ผุดไอเดียบ้านจากฟาง ควบคุมอุณหภูมิได้ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

สถาปนิกชาวบัลแกเรีย คาเมน พรามาทารอฟ (Kamen Pramatarov) ผุดไอเดียสร้างบ้านจากวัสดุที่สร้างขึ้นมาจาก "ฟาง" ซึ่งสามารถควบคุมอุณหภูมิได้ดี ระบายความชื้นภายในตัวบ้าน ถือเป็นการนำวัสดุเหลือใช้มาทำให้เกิดประโยชน์และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น

สถาปนิกหนุ่มกล่าวว่าเหตุผลหลักในการสร้างบ้านหลังนี้ มาจากประสบการณ์ของตัวเขาเองที่มีความผูกพันที่ลึกซึ้งต่อธรรมชาติ โดยพรามาทารอฟ สร้างบ้านหลังเล็กในหมู่บ้าน เจเลน (Zhelen) ซึ่งตั้งอยู่ใกล้หุบเขาอิสการ์ (Iskar) ห่างจากเมืองโซเฟีย เมืองหลวงของบัลกาเรีย ประมาณ 50 กิโลเมตร บ้านของเขาสร้างบนเนินลาดชัน หันหน้าไปทางทิศใต้ ทำให้เห็นวิวทิวทัศน์ที่สวยงาม แต่ที่สำคัญคือบ้านหลังนี้ใช้วัสดุก่อสร้างจาก ดินเหนียว ไม้ และฟาง ซึ่งเป็นวัสดุที่มาจากธรรมชาติ 

กำแพงหลายด้านของบ้าน สร้างจากฟางผสมกับส่วนประกอบอื่น ๆ จนเป็นโครงสร้างแข็ง จากนั้นฉาบด้วยปูนดินเหนียว ช่วยให้ความชื้นสามารถผ่านเข้าไปในผนังและระบายออกสู่ภายนอกได้ ทำให้ภายในตัวบ้านมีความชื้นน้อย บริเวณด้านหน้าอาคารที่สร้างจากไม้ ออกแบบให้มีฟังก์ชันระบายอากาศซ่อนอยู่ ทำให้สามารถกักเก็บความอบอุ่นไว้ได้ อีกทั้งหลังคายังปลูกพืชไว้ ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเป็นฉนวนกันความร้อนตามธรรมชาติ 

พรามาทารอฟ กล่าวว่า "หลังคาสีเขียวมีบทบาทในการควบคุมอุณหภูมิของบ้าน เนื่องจากหลังคาแบบแบน จะได้รับความร้อนจากแสงแดดโดยตรง แต่ที่นี่ พืชพรรณต่าง ๆ ที่ปลูกไว้บนหลังคา สามารถรับมือกับความร้อนในบ้านได้อย่างสมบูรณ์แบบ อีกทั้งในฤดูหนาว พืชพรรณเหล่านี้ยังทำหน้าที่เก็บความร้อนภายในบ้านได้ด้วย"

ไม่เพียงพรามาทารอฟเท่านั้น ที่นำฟางมาเป็นส่วนประกอบในการสร้างบ้าน แต่โรงงานแห่งหนึ่งชื่อ วีเวอร์เด สตรอว์ โมดูลส์ (Viverde Straw Modules) ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับเมืองโซเฟีย ก็สนับสนุนการก่อสร้าง ด้วยวัสดุที่มีความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเช่นกัน โดยโรงงานแห่งนี้เป็นโรงงานผลิตวัสดุก่อสร้าง ที่นำเอาฟางข้าว มาแปรรูปเป็นโมดูลสร้างอาคาร

เจ้าของร่วมของโรงงานอย่าง เวลิน นิโคลอฟ (Velin Nikolov) กล่าวถึงข้อดีในการอยู่อาศัยในบ้านฟางว่า “เมื่อเข้าไปในบ้านฟาง คุณจะสังเกตเห็นได้ว่ามีอุณหภูมิที่เหมาะสมที่ทำให้รู้สึกสบายทันที โดยอากาศจะเย็นในฤดูร้อน และอบอุ่นในฤดูหนาว เนื่องจากโครงสร้างจากฟางข้าวทำหน้าที่เป็นฉนวนกันความร้อนที่ดี บ้านจึงสามารถรักษาอุณหภูมิให้คงที่ได้ ทนต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศภายนอก” ทั้งนี้นิโคลอฟหวังว่าการสร้างโมดูลอาคารจากฟางข้าว จะเติบโตขึ้น เนื่องจากผู้คนหันมาก่อสร้างอาคารบ้านเรือนโดยใช้แนวทางที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น 

ทั้งนี้ข้อมูลจาก อีโคโคค่อน (Ecococon) บริษัทสัญชาติลิทัวเนีย ผู้ผลิตวัสดุก่อสร้างยั่งยืน โดยเฉพาะวัสดุจากฟาง กล่าวว่า ฟางทั่วไปที่ยังไม่ผ่านการแปรรูปนั้นถือเป็นเชื้อไฟได้ดี แต่หากนำมาสร้างด้วยวิธีที่ถูกต้องและได้มาตรฐาน ก็อาจจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดไฟไหม้ เนื่องจากฟางมีซิลิกาเป็นส่วนประกอบ ซึ่งซิลิกาเป็นวัสดุทนไฟตามธรรมชาติ อีกทั้งเมื่อบีบอัดฟางเข้าด้วยกันอย่างแน่นหนา ก็จะทำให้ปริมาณออกซิเจนลดลง ทำให้ยากต่อการติดไฟ

นอกจากบ้านฟางของพรามาทารอฟ และโรงงานวีเวอร์เด สตรอว์ โมดูลส์แล้ว ห่างจากเมืองโซเฟียไปทางตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 60 กิโลเมตร ในหมู่บ้านโดลนี ราโคเวตส์ (Dolni Rakovets) มีอีกหนึ่งหน่วยงานที่ทำงานเกี่ยวกับการก่อสร้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ชื่อว่า สถาบันการก่อสร้างสิ่งแวดล้อม (IEC) ที่มีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมการก่อสร้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในบัลแกเรียและในภูมิภาคบอลข่าน โดยเน้นที่การใช้วิธีการก่อสร้างแบบดั้งเดิมร่วมกับการประยุกต์ใช้สมัยใหม่เพื่อส่งเสริมการใช้ชีวิตอย่างยั่งยืน สถาบันมุ่งหวังที่จะฝึกอบรมผู้เชี่ยวชาญ ผู้ที่ทำงานด้านการก่อสร้าง ตลอดจนบุคคลทั่วไป และสร้างแรงบันดาลใจให้กับคนรุ่นใหม่

ทั้งสถาปนิกอย่างคาเมน พรามาทารอฟ, โรงงานวีเวอร์เด สตรอว์ โมดูลส์ และสถาบันการก่อสร้างสิ่งแวดล้อม (IEC) ล้วนเป็นตัวแทนของความพยายามในการสร้างวิถีการก่อสร้างที่ยั่งยืนในบัลแกเรีย พรามาทารอฟแสดงให้เห็นถึงความสามารถในการออกแบบบ้านที่ผสมผสานวัสดุธรรมชาติเพื่อควบคุมอุณหภูมิและความชื้นอย่างมีประสิทธิภาพ ขณะที่โรงงานวีเวอร์เด มุ่งผลิตวัสดุก่อสร้างจากฟางเพื่อสร้างบ้านที่มีฉนวนกันความร้อนที่ดี และสถาบัน IEC มุ่งเน้นการฝึกอบรมและส่งเสริมการก่อสร้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม 

นับว่าเป็นอีกหนึ่งคลื่นแนวคิดและความเคลื่อนไหวในต่างประเทศ ที่มุ่งหวังนำทรัพยากรมาใช้งานได้อย่างสร้างสรรค์และน่าสนใจ นอกจากนั้นยังเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย

ที่มาข้อมูล APvideohub, EcoCocon

ที่มารูปภาพ APvideohub