ช็อกโกแลตดูไบ มัทฉะ ควินัว ฟู้ดเทรนด์สุดหรูที่แอบทำลายโลก

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เทรนด์อาหารอย่างช็อกโกแลตดูไบ ชาเขียวมัทฉะ และควินัวได้รับความนิยมอย่างมากทั่วโลก การบริโภคเพิ่มขึ้นทำให้เกิดตลาดขนาดใหญ่และราคาพุ่งสูง แต่เบื้องหลังความหรูหราและสุขภาพเหล่านี้ กลับซ่อนผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมที่รุนแรง

ช็อกโกแลตดูไบที่มีไส้ครีมพิสตาชิโอ กลายเป็นสินค้าฟู้ดเทรนด์สุดหรูและแพร่หลายผ่านโซเชียลมีเดีย ความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วตั้งแต่ปลายปี 2023 ส่งผลให้ความต้องการพิสตาชิโอทั่วโลกเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในสหภาพยุโรปที่มูลค่าการนำเข้าเกิน 1 พันล้านยูโร พิสตาชิโอเติบโตในพื้นที่แห้งร้อน แต่ต้องใช้น้ำสำหรับการชลประทานสูงถึงกว่า 10,000 ลิตรต่อกิโลกรัม การเพาะปลูกแบบโมโนคัลเจอร์และการใช้สารเคมีมากยังส่งผลเสียต่อดินและระบบนิเวศ และแม้พิสตาชิโอทนความร้อนได้ แต่ฤดูหนาวที่อบอุ่นขึ้นจากโลกร้อนก็ทำให้ดอกไม้ไม่ออก ผลผลิตจึงลดลง 

ชาเขียวมัทฉะจากญี่ปุ่นก็ประสบปัญหาเช่นกัน ความต้องการเพิ่มขึ้นอย่างมากทำให้ขาดแคลน ราคาซื้อขายสูงขึ้นเกือบสามเท่า ส่งผลกระทบต่อชาวสวนชาและผู้ประกอบการภายในประเทศ ญี่ปุ่นซึ่งเป็นตลาดภายในประเทศต้องเผชิญความยากลำบากในการเข้าถึงชาเพื่อพิธีชงชาและขนมดั้งเดิม

ควินัวซูเปอร์ฟู้ดจากเทือกเขาแอนดีสในเปรูและโบลิเวียก็ไม่รอด ความต้องการที่พุ่งสูงทำให้ราคาขึ้นจนประชากรท้องถิ่นซื้อบริโภคเองแทบไม่ไหว พื้นที่เพาะปลูกถูกขยายอย่างรวดเร็ว ลดช่วงพักฟื้นดินจากเจ็ดปีเหลือเพียงหนึ่งปี การใช้สารเคมีและเครื่องจักรหนักทำให้ดินอัดตัวและเสื่อมสภาพ การพัฒนาพื้นที่ไม่เหมาะสม เช่น พื้นที่สูงแห้งแล้งที่เคยเลี้ยงลามา ถูกปรับให้เพาะปลูกควินัว ส่งผลให้ความอุดมสมบูรณ์ของพื้นที่ลดลงและการกลับไปเลี้ยงสัตว์ทำได้ยาก

ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่าผู้ผลิตควรไม่พึ่งพาพืชเพียงชนิดเดียว แต่ควรปลูกเพื่อทั้งตลาดโลกและตลาดท้องถิ่น การเพาะปลูกหลากหลายชนิดจะช่วยให้ดินมีสุขภาพดีและทำให้เกษตรกรสามารถเลี้ยงสัตว์และผลิตอาหารของตนเองได้ ทั้งนี้ ผู้ริเริ่มและส่งเสริมเทรนด์อาหารก็ต้องคิดอย่างยั่งยืน ตั้งแต่การผลิตจนถึงการตลาด ไม่เพียงแค่เน้นขายให้มากที่สุด แต่ต้องคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมด้วย

แม้ช็อกโกแลตดูไบ มัทฉะ และควินัวจะเป็นอาหารหรูหราและซูเปอร์ฟู้ดที่ได้รับความนิยม แต่ความต้องการที่พุ่งสูงกลับสร้างปัญหาสิ่งแวดล้อมและสังคม ตั้งแต่การใช้น้ำและสารเคมีมากเกินไป ไปจนถึงการทำลายความอุดมสมบูรณ์ของดินและความยากลำบากของชุมชนท้องถิ่น การบริโภคอาหารเทรนด์จึงไม่ใช่เรื่องไร้ผลกระทบ และการทำอาหารและการตลาดอย่างยั่งยืนจึงเป็นเรื่องจำเป็นอย่างยิ่ง