โลกร้อนฉุดไม่อยู่แล้ว ธารน้ำแข็งทั่วโลกกำลังละลายหนัก

ในขณะที่โลกกำลังร้อนขึ้นเรื่อย ๆ จากผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ธารน้ำแข็งทั่วโลกซึ่งเปรียบเสมือนแหล่งน้ำจืดสำคัญของมนุษยชาติ ก็กำลังเผชิญกับการละลายอย่างต่อเนื่อง นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่าธารน้ำแข็งพยายาม “ปกป้องตัวเอง” จากความร้อนนี้ ด้วยกระบวนการที่ทำให้อากาศเหนือผิวน้ำแข็งเย็นลง แต่กลไกการป้องกันธรรมชาตินี้อาจอยู่ได้อีกไม่นาน

งานวิจัยจากสถาบันวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีออสเตรีย (ISTA) นำโดยทีมของนักวิทยาศาสตร์ ฟรานเชสกา เปลลิซซิโอตติ และนักวิจัย โธมัส ชอว์ พบว่าธารน้ำแข็งมีความสามารถในการทำให้อุณหภูมิใกล้พื้นผิวเย็นลงกว่าบรรยากาศรอบข้าง ปรากฏการณ์นี้เกิดจากการแลกเปลี่ยนความร้อนระหว่างผิวน้ำแข็งกับอากาศ จนเกิดกระแสลมเย็นที่เรียกว่า “ลมคาตาบาติก” ซึ่งไหลลงจากเทือกเขา เช่น บริเวณเทือกเขาหิมาลัย และช่วยชะลอการละลายของน้ำแข็งในระดับท้องถิ่น

ทีมวิจัยได้รวบรวมข้อมูลจากสถานีวัดอากาศกว่า 350 แห่งบนธารน้ำแข็ง 62 แห่งทั่วโลก รวมเป็นข้อมูลกว่า 169 ฤดูร้อน พบว่าในทุก ๆ การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิบรรยากาศ 1 องศาเซลเซียส อุณหภูมิบริเวณผิวธารน้ำแข็งเพิ่มขึ้นเพียง 0.83 องศาเซลเซียส แสดงให้เห็นว่าธารน้ำแข็งยังคง “ชะลอ” ความร้อนไว้ได้ระดับหนึ่ง

อย่างไรก็ตาม แบบจำลองเชิงสถิติที่ทีมพัฒนาขึ้นชี้ว่า กลไกการทำความเย็นของธารน้ำแข็งนี้จะถึงจุดสูงสุดในช่วงปี 2030s หรือประมาณทศวรรษหน้า หลังจากนั้นอุณหภูมิใกล้ผิวน้ำแข็งจะเพิ่มขึ้นรวดเร็วกว่าที่เคย เพราะมวลน้ำแข็งลดลงจนไม่สามารถสะท้อนหรือดูดซับความร้อนได้มากพอ เมื่อถึงเวลานั้น ธารน้ำแข็งจะเริ่มกลับมาเชื่อมโยงกับอุณหภูมิโลกที่ร้อนขึ้นอีกครั้ง และเราจะได้เห็นการละลายและหดตัวของธารน้ำแข็งทั่วโลกอย่างรวดเร็ว

ชอว์กล่าวว่า แม้กระบวนการทำความเย็นตัวเอง นี้อาจช่วยซื้อเวลาให้เราได้อีกไม่กี่ทศวรรษ เพื่อปรับปรุงแผนบริหารจัดการน้ำและระบบนิเวศ แต่สุดท้ายเราจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า ไม่อาจรักษาธารน้ำแข็งไว้ได้ทั้งหมด มาตรการอย่างการโปรยเมล็ดน้ำแข็งเทียมหรือปกคลุมธารน้ำแข็งด้วยวัสดุป้องกันแดด เป็นเพียงการแก้ปัญหาชั่วคราวที่ไม่ยั่งยืน สิ่งสำคัญที่สุดคือการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและสร้างความตระหนักในสังคมถึงผลกระทบจากภาวะโลกร้อน

ธารน้ำแข็งทั่วโลกอาจยังคงต่อสู้กับภาวะโลกร้อนด้วยกลไกธรรมชาติของมัน แต่การต่อสู้นี้กำลังเข้าสู่จุดจบ งานวิจัยชี้ว่าภายในไม่กี่ทศวรรษข้างหน้า ธารน้ำแข็งจะสูญเสียความสามารถในการรักษาความเย็น และละลายเร็วขึ้นกว่าเดิม สิ่งที่มนุษย์ควรทำในตอนนี้ไม่ใช่แค่เฝ้าดู แต่ต้องร่วมกันลดการปล่อยคาร์บอนอย่างจริงจัง เพื่อหยุดยั้งความร้อนที่กำลังพราก “หอคอยน้ำแข็งของโลก” ไปจากเราอย่างช้า ๆ