"เพื่อนเล่น AI" ฮิตทั่วโลก จีนโตแรงกับโอกาสยุค AI เฟื่องฟู

ท่ามกลางการลงทุนอย่างมหาศาลและการขยายตัวของปัญญาประดิษฐ์ (AI) รวมถึงการนำไปใช้อย่างเป็นรูปธรรม หนึ่งในภาคส่วนที่กำลังเติบโตเช่นกันก็คือ เพื่อนเล่น AI ซึ่งเป็นตลาดของเล่นที่มีแนวโน้มขยายตัวสูง

บริษัทวิจัยตลาด IMARK Group คาดการณ์ว่าภายในปี 2033 ตลาดดังกล่าวนี้ จะมีมูลค่าพุ่งสูงแตะระดับ 60,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เติบโตจากปี 2024 ที่มีมูลค่าตลาดอยู่ที่ 18,100 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ 

ทั้งยังประเมินว่า กระแสของเล่น เอไอ ในอเมริกา และเอเชีย จะมีความแข็งแกร่งเป็นพิเศษ ด้วยปัจจัยสนับสนุนคือ อัตราการเข้าถึงอินเทอร์เน็ต และการใช้งานสมาร์ตโฟนอยู่ในระดับสูง ซึ่งจะช่วยอำนวยความสะดวกในการซื้อสินค้าออนไลน์ และการใช้งานอินเทอร์เน็ต

โดยเฉพาะในจีน ตลาดของเล่น เอไอ กำลังเติบโตแรง เห็นได้จากข้อมูลของ JD.com รายงานว่า ยอดขายของเล่น เอไอ ในช่วงครึ่งปีแรกของปี 2025 นี้ เพิ่มขึ้นมากกว่า 2 เท่า เมื่อเทียบกับปีที่แล้ว

ขณะที่สื่อ เซาต์ไชน่า มอร์นิง โพสต์ รายงานว่า จากการสนับสนุนของรัฐบาลปักกิ่ง มีคาดการณ์ว่า ภายในปี 2030 ภาคส่วนของเล่น เอไอ ในประเทศจีน จะขยายตัวสู่ระดับ 85,000 ล้านหยวน จากปัจจุบัน มูลค่าตลาดแตะ อยู่ที่ระดับ 24,600 ล้านหยวน ซึ่งเป็นคาดการณ์จากบริษัทวิจัย AskCI Consulting และยังมีข้อมูลเพิ่มเติม โดย พบว่า ณ ในปี 2023 ตลาดของเล่น เอไอ แบ่งเป็นกลุ่มตุ๊กตา คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 28 ของตลาดรวมส่วนหุ่นยนต์ ร้อยละ 22 และของเล่นเพื่อการศึกษาและเรียนรู้ คิดเป็นร้อยละ 13 ของตลาดรวมทั้งหมด จากกระแสที่กำลังเติบโตดังกล่าว ทำให้บริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่จีนอย่างน้อย 3 รายได้เข้ามารุกหนักในตลาดนี้ 

เช่น Huawei Technologies ที่เพิ่งเปิดตัว Smart Hanhan ซึ่งเป็นตุ๊กตาขนฟู หรือถูกมองว่าเป็น สัตว์เลี้ยง เอไอ สามารถทำยอดขายได้กว่า 10,000 ชิ้นภายในสัปดาห์แรกของการเปิดตัวเมื่อปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา ซึ่งผลิตภัณฑ์ดังกล่าว ถูกออกแบบมาให้ทำงานร่วมกับอุปกรณ์อื่น ๆ ของ หัวเว่ย ที่มีระบบปฏิบัติการ HarmonyOS 5.0 หรือเวอร์ชันที่สูงกว่า ด้วย

ขณะที่ JD.com ก็กระโดดเข้ามาร่วมเป็นผู้จำหน่ายของเล่น เอไอ มากขึ้น และได้เปิดตัวบรรดาตุ๊กตาสัตว์ภายใต้แบรนด์ JoyInside ก่อน Smart Hanhan เพียง 1 สัปดาห์ 

และอีกรายคือ UBTech Robotics เป็นบริษัทผู้ผลิตหุ่นยนต์ฮิวแมนนอยด์ ในเซิ่นเจ้น ก็ได้เปิดตัว Meng UU ตุ๊กตา ขนาดกะทัดรัดเท่าฝ่ามือที่ติดตั้ง เอไอ และช่วยให้สามารถตอบโต้กับผู้ใช้งานได้ ยังมี Alpha Mini หรือ อีกชื่อเรียกว่า หงอคง (Wukong) ซึ่งมีความสูงใกล้เคียงกับ ไอแพด โดยฟังก์ชัน จะคล้ายกับ เมิ่ง ยูยู และยังมีฟังก์ชันด้านการศึกษา ที่สามารถช่วยเด็ก ๆ ทำการบ้านได้ด้วย 

การเข้าสู่ธุรกิจของเล่น เอไอ ของบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่จีน Zhang Yi ซีอีโอ และหัวหน้านักวิเคราะห์ ของ iMedia Consulting ให้ความเห็นว่า เป็นเพราะบริษัทฯ เหล่านั้น ต้องการที่จะสร้างรายได้จากเทคโนโลยี เอไอ ซึ่งของเล่น เอไอ ช่วยทำให้เกิดมูลค่าเชิงพาณิชย์ได้เร็วที่สุดซึ่งโดยปกติ ของเล่นเอไอ เหล่านี้ จะมีราคาสูงกว่าตุ๊กตาทั่วไปถึงประมาณ 8 เท่า ถือว่ามีส่วนต่างราคาค่อนข้างสูงมาก 

ประกอบกับ ห่วงโซ่อุปทานในตลาดนี้ ก็มีความพร้อมและกำลังเติบโตเต็มที่ เพราะว่าความต้องการของเล่นเหล่านี้ ได้ขยายขอบเขตไปมากกว่ากลุ่มเด็กแล้ว โดยครอบคลุมไปในทุกช่วงวัย ตั้งแต่คนหนุ่มสาว ไปจนถึงผู้สูงอายุ เพราะแม้แต่กลุ่มผู้ใหญ่เองก็ต้องการมองหาเพื่อนคลายเหงา รวมไปถึงกลุ่มที่ชื่นชอบแฟชันและเทคโนโลยี ก็จะไม่พลาดไปกับของเล่นใหม่ ๆ เหล่านี้ 

ทั้งนี้ ของเล่น เอไอ มักจะมาในรูปแบบ ตุ๊กตาหรือหุ่นยนต์ขนาดเล็ก ที่ถูกผสานเข้ากับปัญญาประดิษฐ์ ทำให้สามารถตอบโต้ พูดคุยได้แบบเรียลไทม์ ขณะเดียวกัน ก็จะมีการเรียนรู้พฤติกรรมของผู้เล่นไปพร้อม ๆ กัน

โดยไม่ได้เป็นแค่ของเล่นที่ทำงานตามโปรแกรมแบบตายตัว แต่ถูกออกแบบมาให้เป็นเพื่อนเล่น ที่สามารถสร้างความสัมพันธ์กับผู้เล่นได้

มีจุดเด่นคือ สามารถช่วยเสริมการเรียนรู้ให้แก่ผู้เล่น และช่วยลดเวลาการใช้หน้าจอลง แต่ก็มีความเสี่ยง และถูกตั้งข้อสังเกตไว้ ว่าเด็กอาจพึ่งพาเพื่อนเล่น เอไอ นี้มากเกินไป จนกระทบกับทักษะทางสังคม รวมไปถึงเรื่องผลกระทบในความเป็นส่วนตัวของเด็ก

อย่างไรก็ดี นอกจากในตลาดจีนแล้ว แบรนด์ที่กำลังถูกพูดถึงอย่างมากในสหรัฐฯ ในปีนี้ คือ Curio เป็นแบรนด์ที่มาแรงที่สุดในปี 2025 โดยออกแบบ ตุ๊กตา เอไอ เพื่อเป็นเพื่อนคุยและช่วยเสริมจินตนาการให้กับเด็ก มีหลายรูปแบบ เช่น Grok เป็นตุ๊กตารูปจรวด ซึ่งเชี่ยวชาญเรื่องอวกาศ  Grem เป็นสิ่งมีชีวิตหน้าตาน่ารักและรักธรรมชาติ และ Gabbo หุ่นยนต์ที่ชอบพูดคุยเรื่องเทคโนโลยี เป็นต้น 

ทางฝั่งญี่ปุ่นเอง หลัก ๆ จะเน้นการเป็นเพื่อนคลายเหงา อย่าง Moflin สัตว์เลี้ยง เอไอ จากบริษัท Casio มีลักษณะตัวกลม ๆ ที่สามารถส่งเสียงและขยับตัวได้ ซึ่ง Moflin มีเป้าหมายเพื่อเป็นเพื่อนคู่หูทางอารมณ์ และช่วยบรรเทาความเหงาหรือความเครียด และยังสามารถพัฒนาบุคลิกภาพได้ ตามวิธีที่ผู้เล่นเลี้ยงดู