เกาหลีใต้เล็งขยายอายุเกษียณเป็น 65 ปี ถกเดือดหวั่นกระทบโอกาสคนรุ่นใหม่

การถกเถียงในเกาหลีใต้กำลังร้อนแรงขึ้น หลังจากพรรคประชาธิปไตยเกาหลี ซึ่งเป็นพรรครัฐบาล เตรียมเสนอให้ขยายอายุเกษียณตามกฎหมายจาก 60 ปี เป็น 65 ปี โดยให้เหตุผลว่าเกาหลีใต้กำลังเข้าสู่ “สังคมผู้สูงอายุระดับสุดยอด” (Super-Aged Society)

แต่นักเศรษฐศาสตร์และภาคธุรกิจเตือนว่า มาตรการดังกล่าวอาจ ลดโอกาสการจ้างงานของคนรุ่นใหม่ และเพิ่มภาระต้นทุนแรงงานให้กับบริษัทต่าง ๆ ที่กำลังเผชิญกับสภาพเศรษฐกิจชะลอตัว

พรรค DPK เปิดเผยว่า คณะกรรมาธิการพิเศษว่าด้วยการขยายอายุเกษียณ กำลังหารือร่วมกับองค์กรแรงงานและนายจ้างรายใหญ่ของประเทศ เช่น สมาพันธ์สหภาพแรงงานเกาหลี (KCTU) สหพันธ์สหภาพแรงงานเกาหลี (FKTU) และสหพันธ์ผู้ประกอบการเกาหลี (KEF) เพื่อหาข้อสรุปเกี่ยวกับร่างกฎหมายดังกล่าว

พรรค DPK ยืนยันว่า จะผลักดันให้ร่างกฎหมายผ่านความเห็นชอบก่อนสิ้นปีนี้ โดยเริ่มทยอยขยายอายุเกษียณตั้งแต่ปี 2027 และคาดว่าจะถึงเป้าหมาย 65 ปีเต็มในปี 2033 ซึ่งนี่จะถือเป็นการขยายอายุเกษียณครั้งแรก หลังจากที่เกาหลีใต้ปรับจาก 58 ปีเป็น 60 ปีในปี 2016

กลุ่มแรงงานสนับสนุนแนวคิดดังกล่าวอย่างเต็มที่ โดยระบุว่า การขยายอายุเกษียณเป็นสิ่ง “จำเป็นเร่งด่วน” เพื่อรับมือกับสังคมสูงวัยของประเทศ หากยังคงอายุเกษียณไว้ที่ 60 ปี กลุ่ม “เบบี้บูมเมอร์เกาหลี” ซึ่งเกิดระหว่างปี 1964-1974 จะมีช่องว่างระหว่างการเกษียณกับช่วงอายุที่เริ่มได้รับเงินบำนาญแห่งชาติ ส่งผลให้เสี่ยงต่อปัญหาความยากจนในวัยชรา

เมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายนที่ผ่านมา สหพันธ์สหภาพแรงงานหลักสองแห่งได้ร่วมจัดการชุมนุมในกรุงโซล เพื่อเรียกร้องสิทธิแรงงานและการผ่านร่างกฎหมายโดยเร็ว โดยย้ำว่าการไม่ปรับเพิ่มอายุเกษียณอาจยิ่งทำให้รัฐบาลต้อง ใช้งบสวัสดิการเพื่อผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นในระยะยาว

ด้านสหพันธ์ผู้ประกอบการเกาหลี (KEF) เรียกร้องให้รัฐสภาพิจารณาอย่างรอบคอบ โดยเตือนว่าการขยายอายุเกษียณอาจทำให้ต้นทุนแรงงานเพิ่มขึ้น และกระทบต่อโครงสร้างการจ้างงานโดยรวม

KEF เสนอให้รัฐบาลพิจารณาออกกฎหมายส่งเสริมการจ้างงานซ้ำหลังเกษียณ (Reemployment Law) แทนการขยายอายุเกษียณตามกฎหมายโดยตรง พร้อมเสนอให้ใช้แนวทางขยายเฉพาะบางอุตสาหกรรมหรือขนาดบริษัท เพื่อไม่ให้กระทบทั่วระบบ

ข้อมูลของรัฐบาลเกาหลีใต้ระบุว่า จำนวนพนักงานประจำลดลงอย่างรวดเร็วหลังอายุ 60 ปี ในกลุ่มแรงงานที่เกิดปี 1964 พบว่า จำนวนพนักงานประจำลดลงกว่า 55,000 คน ระหว่างอายุ 59-60 ปี โดยในบริษัทยักษ์ใหญ่ ตัวเลขลดลงถึงเกือบครึ่งหนึ่งของแรงงานในช่วงอายุนี้ นั่นหมายความว่า หากขยายอายุเกษียณออกไปเพียงหนึ่งปี อาจมีแรงงานสูงอายุราว 50,000 คน ยังคงอยู่ในระบบ ซึ่งอาจยิ่งทำให้ตลาดแรงงานสำหรับคนรุ่นใหม่ “ตึงตัวมากขึ้น”

รายงานของธนาคารกลางเกาหลี (Bank of Korea) เมื่อเดือนเมษายน ระบุว่า ทุกครั้งที่มีแรงงานสูงอายุ 1 คนทำงานต่อไป จะทำให้โอกาสจ้างงานของเยาวชนลดลงระหว่าง 0.4 ถึง 1.5 ตำแหน่ง รายงานชี้ว่าแนวโน้มนี้อาจรุนแรงขึ้น เนื่องจากภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัว ทำให้บริษัทต่าง ๆ มีขีดความสามารถจำกัดในการรับพนักงานใหม่

รายงานยังเสนอว่า หากดูจากประสบการณ์ของเกาหลีใต้ในปี 2016 และกรณีศึกษาจากญี่ปุ่น การส่งเสริมให้แรงงานสูงอายุทำงานต่อหลังเกษียณผ่านระบบ “จ้างงานซ้ำหลังเกษียณ (post-retirement reemployment)” จะมีประสิทธิภาพมากกว่าการเพิ่มอายุเกษียณตามกฎหมายโดยตรง