รู้จักภาวะเลือดเป็นกรด อาการที่เกิดขึ้นกับภรรยา หม่ำ จ๊กมก

จากข่าวที่ มด เอ็นดู วงษ์คำเหลาภรรยาสุดที่รักของ  ‘หม่ำ จ๊กมก’ ถูกหามส่งโรงพยาบาลด่วน โดยในอินสตาแกรม @motjokmok ได้เผยภาพ มด ที่นอนอยู่โรงพยาบาล และมีแคปชั่นว่า "เพลีย ทานข้าวไม่ได้ นอนไม่หลับ ความดันตก เลือดเป็นกรด เลือดเหลือแค่ 20กว่าๆ เครียด พักยาวเลย" วันนี้ TrueID จะพาไปรู้จักกับอาการดังกล่าวว่ามีสาเหตุมาจากอะไร

ภาวะ เลือดเป็นกรด คืออะไร?

เลือดเป็นกรด คือ ภาวะที่ร่างกายมีระดับคีโตน และน้ำตาลในเลือดสูงผิดปกติ ซึ่งเกิดมาจากการที่ร่างกาย ไม่สามารถใช้พลังงานจากน้ำตาลได้ ตับ จึงทำหน้าที่เผาผลาญไขมัน เพื่อให้เกิดพลังงานขึ้นทดแทน พลังงานเหล่านั้นเรียกว่า คีโตน (Ketone) โดยร่างกาย จะปล่อยคีโตนที่ได้ เข้าสู่กระแสเลือด เพื่อใช้เป็นแหล่งพลังงาน โดยกระบวนการนี้ถูกเรียกว่า คีโตซิส (Ketosis)  มักเกิดกับผู้ป่วยเบาหวาน ประเภทที่ 1 (ผู้ป่วยที่ต้องฉีดอินซูลิน)

อาการของ ภาวะคีโตเอซิโดซิส

• มีระดับน้ำตาล และระดับคีโตนในเลือด หรือปัสสาวะสูง
• กระหายน้ำมาก ปัสสาวะบ่อย
• ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน
• หายใจเร็ว ลมหายใจกลิ่นเหมือนผลไม้
• ความดันโลหิตต่ำ
• น้ำหนักลด เหนื่อย ซึมลง

หากไม่ได้รับการรักษา อาการดังกล่าวจะค่อย ๆ รุนแรงขึ้น ผิวหนังจะแดงและแห้ง มีอาการเหม่อลอย ไม่ได้สติ ไม่รู้สึกตัว ช็อกหมดสติ และอาจอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้

ป้องกันภาวะ เลือดเป็นกรด ได้อย่างไรบ้าง?

แม้ว่าภาวะเลือดเป็นกรด มักเกิดขึ้น ในผู้ป่วยผู้ป่วยเบาหวาน ประเภทที่ 1 แต่ไม่ได้แปลว่าผู้ป่วยเบาหวานประเภทอื่น จะไม่มีโอกาสเป็น ดังนั้น การคอยติดตาม ระดับค่าคีโตน เป็นเรื่องที่ดีที่สุดค่ะ เพราะในบางครั้ง การกินยารักษาเบาหวาน อาจไม่เพียงพอต่อการควบคุม ระดับน้ำตาลในเลือด หากเมื่อไหร่ชะล่าใจ ไม่ได้กินยา หรือลืมกินยาไป ก็อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง จนเข้าสู่ระดับอันตรายได้  ซึ่งผู้ป่วยเบาหวานประเภทอื่น อาจจะเลือกตรวจค่าคีโตน เมื่อมีค่าระดับน้ำตาลในเลือดสูงก็ได้

เราสามารถตรวจสอบระดับคีโตนได้ ด้วยการใช้แผ่นทดสอบคีโตน ตรวจค่าคีโตนจากปัสสาวะ มาเปรียบเทียบกับตารางสี ที่ได้มากับชุดทดสอบ แต่ปัจจุบัน เครื่องวัดระดับน้ำตาลในเลือดบางรุ่น สามารถวัดค่าคีโตนได้ โดยจะแสดงผลออกมาบนหน้าจอ ไม่ต้องเปรียบเทียบสีเหมือนวิธีใช้แผ่นทดสอบคีโตน ซึ่งผู้ป่วยเบาหวาน ที่ต้องวัดระดับน้ำตาลในเลือด เป็นประจำอยู่แล้ว จะเหมาะกับการใช้ เครื่องวัดระดับน้ำตาล ที่มีการแสดงค่าคีโตน เพราะว่าจะช่วยลดขั้นตอนที่ยุ่งยาก และลดค่าใช้จ่ายลงได้เยอะเลย

ดูแลตัวเองอย่างไรไม่ให้ เลือดเป็นกรด ?

1. ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ให้อยู่ในระดับปกติเสมอ หากไม่สามารถควบคุมได้ ควรปรึกษาแพทย์โดยเร็วที่สุด
   
   
2. หมั่นสังเกตค่าคีโตนเป็นประจำ หรือตรวจสอบ เมื่อมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่า 240 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
   
   
3. ถ้าพบค่าคีโตน หรือระดับน้ำตาลในเลือดสูง ให้หลีกเลี่ยงการออกกำลังกาย
   
   
4. ผู้ป่วยเบาหวานที่ต้องฉีดอินซูลิน ควรปฏิบัติตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด
   
   
5. ไม่ควรงดอาหาร แต่ให้เลือกกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพ และโภชนาการ
   
   
6. หากสังเกตว่ามีสัญญาณผิดปกติ เช่น ปัสสาวะบ่อยมาก อาเจียน มีอาการเหม่อลอย ให้ปรึกษาแพทย์ทันที

วิธีการรักษาภาวะเลือดเป็นกรด

ภาวะเลือดเป็นกรดสามารถรักษาได้เมื่อทราบสาเหตุที่เกิดอย่างแท้จริง โดยเน้นให้ค่าความเป็นกรดด่างหรือค่าพีเอชกลับมาอยู่ในภาวะปกติ วิธีการรักษาจึงขึ้นอยู่กับสาเหตุ ประเภท และระดับความรุนแรงของภาวะนี้เป็นหลัก