Special Series: A Day in a Life with True Digital Management: ทำงาน ทำงาน ทำงาน รู้จักบทบาท หน้าที่ ความรับผิดชอบของ Chief Data Analytics Officer โดย Pedro Uria Recio, Chief Analytics & AI Officer จากทรู ดิจิทัล กรุ๊ป

Tech By True Digital ขอนำเสนอ Special Series ที่จะพาคุณไปรู้จักกับบทบาทหน้าที่ ความรับผิดชอบ รวมถึงความท้าทายต่าง ๆ ของเหล่าผู้บริหารระดับสูงใน Tech Company อย่าง True Digital Group เริ่มต้นตอนแรกด้วยบทบาทของ Chief Data Analytics Officer ที่ว่ากันว่าเป็นเสมือน Hot Seat ขององค์กร โดยเรานำบทความที่เขียนขึ้นโดยคุณ Pedro Uria Recio, Chief Analytics & AI Officer จากทรู ดิจิทัล กรุ๊ป บนแพลตฟอร์มของ True Analytics Medium  ในหัวข้อ The Emerging Role of the Chief Data Analytics Officer มาแปลเป็นภาษาไทยให้อ่านกัน ซึ่งในบทความนี้ คุณ Pedro ได้เล่าถึงการเป็น Chief Data Analytics & AI Officer หรือ CDAO ซึ่งเป็นมาตรฐานใหม่ขององค์กรที่ดำเนินธุรกิจโดยขับเคลื่อนด้วยข้อมูล รวมถึงความท้าทายต่าง ๆ ในขอบข่ายความรับผิดชอบและการทำงานร่วมกันกับสายธุรกิจ ที่เปรียบเสมือนสมองซีกซ้ายและขวาที่ต้องใช้ศิลปะในการทำงานร่วมกันเพื่อความสำเร็จขององค์กร  

The Emerging Role of the Chief Data Analytics Officer

องค์กรที่ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลในการดำเนินธุรกิจนั้นทำงานเหมือนกับสมองของมนุษย์ สมองซีกซ้ายทำหน้าที่ในเรื่องของการใช้ภาษา การคิดวิเคราะห์หาเหตุผล และการจัดลำดับขั้นตอน ในขณะที่สมองซีกขวาทำหน้าที่ในเรื่องของการมองเห็นภาพและใช้สัญชาตญาณ อีกทั้งยังเป็นส่วนที่เกี่ยวกับความคิดสร้างสรรค์และมีระบบการคิดที่เป็นแบบแผนขั้นตอนน้อยกว่า ซึ่งในทางธุรกิจแล้วต้องการทั้งสองอย่างในการดำเนินงาน และยิ่งเมื่อพูดถึงการใช้ประโยชน์ในการวิเคราะห์ข้อมูลแล้วด้วยนั้น จึงจำเป็นอย่างมากในการทำงานของสมองทั้งสองซีก

สมองซีกซ้ายเปรียบได้กับบทบาทการทำงานของ Chief Data Analytics Officer (CDAO) ในขณะที่สมองซีกขวา ส่วนใหญ่อาจเปรียบได้กับบทบาทของผู้บริหารด้านธุรกิจ ที่เป็นผู้ที่รู้จักธุรกิจของตนเองอย่างลึกซึ้งจากประสบการณ์การทำงานหลายสิบปีและการพูดคุยกับลูกค้าหลายพันครั้ง

Chief Data Analytics Officer (CDAO) มีหน้าที่รับผิดชอบในการใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่เปรียบเสมือนเป็นสินทรัพย์ ที่ได้มาจากการเก็บรวบรวมข้อมูล การประมวลผล การวิเคราะห์ และที่สำคัญที่สุดคือ การใช้งานอย่างเป็นประโยชน์ที่จะสร้างมูลค่าให้กับธุรกิจ อย่างไรก็ตาม CDAO จะไม่สามารถส่งมอบผลลัพธ์ที่มีมูลค่านี้ได้ หากเขาไม่ได้ทำงานร่วมกับผู้บริหารในส่วนอื่น ๆ อย่างเหมาะสม เนื่องจากผู้บริหารธุรกิจในส่วนอื่น ๆ นั้นมักมีสัญชาตญาณในการบอกได้ว่า ความท้าทายทางธุรกิจแบบไหนบ้างที่สามารถจัดการได้ด้วยข้อมูล ทั้งที่เป็นข้อมูลภายในและภายนอก และยังเป็นพลังสำคัญที่สามารถเปลี่ยนแปลงกระบวนการในการดำเนินงานเพื่อก่อให้เกิดการตัดสินใจทางธุรกิจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล

ในทุกวันนี้ บทบาทของ CDAO ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง และได้กลายเป็นมาตรฐานใหม่ของหลายองค์กร แต่กระนั้น ในแง่มุมธุรกิจก็ยังขาดความชัดเจนอย่างมากเกี่ยวกับบทบาทและหน้าที่ของตำแหน่งนี้ โดยความไม่ชัดเจนนั้นมักเกิดขึ้นจากการค้นหาวิธีที่ดีที่สุดในการทำงานร่วมกันระหว่างสายธุรกิจและสายคิดวิเคราะห์ ที่ยังไม่ได้ข้อสรุปแน่ชัด หรือมีสูตรตายตัวนั่นเอง โดยความท้าทายและข้อสรุปที่ยังไม่แน่ชัดสำหรับบทบาทและหน้าที่ของ CDAO ที่มักพบเจอนั้น มีดังนี้

ประการแรก หลายองค์กรมักมอบหมายให้ผู้บริหารระดับ C-Levels อื่น ๆ ที่อาจไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรงเป็นศูนย์กลาง หรือแม้แต่กล่าวว่า ในส่วนงานของข้อมูลและการวิเคราะห์นั้นไม่สามารถมีศูนย์กลางที่จะรับผิดชอบชุดข้อมูลทั้งหมดเพียงหนึ่งเดียวได้ 

ประการที่สอง องค์กรยังขาดความชัดเจนถึงบทบาท หน้าที่และความรับผิดชอบหลักของ CDAO อาทิ CDAO ควรเป็นผู้วางรากฐานระบบไอทีที่สามารถจัดเก็บและวิเคราะห์ข้อมูล วางแผนกลยุทธ์ ประสานงาน หรือริเริ่มโครงการเพื่อวิเคราะห์ข้อมูลหรือไม่? CDAO ควรเป็นผู้ตรวจสอบให้แน่ใจว่ามีการปฏิบัติตามกฎระเบียบและการกำกับดูแลหรือไม่? CDAO ควรรับผิดชอบในการสร้างแหล่งรายได้ใหม่ ๆ จากข้อมูล เช่น การร่วมลงทุนขององค์กรหรือไม่? นอกจากนี้ ขอบข่ายอำนาจของ CDAO ยังถูกคาดหวังให้ยกระดับขึ้นไปอีก เมื่อองค์กรเดินเข้าสู่เส้นทางธุรกิจที่อยู่บนพื้นฐานของข้อมูลอย่างเต็มตัว

ประการที่สาม ในขณะที่บางองค์กรนั้นเห็นว่า CDAO ควรรายงานตรงไปยัง CEO แต่บางองค์กรกลับไม่คิดเช่นนั้น โดยเห็นว่า CDAO ควรรายงานตรงไปยังฝ่ายไอที ฝ่ายกลยุทธ์ และสายธุรกิจ เช่น ทีมการตลาด  มากกว่า ทั้งนี้ การให้ CDAO รายงานตรงไปที่ฝ่ายไอทีนั้นมีอำนาจหน้าที่ การวางแผนธุรกิจ และความสามารถในการดำเนินงานที่แตกต่างออกไปจากการให้รายงานไปที่ฝ่ายการตลาดหรือ CEO เพราะการทำเช่นนี้จะทำให้ CDAO ให้ความสำคัญในการเลือกใช้เทคโนโลยีที่ช่วยปลดล็อกธุรกิจให้ไปต่อไป เช่น การใช้เทคโนโลยีคลาวด์ เป็นต้น แต่หากให้ CDAO รายงานตรงต่อ CEO นั้น จะเป็นการทำงานแบบที่ให้น้ำหนักไปกับการดำเนินงานที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลซึ่งสร้างมูลค่าให้กับธุรกิจมากขึ้น 

ประการที่สี่ องค์กรต่าง ๆ ยังมีแนวคิดที่แตกต่างกันว่า สำหรับตำแหน่ง CDAO นั้นควรเป็นคนที่มาจากองค์กรภายนอกที่อาจนำมาซึ่งการนำเสนอมุมมองใหม่ ๆ หรือเป็นบุคลากรภายในที่จะมั่นใจได้ว่าสามารถทำสิ่งต่าง ๆ ภายในองค์กรให้สำเร็จได้ 

ประการสุดท้าย ยังมีแนวคิดที่แตกต่างกันอีกว่า CDAO ควรเป็นผู้นำที่มาจากนักวิทยาศาสตร์ด้านข้อมูล (Data Scientist) หรือบุคคลที่มีความเชี่ยวชาญด้านความรู้เชิงคณิตศาสตร์และสถิติขั้นสูง หรือ ควรเป็นผู้นำทางธุรกิจที่มีความสามารถในการขับเคลื่อนข้ามสายงานได้ แต่ยังคงมีความรู้และใช้งานข้อมูลได้อย่างดีกันแน่ ซึ่งองค์กรขนาดใหญ่บางแห่งก็มีคนทั้งสองประเภทนี้ ซึ่งโดยส่วนใหญ่ คนแบบประเภทแรกมักจะรายงานไปยังแบบประเภทที่สอง  

การขาดความชัดเจนว่า CDAO ควรมีคุณลักษณะและอำนาจหน้าที่แบบไหนดังที่กล่าวมานี้เอง ทำให้ CDAO ขององค์กรต้องเผชิญความท้าทายจากภายใน ว่ากันว่า CDAO เป็นตำแหน่งที่ท้าทายที่สุดในสายงานผู้บริหารระดับ C-Levels จนเรียกได้ว่าเป็น Hot Seat และเป็นตำแหน่งที่มักถูกปรับเปลี่ยนและหมุนเวียนบ่อยครั้งขององค์กร ด้วยเหตุนี้เอง จึงถือเป็นเรื่องสำคัญยิ่งที่จะต้องให้ความชัดเจนเกี่ยวกับบทบาท ตำแหน่ง หน้าที่และความรับผิดชอบให้แก่ CDAO  

อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าขอบข่ายอำนาจของตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งและโครงสร้างองค์กรจะเป็นอย่างไร สิ่งที่สำคัญคือ การรักษาความร่วมมือในการทำงานและการสื่อสารอย่างสม่ำเสมอระหว่างตำแหน่ง CDAO ที่เปรียบเสมือนสมองซีกซ้ายและสายธุรกิจที่เป็นสมองซีกขวา เพื่อเป็นการการันตีความสำเร็จขององค์กรที่ใช้ข้อมูลในการขับเคลื่อนธุรกิจนั่นเอง 

คุณสามารถอ่านบทความต้นฉบับเวอร์ชันภาษาอังกฤษได้ที่ https://medium.com/@uriarecio/the-emerging-role-of-the-chief-data-analytics-officer-b8d7b0d8900f

---------------------------