ไมโครพลาสติกทำให้กระดูกของเราอ่อนแอลง

ไมโครพลาสติกกำลังถูกพูดถึงอย่างมากในช่วงปีนี้ มีงานวิจัยใหม่ๆ ออกมาบอกถึงอันตรายของอนุภาคเล็กจิ๋วที่ส่งผลถึงการทำงานของอวัยวะต่างๆ และล่าสุด นักวิจัยค้นพบว่า ไมโครพลาสติกมีส่วนทำให้กระดูกของเราอ่อนแอลง 

งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Osteoporosis International พบว่า ไมโครพลาสติก อาจเข้าไปขัดขวางกระบวนการสร้างเนื้อเยื่อกระดูกใหม่ ส่งผลให้กระดูกเสื่อมลงและเปราะบางมากขึ้น ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับตัวเลขของผู้ป่วยโรคกระดูกพรุนเพิ่มขึ้นทั่วโลก 

โรดริโก บูเอโน เด โอลิเวรา หนึ่งในผู้เขียนงานวิจัยชิ้นนี้ ระบุว่า ผลกระทบของไมโครพลาสติกต่อกระดูกเป็นประเด็นที่วงการวิทยาศาสตร์ให้ความสนใจ

งานวิจัยนี้ จึงเป็นหนึ่งในหลายการศึกษาที่พยายามทำความเข้าใจว่า มลพิษไมโครพลาสติกที่กระจายอยู่ทั่วไปในสิ่งแวดล้อมส่งผลต่อร่างกายเราอย่างไร 

งานวิจัยเกี่ยวกับไมโครพลาสติกที่ผ่านมา

แม้เราจะรู้อยากชัดเจนแล้วว่าไมโครพลาสติกแทรกซึมอยู่แทบทุกที่ ตั้งแต่สมอง กระแสเลือด ไปจนถึงของเหลวในร่างกาย แต่ผลกระทบต่อสุขภาพมนุษย์ก็ยังไม่ชัดเจน โดยเฉพาะเมื่อก่อนหน้านี้มีรายงานพบไมโครพลาสติกใน “ไขกระดูก” แล้วด้วย

ไม่เพียงแค่สุขภาพกาย แต่ยังรวมถึงสุขภาพจิตด้วย โดยงานวิจัยบางชิ้นพบว่าไมโครพลาสติกอาจเกี่ยวข้องกับอัตราโรคทางจิตที่เพิ่มขึ้น เช่น ภาวะซึมเศร้าและสมองเสื่อม โดยการทดลองในหนูที่มีไมโครพลาสติกปนเปื้อนนร่างกาย พบว่าพวกมันมีอาการคล้ายโรคอัลไซเมอร์

ค้นพบว่าไมโครพลาสติกส่งผลต่อการเสื่อมของกระดูก

งานวิจัยชิ้นล่าสุดนี้ ค้นพบว่า ไมโครพลาสติกสามารถกระตุ้นการสร้างเซลล์ชนิดหนึ่งที่เรียกว่า “ออสติโอคลาสต์” ซึ่งมีหน้าที่ทำลายเนื้อเยื่อกระดูกเก่า เพื่อให้กระดูกใหม่เกิดขึ้นมาแทน แต่เมื่อกระบวนการนี้เสียสมดุล โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อไมโครพลาสติกยังทำให้จำนวนเม็ดเลือดขาวลดลง และรบกวนสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ 

กระดูกจึงถูกสลายเร็วกว่าที่จะสร้างใหม่ได้ทัน ส่งผลให้โครงสร้างกระดูกอ่อนแอผิดรูป หรือถึงขั้นแตกหักได้ง่าย และในสัตว์ทดลอง ผลลัพธ์ที่เห็นได้ชัดยิ่งกว่านั้นคือ ไมโครพลาสติกทำให้การเจริญเติบโตของกระดูกหยุดชะงัก

ไมโครพลาสติกเกี่ยวกับโรคกระดูกพรุน

หากความเชื่อมโยงนี้เป็นจริง ไมโครพลาสติกก็อาจกลายเป็นอีกหนึ่ง “ปัจจัยเสี่ยง” ของโรคกระดูกพรุน ซึ่งเป็นภาวะที่กระดูกสูญเสียความหนาแน่นและเปราะบางมากขึ้น ข้อมูลจากมูลนิธิโรคกระดูกพรุนนานาชาติระบุว่า ปัจจุบันผู้หญิง 1 ใน 3 และผู้ชาย 1 ใน 5 ที่อายุเกิน 50 ปี มีแนวโน้มจะเกิดกระดูกหักจากโรคนี้ และคาดว่าอัตราดังกล่าวจะเพิ่มขึ้นถึง 32% ภายในปี 2050

นักวิจัย เตรียมเดินหน้าทดลองต่อ เพื่อศึกษาว่าไมโครพลาสติกส่งผลต่อความแข็งแรงของกระดูกต้นขาในหนูทดลองอย่างไร

หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ลดได้

จนถึงตอนนี้ ไม่มีทางไหนที่เราจะสามารถเลี่ยงการสัมผัสกับไมโครพลาสติกได้ 100 เปอร์เซนต์ แต่ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่า เราสามารถลดการใช้พลาสติกในชีวิตประจำวัน เพื่อช่วยลดผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจากไมโครพลาสติก เช่น ใช้กระบอกน้ำแบบเติมแทนการใช้ขวดพลาสติก เลี่ยงการใช้ภาชนะพลาสติกใส่อาหาร เป็นต้น