหลังจากนั้น ซาฟากลับเก็บงำเรื่องนี้เอาไว้โดยไม่ไปแจ้งความกับตำรวจด้วยความกลัวตราบาปจากสังคม ซึ่งการกล่าวโทษเหยื่อความรุนแรงทางเพศเป็นสิ่งที่พบได้บ่อยครั้งในสังคมอนุรักษนิยมที่ผู้ชายเป็นใหญ่อย่างในอียิปต์

แต่จุดเปลี่ยนของเรื่องนี้เกิดขึ้นในเดือน เม.ย.ที่ผ่านมา หลังจากมีการฉายละครโทรทัศน์ในอียิปต์เรื่อง Newton's Cradle ซึ่งออกอากาศในเดือนถือศีลอดของชาวมุสลิม และมีฉากที่สามีบังคับให้ภรรยามีเพศสัมพันธ์ด้วย

สำหรับผู้หญิงหลายคน ฉากดังกล่าวได้ปลุกความทรงจำอันเลวร้ายขึ้นมาอีกครั้ง และทำให้พวกเธอกล้าออกมาเปิดเผยประสบการณ์ดังกล่าวผ่านทางโซเชียลมีเดีย

ภายในเวลาเพียงไม่กี่สัปดาห์ ก็มีคำบอกเล่าของผู้หญิงมากมายปรากฏในโลกออนไลน์ ซึ่งรวมถึงเรื่องราวของผู้หญิงก่า 700 คนในเฟซบุ๊กเพจที่ชื่อ Speak Up

หนึ่งในนั้นคือเรื่องราวของ ซานา (นามสมมุติ) วัย 27 ปี

"เขาเคยเป็นเทพบุตร หลังจากแต่งงานไปได้ 1 ปี ฉันก็ตั้งท้องและใกล้จะคลอดเต็มแก่...เราทะเลาะกันด้วยเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ แล้วเขาก็ตัดสินใจลงโทษฉัน" เธอเขียนเล่าในเฟซบุ๊ก

"เขาใช้กำลังและข่มขืนฉัน จนฉันแท้งลูก"

ซานาต้องต่อสู้เพื่อหย่าขาดจากสามีตามลำพัง และปัจจุบันได้แยกทางกับเขาแล้ว แต่เธอยังคงโศกเศร้ากับการสูญเสียลูกในท้องไป

การข่มขืนและใช้ความรุนแรงทางเพศเป็นสิ่งที่พบได้ดาษดื่นในหลายพื้นที่ของอียิปต์ โดยเฉพาะในคืนแต่งงาน

การถกเถียงประเด็นนี้เริ่มดุเดือดขึ้น เมื่ออดีตภรรยาของนักร้องดังคนหนึ่งเปิดเผยเรื่องราวการถูกสามีข่มขืนผ่านทางอินสตาแกรม โดยในคลิปดังกล่าวเธอเล่าเรื่องที่เกิดขึ้นทั้งน้ำตา และวิดีโอก็ได้รับความสนใจอย่างมากจนกลายเป็นข่าวดัง

ในเวลาต่อมา สามีของเธอได้โพสต์วิดีโอปฏิเสธข้อกล่าวหานี้ผ่านทางอินสตาแกรม

ขณะที่อดีตภรรยาของเขาได้เรียกร้องให้เปลี่ยนระบบกฎหมายเพื่อทำให้การกระทำลักษณะนี้เป็นสิ่งผิดกฎหมาย

ผลการศึกษาของสภาสตรีแห่งชาติอียิปต์ ที่ตีพิมพ์เมื่อเดือน ม.ค. ปี 2015 ระบุว่า แต่ละปีมีคดีความรุนแรงจากน้ำมือคู่สมรสซึ่งเกี่ยวข้องกับการข่มขืน การคุกคามทางเพศ และการบังคับทางเพศ เกิดขึ้นโดยเฉลี่ยกว่า 6,500 คดี

นายเรดา เอลดันบูกิ นักกฎหมายด้านสิทธิมนุษยชน ซึ่งเป็นหัวหน้าศูนย์ให้คำแนะนำและความรู้ทางกฎหมายของผู้หญิง (Women's Centre for Guidance and Legal Awareness หรือ WCGLA) ที่อยู่ในกรุงไคโร ระบุว่า การข่มขืนคู่แต่งงานเป็นสิ่งที่พบได้บ่อยในอียิปต์ ซึ่งมีค่านิยมว่าการแต่งงานมาพร้อมกับภาระหน้าที่ที่ภรรยาต้องพร้อมจะมีเพศสัมพันธ์กับสามีได้ทุกเมื่อ

เขาชี้ว่า ความเชื่อทั่วไปของที่นี่มาจากการตีความทางศาสนาบางอย่าง โดยเชื่อว่าหากผู้หญิงปฏิเสธการมีเพศสัมพันธ์กับสามี เธอจะกลายเป็น "คนบาป" และ "ทูตสวรรค์จะสาปแช่งเธอตลอดทั้งคืน"

เพื่อยุติการถกเถียงอย่างเผ็ดร้อนเกี่ยวกับประเด็นนี้ ดาร์ อัล-อิฟตา (Dar al-Ifta) ซึ่งเป็นองค์กรที่ปรึกษาด้านศาสนาอิสลามในอียิปต์ได้ออกคำวินิจฉัยชี้ขาดทางศาสนาที่ระบุว่า "หากสามีใช้ความรุนแรงในการบังคับภรรยาให้หลับนอนด้วย จะถือว่าเขาเป็นคนบาปตามกฎหมาย และฝ่ายภรรยามีสิทธิที่จะยื่นคำร้องต่อศาลให้ลงโทษสามี"

อย่างไรก็ตาม ศูนย์ WCGLA ได้บันทึกกรณีข่มขืนคู่แต่งงาน 200 รายในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ส่วนใหญ่เป็นกรณีที่เกิดจากความกลัวการมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกในคืนแต่งงานของฝ่ายหญิง

ปัจจุบัน อียิปต์ยังไม่ได้กำหนดให้การข่มขืนคู่สมรสเป็นความผิดอาญา ซึ่งองค์การอนามัยโลก (WHO) ถือว่าเป็นความรุนแรงทางเพศรูปแบบหนึ่ง ขณะที่ศาลอียิปต์ยังมองว่าเป็นเรื่องที่พิสูจน์ความจริงได้ยาก

แต่นายเอลดันบูกิ ชี้ว่า เรื่องดังกล่าวสามารถพิสูจน์ได้ด้วยการตรวจหาร่องรอยถลอกขีดข่วน และการบาดเจ็บภายนอก โดยเฉพาะบาดแผลบริเวณปาก และข้อมือ

แม้การเปลี่ยนแปลงกำลังเกิดขึ้นอย่างช้า ๆ ในอียิปต์ ซึ่งคนส่วนใหญ่ยังมีแนวคิดอนุรักษนิยม แต่สำหรับเหยื่อการถูกคู่สมรสข่มขืน เสียงของพวกเธอกำลังดังกึกก้องในสังคมมากขึ้นทุกขณะ

........

ข่าว BBCไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ข่าวสด เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว