จีนพบหลักฐานดวงจันทร์มีแผ่นดินไหว สะท้อนว่ายังมีชีวิตทางธรณีวิทยา และอาจสะเทือนภารกิจสำรวจในอนาคต

นักวิจัยชาวจีนค้นพบหลักฐานใหม่ว่าการเกิดดินถล่มบนดวงจันทร์นั้นอาจมีสาเหตุมาจากแผ่นดินไหวบนดวงจันทร์ (moonquake) ไม่ใช่ผลกระทบจากอุกกาบาตอย่างที่เข้าใจในอดีต จากการเปรียบเทียบภาพถ่ายดาวเทียมที่สำรวจดวงจันทร์ตั้งแต่ปี 2009 - 2024 ที่ผ่านมา

งานวิจัยแผ่นดินไหวบนดวงจันทร์ของจีน

ข้อมูลที่ใช้ทำวิจัย

โดยสำนักข่าวซินหัว (Xinhua) รายงานว่า ทีมนักวิจัยจากหลายมหาวิทยาลัย เช่น Sun Yat‐sen University Fuzhou University รวมถึง Shanghai Normal University ในจีน พบดินถล่มใหม่บนดวงจันทร์ 41 จุด จากการเปรียบเทียบคู่ภาพถ่ายดาวเทียมจำนวน 562 ชุด ตั้งแต่ปี 2009 - 2024 บนพื้นที่ที่คาดว่ามีความไม่เสถียรทางกายภาพทั้งหมด 71 แห่ง 

ผลลัพธ์จากการวิจัย

โดยข้อมูลที่ได้ทำให้พบดินถล่มส่วนใหญ่เกิดขึ้นในพื้นที่ที่มีความลาดชันสูง (24–42°) เช่น ผนังปล่องภูเขาไฟ (crater wall) และรอยแตกของพื้นผิว โดยดินถล่มบนดวงจันทร์มีแนวการเกิดยาวไม่เกิน 1 กิโลเมตร รอยดินกล่มกว้างไม่เกิน 100 เมตร  และลึกไม่เกิน 1 เมตร หรือตีเป็นพื้นที่ประมาณ 100,000 ตารางเมตร 

การวิเคราะห์ผลลัพธ์

จากการสำรวจพื้นที่เกิดดินถล่มบนดวงจันทร์ พบว่า พื้นที่กว่า 29% จากพื้นที่ดินถล่มทั้งหมดมีร่องรอยการเกิดใหม่ หรือหมายความว่าเป็นร่องรอยที่ไม่ได้เกิดจากการปะทะกับอุกกาบาตแต่อย่างใด ทำให้ทีมนักวิจัยสรุปว่าร่องรอยที่เกิดขึ้นนั้นมาจากลักษณะการเกิดแผ่นดินไหวภายในพื้นผิว (Endogenic seismic activity) 

ข้อมูลดังกล่าวยังสะท้อนถึงความแตกต่างในการกระจายตัวของพื้นที่แผ่นดินไหว (Heterogeneous distributions of seismic zone) ภายในดวงจันทร์อันเนื่องมาจากการเกาะกลุ่มเชิงพื้นที่การเกิดแผ่นดินไหวทางตะวันออกของแอ่งตะกอนอิมเบรียม (Imbrium basin) ซึ่งเป็นแอ่งตกกระทบ (mare) ที่ใหญ่ที่สุดบนด้านใกล้ของดวงจันทร์อีกด้วย

ตัวอย่างข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมที่ทีมวิจัยใช้เปรียบเทียบร่องรอยดินถล่มใหม่ซึ่งสรุปว่าอาจเป็นร่องรอยจากการเกิดแผ่นดินไหวบนดวงจันทร์ ที่มา: National Science Review

แผ่นดินไหวกับภารกิจสำรวจดวงจันทร์ของจีน

หรือโดยสรุปแล้ว จากหลักฐานการเกิดดินถล่มบนดวงจันทร์เป็นสัญญาณบ่งชี้ว่าอาจเกิดจากแผ่นดินไหวบนดวงจันทร์ขึ้นเมื่อไม่นานมานี้ ซึ่งเป็นปัจจัยใหม่ที่จำเป็นต้องศึกษาผลกระทบระยะยาวสำหรับภารกิจส่งมนุษย์ไปสำรวจดวงจันทร์และการสร้างฐานบนดวงจันทร์ เพราะแม้ว่าแผ่นดินไหวจะมีขนาดความรุนแรงต่ำเมื่อเทียบกับโลก แต่ดวงจันทร์ไม่มีพื้นที่ดูดซับแรงกระแทกอย่างแหล่งน้ำ ทำให้พลังงานถูกลดทอนได้ช้ากว่ามากและอาจเกิดการสั่นไหวเป็นระยะเวลานานกว่าโลก

ทั้งนี้ จีนจะนำเครื่องวัดแผ่นดินไหว (Seismometer) ไปติดตั้งบริเวณขั้วใต้ของดวงจันทร์ ในภารกิจฉางเอ๋อ 8 (Chang’e-8) เพื่อตรวจจับการสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นบนดวงจันทร์ในปี 2029 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครงการสร้างสถานีสำรวจขั้วใต้ของดวงจันทร์ในปี 2035 นี้

โดยงานวิจัยดังกล่าวตีพิมพ์ลงในวารสารวิชาการเนชันนอล ไซแอนซ์ รีวิว (National Science Review: NSR) เป็นที่เรียบร้อยแล้วเมื่อวันที่ 11 กันยายนที่ผ่านมา