โลกตื่นตัว! เมื่อ “ขยะอาหาร” ทำโลกร้อนมากกว่าที่คิด

แม้อาหารคือทรัพยากรสำคัญที่หล่อเลี้ยงชีวิตมนุษย์ แต่ในแต่ละปี โลกกลับทิ้งอาหารจากครัวเรือนจำนวนมหาศาลจนกลายเป็นภาระต่อเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม ซึ่งตอนนี้ทั่วโลกก็ตระหนักถึงปัญหานี้และกำลังเร่งอย่างจริงจัง

อย่างล่าสุดที่สหรัฐอเมริกา มหานครนิวยอร์กได้เดินหน้าผลักดันโครงการเก็บขยะอินทรีย์เต็มรูปแบบ โดยนำเศษอาหารต่างๆมาแปรรูปเป็นปุ๋ยหมักคุณภาพสูง ช่วยลดปริมาณขยะฝังกลบและก๊าซเรือนกระจก พร้อมฟื้นฟูพื้นที่สีเขียวทั่วเมือง โดยขั้นตอนการผลิตจะเริ่มจากการย่อยและคัดแยกเศษวัสดุ ก่อนนำเข้าสู่กองปุ๋ยที่ควบคุมอุณหภูมิและความชื้นอย่างใกล้ชิด เพื่อเร่งการย่อยสลายโดยจุลินทรีย์ กองปุ๋ยมีอุณหภูมิสูงกว่า 38 องศาฯ ซึ่งเพียงพอในการกำจัดเชื้อโรคและเมล็ดวัชพืช

หลังผ่านกระบวนการหมักหลายสัปดาห์ เศษอินทรีย์จะเปลี่ยนเป็นปุ๋ยหมักสีเข้มอุดมด้วยธาตุอาหาร โดยปุ๋ยหมักที่ได้บางส่วนจำหน่ายให้ผู้รับเหมาดูแลสวน ขณะที่อีกส่วนแจกจ่ายฟรีให้แก่ประชาชน โรงเรียน และสวนชุมชน โดยในปีนี้มีการแจกจ่ายไปแล้วกว่า 2.72 ล้านกิโลกรัม ซึ่ง ปุ๋ยหมักนั้นถือว่ามีบทบาทสำคัญในการปรับปรุงคุณภาพดิน เพิ่มความสามารถในการดูดซับน้ำฝน และช่วยให้พื้นที่สีเขียวในเมืองเติบโตอย่างยั่งยืน

และจากข้อมูลของโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (UNEP) ชี้ให้เห็นถึง ขนาดปัญหาขยะอาหารระดับครัวเรือนที่กำลังพุ่งสูงทั่วโลก โดยเฉพาะในประเทศที่มีประชากรมากอย่างจีนและอินเดีย ซึ่งกำลังสร้างแรงกดดันต่อระบบอาหารและสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง โดยจีนติดอันดับหนึ่งของโลกด้วยปริมาณขยะอาหารจากครัวเรือนสูงถึง กว่า 108 ล้านตันต่อปี ตามด้วยอินเดียที่ กว่า 78 ล้านตัน แม้ค่าเฉลี่ยขยะอาหารต่อหัวของอินเดียอยู่ที่ 55 กิโลกรัมต่อคนต่อปี ซึ่งต่ำกว่าหลายประเทศ แต่จำนวนประชากรที่มหาศาลทำให้ปริมาณรวมพุ่งสูงเป็นอันดับสองของโลก ขณะที่บราซิลมีปริมาณรวมอยู่ที่ 20 ล้านตันต่อปี แต่มีค่าเฉลี่ยต่อหัวสูงถึง 94 กิโลกรัมต่อคนต่อปี  สูงที่สุดในบรรดาประเทศที่มีการสำรวจ แสดงถึง รูปแบบการบริโภคและการจัดการอาหารที่สิ้นเปลืองมากกว่าค่าเฉลี่ยโลก ขณะที่สหรัฐมีขยะอาหารจากครัวเรือนราว 24.7 ล้านตันต่อปี ส่วนประเทศในยุโรปอย่างเยอรมนี สหราชอาณาจักร และฝรั่งเศส ก็ยังมีตัวเลขสูง ซึ่งสะท้อนว่า แม้ประเทศพัฒนาแล้วก็ยังไม่สามารถหลีกเลี่ยงปัญหานี้ได้

ดังนั้น ขยะอาหารไม่เพียงหมายถึงการสูญเสียทรัพยากรทางการเกษตร แต่ยังสร้าง ก๊าซเรือนกระจกจากการย่อยสลาย และเพิ่มภาระให้กับระบบจัดการของเสียของเมือง การแก้ปัญหานี้จึงจำเป็นต้องเริ่มตั้งแต่ระดับครัวเรือน ด้วยการวางแผนการบริโภคอย่างรอบคอบ ลดการซื้อเกินจำเป็น และใช้ประโยชน์จากอาหารให้มากที่สุด