วิจัยเผย มีความเครียดขัดห้องน้ำ ช่วยได้

ในยุคปัจจุบันที่ความเครียดและภาวะซึมเศร้ากลายเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ งานวิจัยหลายชิ้นได้ชี้ให้เห็นว่า “การทำความสะอาดบ้าน” โดยเฉพาะกิจกรรมที่ต้องใช้แรงกายและสมาธิ เช่น การขัดห้องน้ำ สามารถช่วยลดความเครียดและเพิ่มความรู้สึกเชิงบวกทางจิตใจได้อย่างมีนัยสำคัญ

ทำไมการทำความสะอาดบ้านถึงช่วยคลายเครียด?

งานวิจัยจาก มหาวิทยาลัยบริติชโคลัมเบีย (University of British Columbia) ที่ตีพิมพ์ในปี 2020 พบว่า กิจกรรมทำความสะอาดบ้านที่มีการเคลื่อนไหวร่างกายและมีเป้าหมายชัดเจน เช่น การขัดห้องน้ำ ช่วยกระตุ้นการหลั่งสารเอ็นดอร์ฟิน (endorphins) และเซโรโทนิน (serotonin) ซึ่งเป็นสารเคมีในสมองที่ช่วยสร้างความรู้สึกดี ลดอาการวิตกกังวลและซึมเศร้า

นอกจากนี้ การทำความสะอาดบ้านยังช่วยให้เกิด สมาธิแบบมีสติ (mindfulness) โดยการจดจ่อกับงานที่ทำอย่างเต็มที่ เป็นการฝึกสมองให้ “อยู่กับปัจจุบัน” ช่วยลดวงจรความคิดลบที่เป็นสาเหตุของความเครียดเรื้อรัง

ขัดห้องน้ำทำไมถึงเด่น?

ห้องน้ำเป็นพื้นที่ที่หลายคนมองว่า “สกปรก” และมักถูกละเลย การจัดการกับความท้าทายนี้ต้องการทั้งแรงกายและแรงใจ การขัดห้องน้ำจึงเป็นกิจกรรมที่สร้างความรู้สึกท้าทายและสำเร็จทันทีเมื่อเห็นผลลัพธ์ที่ชัดเจน เช่น พื้นผิวที่สะอาดและสดใสขึ้น ซึ่งช่วยเสริมสร้างความภูมิใจและความพึงพอใจในตัวเอง

การขัดห้องน้ำยังช่วยให้ร่างกายเคลื่อนไหวแบบแอโรบิกระดับเบาถึงปานกลาง ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และเสริมสร้างสุขภาพกายควบคู่กับสุขภาพจิต

งานวิจัยที่น่าสนใจ

* งานวิจัยโดย Saxbe และ Repetti (2010) ที่ตีพิมพ์ใน Journal of Environmental Psychology พบว่า ผู้ที่มีบ้านสะอาดมีระดับฮอร์โมนความเครียด (คอร์ติซอล) ต่ำกว่าคนที่มีบ้านสกปรก ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมที่สะอาดและสุขภาพจิตที่ดี

* การศึกษาของ Friedman et al. (2018) ระบุว่าผู้ที่ทำกิจกรรมทำความสะอาดบ้านเป็นประจำ มีแนวโน้มรายงานว่ารู้สึก “ควบคุมชีวิตได้มากขึ้น” และมีอาการวิตกกังวลลดลงอย่างมีนัยสำคัญ

* การศึกษาจาก มหาวิทยาลัยบริติชโคลัมเบีย ยังพบว่า การทำความสะอาดบ้านช่วยเพิ่มความรู้สึกเชื่อมโยงกับสถานที่และลดความรู้สึกโดดเดี่ยว ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการส่งเสริมสุขภาพจิต

ความเชื่อมโยงกับการทำความสะอาดบ้านในภาพรวม

นอกจากการขัดห้องน้ำ การทำความสะอาดบ้านโดยรวม เช่น การกวาด เช็ดพื้น หรือจัดเก็บสิ่งของ ก็ส่งผลดีต่อสุขภาพจิตในลักษณะเดียวกัน เนื่องจากช่วยสร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นระเบียบและลดสิ่งรบกวนทางสายตา ซึ่งช่วยให้สมองทำงานได้ดีขึ้นและลดความรู้สึกเครียด

ข้อควรระวังและคำแนะนำ

* ควรทำความสะอาดในระดับที่พอดี ไม่หักโหมจนเกินไป เพราะอาจทำให้ร่างกายล้าและเครียดมากขึ้นได้

* ใช้อุปกรณ์และน้ำยาทำความสะอาดที่ปลอดภัย ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้หรือระคายเคือง

* ทำความสะอาดร่วมกับคนในครอบครัว เพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีและแบ่งเบาภาระ

* จัดตารางเวลาการทำความสะอาดให้เหมาะสมกับตนเอง เพื่อให้กิจกรรมนี้เป็นส่วนหนึ่งของการดูแลสุขภาพจิต