ประมวลภาพ ทร.สาธิตฝึกปฏิบัติการบรรเทาสาธารณภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตราย

ชุดปฏิบัติการเคมี ชีวภาพและรังสี จาก กรมวิทยาศาสตร์ทหารเรือ ฝึกบรรเทาสาธารณภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตราย ในการฝึก HADR การฝึกกองทัพเรือประจำปี 2565 

เมื่อวันที่ 15 มิ.ย.65 ที่ผ่านมา ชุดปฏิบัติการเคมี ภาพและรังสี ได้สาธิตจำลองปฏิบัติการให้ความช่วยเหลือบรรเทาสาธารณภัยที่เกิดขึ้นจากสารเคมีและวัตถุอันตราย ในเขตพื้นที่รับผิดชอบ ทร.  หรือ ตามที่ได้รับการร้องขอ จากประชาชน กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ศูนย์บรรเทาสาธารณภัยกองทัพเรือ  (ศบภ.ทร.)  ศูนย์บรรเทาสาธารณภัยเขตต่างๆ  โดยผ่านการสั่งการจาก ศบภ.ทร.   

ซึ่งมีขอบเขตหน้าที่ ความรับผิดชอบ  ได้แก่ การพิสูจน์ทราบ การระงับเหตุอันตราย การกำหนดขอบเขตอันตราย การกักกั้นการแพร่กระจาย การช่วยเหลือผู้ประสบภัยออกจากพื้นที่เกิดเหตุ การชำระล้างพิษผู้ประสบภัย ประชาชน เจ้าหน้าที่  ยานพาหนะ  ยุทโธปกรณ์ และพื้นที่ปฏิบัติการ ที่ อ่าวกลาง เกาะเสม็ด ตำบลเพ อำเภอเมืองระยอง จังหวัดระยอง

โดยฉากสถานการณ์สาธิตประกอบไปด้วย  

ฉากที่ ๑ การเข้าพิสูจน์ทราบ (ชุดป้องกันระดับ B)   กักกั้นอันตรายจากการรั่วไหลก๊าซจากถัง และการเข้าทำลายล้างพิษบุคคล (ใช้เวลา ๗ นาที) 

         จากสถานการณ์เกิดพายุอย่างรุนแรงทำให้พื้นที่ที่ได้รับภัยพิบัติได้รับความเสียหาย ซึ่งรวมไปถึงชุมชน และโรงงานที่เก็บสารเคมี จนทำให้เกิดสารเคมีรั่วไหลจากถังกักเก็บ เมื่อทางชุดสำรวจความเสียหายเบื้องต้น (NDAT) ได้เข้ามาสำรวจและรายงานผลไปยังศูนย์ ICC  โดยได้สั่งการให้ ชุดปฏิบัติการ เคมี ชีวะ รังสี กรมวิทยาศาสตร์ทหารเรือ  เข้าดำเนินการยับยั้งการรั่วไหลของสารเคมี พร้อมทั้ง ช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับการปนเปื้อนสารพิษ ก่อนนำลงเรือเพื่อขึ้นสู่ฝั่ง

     ชุดปฏิบัติการ ฯ เข้าดำเนินการระงับยับยั้งสารเคมีที่รั่วไหลจากถังเก็บ  โดยใช้ รถพิสูจน์ทราบ ซึ่งมีติดตั้งเครื่องวัดความเร็วและทิศทางลม  พร้อมทั้งเครื่องพยากรณ์อันตรายตามลม และยังสามารถมีอุปกรณ์ให้ไฟแสงสว่าง กับชุดพิสูจน์ทราบในกรณีที่ต้องไปในพื้นที่มืดได้อีกด้วย โดยได้จัดส่งชุดพิสูจน์ทราบพร้อมทั้งการอุปกรณ์ในการระงับยับยั้งการรั่วไหลของสารพิษ   เข้าดำเนินการแก้ไขสถานการณ์ดังกล่าว  และในทางคู่ขนาน ก็จะส่งข้อมูล ชนิดและ ประมาณ/ความเข้มข้นของสารเคมี ในพื้นที่เกิดเหตุ ให้กับศูนย์ ICC   เพื่อคำนวนพื้นที่อันตรายตามลมและกระจายข้อมูล ให้กับหน่วยที่เกี่ยวข้องได้รับทราบ  พร้อมทั้งเตรียมการในการทำลายล้างพิษให้กับกำลังพลที่ปฏิบัติงานในพื้นที่ และชำระล้างสารเคมีให้กับประชาชนที่ได้รับการปนเปื้อน   

     หลังจากชุดพิสูจน์ทราบซึ่งสวมชุดป้องกันระดับ B เข้าระงับยับยั้ง สารเคมีที่รั่วไหล เรียบร้อยแล้ว ชุดพิสูจน์ทราบจะเข้ามาทำลายล้างสารพิษที่ รยบ.ทำลายล้างพิษ เนื่องจากการเข้าไปในพื้นที่ที่มีปนเปื้อนสารพิษ เพื่อปฏิบัติภารกิจในการยับยั้งสารพิษ เมื่อเสร็จภารกิจและก่อนที่จะเข้าสู่พื้นที่ปลอดภัย ชุดป้องกันระดับ B  จึงต้องมีการชำระล้างสารพิษ ซึ่ง เราเรียกว่า TEC. DECON  

เนื่องจากชุดป้องกันระดับ B สามารถทนต่อการกัดกร่อนของสารเคมี ทีมีสภาวะ ทั้งที่เป็น กรด และ ด่างเข้มข้นได้ และยังสามารถปฏิบัติงานในพื้นที่ที่มีก๊าซออกซิเจนต่ำกว่าปกติ (น้อยกว่า ๑๙.๕ % )   จนท.ที่สวมชุดป้องกันระดับ B ซึ่งใช้อากาศจากถังอากาศที่อยู่ด้านหลัง มีความจุของอากาศที่สามารถใช้ปฏิบัติงานได้ ประมาณ ๖๐ นาที  แต่ในทางปฏิบัติจะให้ปฏิบัติภารกิจได้นาน ไม่เกิน  ๔๕ นาที  อีก ๑๕ นาที เป็นห้วงเวลาที่ใช้ในการถอนตัว และเข้าทำลายล้างพิษบุคคล ณ พื้นที่ที่มีการเตรียมการล่วงหน้าไว้แล้ว 

     รถชำระล้างสารพิษบุคคลคันนี้  มีการปรับจากเดิมที่เป็น  รถยนต์บรรทุก ขนาดใหญ่(ช่วงยาว) ซึ่งมีพื้นที่ว่างมากพอที่จะจัดทำเป็น ห้องชำระล้างโดยน้ำยาทำลายล้างพิษ  ห้องอาบน้ำสะอาด และห้องแต่งตัว ภายในคันเดียวโดยมีถังบรรจุใส่น้ำสะอาดถังละ ๑,๐๐๐ ลิตร จำนวน ๒ ถัง รวม  ๒,๐๐๐ ลิตร และถังสำหรับใส่น้ำเสีย ถังละ ๒๐๐ ลิตร จำนวน ๔ ถัง  รวม ๘๐๐ ลิตร ซึ่งสามารถรองรับน้ำเสียที่ปนเปื้อนสารเคมีที่ผ่านชำระล้างแล้วเก็บในถังซึ่งจะต้องนำไปบำบัดตามหลักการต่อไป  โดยจะไม่มีการปล่อยน้ำที่ปนเปื้อนสารเคมีลงสู่สิ่งแวดล้อมหรือพื้นที่ปฏิบัติการ

ฉากที่ ๒  การชำระล้างสารพิษให้กับประชาชน MASS DECON

   จากการที่มีการรั่วไหลของสารเคมีและมีผลกระทบกับประชาชนที่อยู่บริเวณใกล้เคียงกับพื้นที่ทีมีการรั่วไหลของสารเคมีและมีประชาชนจำนวนหนึ่งได้รับการปนเปื้อนของสารเคมีตามเสื้อผ้า แต่มิได้บาดเจ็บรุนแรง   โดย ทางศูนย์ ICC  ได้สั่งการให้ ชุดปฏิบัติการ เคมี ชีวะ รังสี ของ วศ.ทร. เข้าจัดตั้งสถานีชำระล้างสารพิษให้กับประชาชน ก่อนขึ้นสู่เรือเพื่ออพยพขึ้นสู่ฝั่ง  และเพื่อเป็นการยับยั้งมิให้สารเคมีปนเปื้อนขึ้นสู่เรือ และอาจแพร่กระจายไปยังพื้นที่อื่นได้  ชุดปฏิบัติการ เคมี ชีวะ รังสี ได้นำ รถยนต์บรรทุก สำหรับชำระล้างสารพิษให้กับประชาชน 

โดยมีขั้นตอนการปฏิบัติที่ง่ายและมีเจ้าหน้าที่คอยแนะนำในการเข้าสถานี 

สถานีที่ ๑ ชำระล้างสารเคมีที่เปรอะเปื้อนตามรองเท้า ซึ่งถือว่าจะเป็นสารเคมีประเภทหยดเหลว มีความเข้มข้น และแพร่กระจายไปตามทางเดิน ซึ่งจะต้องย่ำเท้าที่กระบะที่มีสารที่ใช้สำหรับชำระล้าง โดยได้รับข้อมูลมาจากชุดพิสูจน์ทราบและได้รับการประเมินให้ผสมมีความเข้มข้นพอดีที่จะลดความรุนแรงของสารพิษ เพื่อมิให้มีปนเปื้อนและแพร่กระจายไปตามทางเดิน 

สถานีที่ ๒  เป็นการถอดเสื้อผ้า และชำระล้างร่างกาย ซึ่งได้ประเมินจากข้อมูลเบื้องต้นโดยใช้สารที่เป็นด่าง  (น้ำสบู่)เพื่อเป็นการชำระล้างสารเคมีที่อาจติดตามร่างกาย (ปกติแล้ว จะต้องถอดเสื้อผ้าออกหมด เนื่องจากเสื้อผ้าจะเป็นตัวดูดซับสารเคมีได้ดี ซึ่ง ทางชุดปฏิบัติการ ได้จัดทำห้องที่มิดชิด แต่เพื่อให้เห็นขั้นตอนการปฏิบัติ จึงขอเปิดพื้นที่ด้านหน้า และให้ ประชาชนที่ทำการฝึก ใส่กางเกงขาสั้น) 

 สถานีที่ ๓ เป็นการชำระล้างด้วยน้ำสะอาด เพื่อล้างคราบด่าง ให้สะอาด  

สถานีที่ ๔ เป็นการตรวจสอบการหลงเหลือของสารพิษที่อาจจะติดตามร่างกายและชำระล้างไม่หมด  โดยใช้เครื่องตรวจวัดสารเคมีพิษอัตโนมัติ  เมื่อตรวจสอบพบการติดค้างของสารเคมี จะให้ประชาชนไปเข้าชำระล้างใหม่ และตรวจสอบอีกครั้ง   

สถานีที่ ๕  เป็นการจ่ายผ้าเช็ดตัว  เสื้อ กางเกง รองเท้าใหม่ ทั้งหมด (ส่วน เสื้อผ้าเก่าที่มีการปนเปื้อนสารเคมี ก็จะนำไป บำบัด มิให้มีสารเคมีตกค้างในสิ่งแวดล้อมต่อไป 

ขีดความสามารถของรถในการชำระล้างสารพิษให้กับประชาชน   

-  เคลื่อนที่เข้าพื้นที่ได้รวดเร็ว 

-  ชำระล้างได้ ๒๔ คน/ ชม. 

- อัตราการใช้น้ำ คนละ ๒๐ ลิตร สามารถชำระล้างได้ ๑๐๐ คน 

- ไม่ปล่อยน้ำเสีย(น้ำที่ผ่านการชำระล้างแล้ว) ลงสู่สิ่งแวดล้อม/ในพื้นที่ปฏิบัติการ 

ข้อจำกัด   

- ต้องเป็นพื้นที่แข็ง และเส้นทางเข้าพื้นที่ปฏิบัติการต้องไม่ต่ำกว่า ๒.๕ เมตร เพื่อให้ รยบ. เคลื่อนเข้าไปได้