องค์การเภสัชฯย้ำมีอำนาจซื้อ ATK ตาม กม.จ่อกระจายลงชุมชนตามออเดอร์ สปสช.

เมื่อวันที่ 10 กันยายน นพ.วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม(อภ.) พร้อมด้วย นางศิรินุช ชีวันพิศาลนุกูล รองผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม แถลงข่าว เรื่อง “การจัดหาชุดตรวจโควิด-19 ATK 8.5 ล้านชุด”

นพ.วิฑูรย์ กล่าวว่า ที่ผ่านมาอภ. ได้ดำเนินการจัดซื้อ จัดจ้างชุดตรวจโควิด-19 แอนติเจน เทสต์ คิท หรือ ATK จำนวน 8.5 ล้านชิ้น แต่กลุ่มบุคคลที่ตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับการจัดซื้อดังกล่าว จึงต้องขอเรียนชี้แจง ว่า องค์การฯ จัดตั้งขึ้นตามพ.ร.บ.องค์การเภสัชกรรม พ.ศ.2509 เป็นรัฐวิสาหกิจสาขาสังคมและเทคโนโลยี ทำหน้าที่วิจัย พัฒนา ผลิต จัดหา สำรอง กระจายยา วัคซีนและเวชภัณฑ์ เพื่อความมั่นคงของทางการยา และวัคซีนของประเทศ จึงเป็นรัฐวิสาหกิจที่เกี่ยวกับการพาณิชย์โดยตรง ส่วน พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560 มาตรา 7 กล่าวชัดเจนในวงเล็บ 1 ข้อที่ 1 ว่า ไม่ได้บังคับใช้แก่การจัดซื้อจัดจ้างของรัฐวิสาหกิจที่เกี่ยวกับการพาณิชย์โดยตรง ดังนั้น พ.ร.บ.นี้จึงไม่ได้บังคับใช้แก่องค์การเภสัชกรรม

“องค์การฯ มีการจัดทำข้อบังคับว่าด้วยการพัสดุเพื่อการผลิตและจำหน่าย พ.ศ.2561 สอดคล้องกับมาตรา 8 แห่ง พ.ร.บ. ด้วยหลักการคุ้มค่า โปร่งใส มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล ตรวจสอบได้ ซึ่งได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ โดยข้อบังคับมีการประกาศ ในราชกิจจานุเบกษาในวันที่ 3 ก.ค.2561 เรียบร้อยแล้ว” นพ.วิฑูรย์ กล่าว

นพ.วิฑูรย์ กล่าวว่า คณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ กรมบัญชีกลาง ได้มีหนังสือตอบข้อหารือขององค์การฯ ที่ได้เรียนปรึกษาให้วินิจฉัย โดยหนังสือตอบกับมาวันที่ 8 ก.ย.64 ความว่า องค์การฯ สามารถจัดซื้อชุด ATK ได้ตามข้อบังคับขององค์การฯ ที่ได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างและบริหารการพัสดุภาครัฐได้ จึงเรียนให้พี่น้องสื่อมวลชนรับทราบว่า องค์การฯ ดำเนินการจัดซื้อชุด ATK 8.5 ล้านชิ้น ให้สํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.) โดย รพ.ราชวิถี แจกจ่ายไปยังหน่วยบริการในเครือข่าย และประชาชน จึงเป็นไปโดยชอบตามกฎหมาย

ส่วนที่มีผู้กล่าวอ้างว่า องค์การฯ ใช้ข้อบังคับขององค์การฯ ไม่ถูกต้อง นางศิรินุช กล่าวว่า ในข้อสงสัยว่าทำไมองค์การฯ ไม่ซื้อตรงจากต่างประเทศ หรือไม่ซื้อในบัญชีที่เรามีอยู่นั้น ขอชี้แจงว่า องค์การฯ ในธุรกิจหลักของเรามีข้อบังคับการใช้ภายในหน่วยงาน ออกจาก พ.ร.บ.จัดซื้อจัดจ้างฯ แล้วตามมาตรา7 ซึ่งการจะซื้อชุด ATK โดยตรงจากต่างระเทศจะมีข้อจำกัด เนื่องจาก 1. องค์การฯ เห็นว่า ในประเทศมีผู้นำเข้ามาแล้วในจำนวนมากราย โดยตอนจัดซื้อมี 25 ราย และปัจจุบันมีมากกว่า 40 รายแล้ว อีกทั้ง การนำเข้ามาต้องผ่านหลักเกณฑ์ของ อย. ต้องผ่านการประเมินประสิทธิภาพโดยโรงเรียนแพทย์ และกระบวนการกว่าจะขึ้นลิสต์ อย.ต้องใช้เวลาไม่น้อยกว่า 2-3 เดือน จึงจะนำเข้ามาได้ตามกฎหมาย แต่กรณีนี้ต้องการอย่างเร่งด่วนผ่านรพ.ราชวิถี องค์การฯ จึงไม่ซื้อโดยตรงจากต่างประเทศ อีกทั้ง เราก็ไม่ใช่องค์กรที่แสวงหาผลประโยชน์ เราไม่แข่งขันกับผู้ประกอบการในประเทศ จึงไม่จำเป็นต้องนำเข้าในระยะนี้ จึงไม่นำเข้าจากต่างประเทศ

นางศิรินุช กล่าวว่า ส่วนที่ไม่ซื้อจากบัญชีที่ขึ้นทะเบียนขององค์การฯ เนื่องจากข้อบังคับในการคัดเลือกที่จะสามารถซื้อผ่านบัญชีจากองค์การฯก็จริง แต่ชุด ATK เป็นผลิตภัณฑ์ตัวใหม่ และเพิ่งนำมาใช้ช่วงนี้ ขณะที่ อย.มีการขึ้นทะเบียนผ่านขั้นตอนต่างๆ ไปเมื่อช่วงก.ค.ที่ผ่านมา ทางองค์การฯ จึงไม่มีการประเมิน หรือขึ้นทะเบียนไว้ในระบบของอภ. จึงไม่สามารถใช้วิธีดังกล่าวได้ ส่วนที่ทำไมองค์การฯ จึงใช้วิธีคัดเลือกเพราะตามข้อบังคับ ข้อ 13(2) ซึ่งสามารถทำได้ เพราะเป็นความต้องการใช้จากลูกค้าอย่างเร่งด่วน และในประเทศมีผู้จำหน่ายมากราย เราจึงใช้วิธีคัดเลือก และทั้งหมดเป็นไปตามข้อบังคับที่ทางองค์การฯ ได้รับการยกเว้นการใช้ตามพ.ร.บ.จัดซื้อจัดจ้างฯ

ด้าน ดร.ภญ.นันทกาญจน์ สุวรรณปิฎกกุล ผู้เชี่ยวชาญพิเศษ กล่าวว่า วันนี้ (10 ก.ย.) ชุดตรวจ ATK นำเข้ามาล็อตแรกแล้ว 3 ล้านชุด บ่ายวันนี้จะมีคระกรรมการตรวจรับ และเจ้าหน้าที่ฝ่ายคุณภาพทำการตรวจรับ และสุ่มตัวอย่างนำไปตรวจวิเคราะห์คุณภาพที่คณะแพทยศาสตร์ รพ.รามาธิบดี ซึ่งจะมีห้องปฏิบัติการที่ได้รับมาตรฐานมายืนยันคุณภาพอีกครั้ง จากนั้นจึงจะกระจายไปยังหน่วยบริการต่างๆ อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการกระจายส่งไปแล้วนั้น ทาง อภ.มีการเก็บตัวอย่างอยู่ หากมีประเด็นปัญหาเราสามารถสอบกลับได้ แต่ด้วยผลิตภัณฑ์ต่างๆ เหล่านี้ก็มีข้อมูลคุณภาพที่อย.พิจารณาและให้ทะเบียนแล้ว

ผู้สื่อข่าวถามถึงขั้นตอนนำเข้าชุดตรวจ ATK ล็อตต่อไป นางศิรินุช กล่าวว่า หลังจากล็อตแรกนำส่ง 3 ล้านชุด ในสัปดาห์หน้าจะส่งมอบอีก และจะทยอยส่งมอบ 8.5 ล้านชิ้นไม่น่าเกินกลางเดือนนี้ แต่ขณะนี้ทางจีนก็มีประเด็นปัญหาเล็กน้อยในการขนส่งข้ามมา จึงต้องมีการติดตามกันอย่างใกล้ชิด และจะนำเรียนอีกครั้ง

นพ.วิฑูรย์ กล่าวอีกว่า ก็จะเร่งรัดให้ทางบริษัทมีการจัดส่งให้ทัน เนื่องจากเรามีสัญญาอยู่ ไม่ต้องกังวล ส่วนเรื่องการตรวจสอบคุณภาพนั้น ทาง อย.จะมีการสุ่มตรวจทุกยี่ห้ออยู่แล้ว ซึ่งเป็นไปตามหลักการควบคุมคุณภาพของอย. จึงขอให้เกิดความมั่นใจตรงส่วนนี้ อย่างไรก็ตาม ในการกระจายให้ประชาชน ทางสปสช. จะเป็นผู้ชี้เป้าว่า มีกลุ่มเสี่ยงใดบ้าง และทางผู้ขายชุดตรวจ คือ บริษัท เวิลด์ เมดิคอล อัลไลแอนซ์ (ประเทศไทย) จำกัด เป็นผู้จัดส่ง โดยมีบริษัทไปรษณีย์ไทย นำส่งให้ตามจุดที่ สปสช.กำหนด ประมาณ 1,100 จุด มีร้านขายยา มีสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด(สสจ.) หน่วยบริการต่างๆ เป็นต้น

เมื่อถามต่อว่าชุดตรวจที่แจกฟรีนั้นจะมีข้อสังเกตอย่างไร เพื่อป้องกันการนำไปขายต่อ นพ.วิฑูรย์ กล่าวว่า องค์การฯ ติดสติ๊กเกอร์สีแดงไว้ที่กล่องใหญ่ที่บรรจุชุดตรวจ 25 ชิ้น ว่า ห้ามจำหน่าย เพื่อให้เกิดความชัดเจนว่า เป็นการแจกให้แก่ประชาชนกลุ่มเสี่ยง และเท่าที่ได้ข้อมูลจากสปสช. ที่จะแจกให้ประชาชนคนละ 2 ชุด และมีการลงชื่อด้วย ซึ่งไม่ได้เป็นจำนวนที่มาก

ผู้สื่อข่าวถามกรณีความคืบหน้าร้อง ป.ป.ช. ประเด็นชุดตรวจ ATK นพ.วิฑูรย์ กล่าวว่า ขณะนี้ได้ยื่น ป.ป.ช. แล้ว และมีการส่งเอกสรเพิ่มเติม ซึ่งเราก็ทำตามหน้าที่ ตามบริบทของเรา หากมีความคืบหน้าใดๆจะแจ้งให้ทราบต่อไป