"SCOBY เยื่อกรองน้ำมีชีวิต" ใช้งานได้ยาวนาน ไม่ต้องเสียเงินเปลี่ยนไส้กรองอีกต่อไป !!

ไส้กรองน้ำที่ใช้กันในปัจจุบันภายในจะประกอบด้วยแผ่นกรองที่ผลิตขึ้นจากวัสดุพอลิเมอร์ มีความทนทานและสามารถออกแบบให้มีรูพรุนขนาดเล็กมากพอที่จะกรองแบคทีเรียต่าง ๆ ออกจากน้ำได้ อย่างไรก็ตาม ไส้กรองน้ำแบบพอลิเมอร์กลับมีข้อจำกัดคือสามารถเกิดการอุดตันได้เมื่อถูกใช้งานมาเป็นระยะเวลานาน

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมอนแทนา นำโดยผู้ช่วยศาสตราจารย์ แคเธอรีน โซดรอว์ ได้คิดค้นไส้กรองน้ำรูปแบบใหม่ที่มีเยื่อกรองชนิดพิเศษเรียกว่า "เยื่อกรองน้ำมีชีวิต" เนื่องจากมันถูกทำขึ้นมาจากวัสดุธรรมชาติและภายในนั้นยังมีสิ่งมีชีวิตเจริญเติบโตอยู่ด้วย

สำหรับกระบวนการผลิตเยื่อกรองน้ำมีชีวิตนี้ นักวิจัยนำน้ำตาล, ใบชาดำ, น้ำส้มสายชูกลั่น และน้ำเปล่ามาผสมรวมกันแล้วหมักทิ้งไว้โดยเปิดให้สัมผัสกับอากาศ เมื่อผ่านไปชั่วระยะเวลาหนึ่งส่วนประกอบเหล่านี้จะรวมกันเป็นเยื่อบาง ๆ เรียกว่า SCOBY (Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast)

เยื่อ SCOBY มีลักษณะเป็นเยื่อบาง ๆ เกิดขึ้นจากการอยู่ร่วมอาศัยกันระหว่างแบคทีเรียและยีสต์ ภายในมีส่วนประกอบหลักเป็นเซลลูโลสต์ที่สร้างโดยแบคทีเรียชนิดอะซีโตแบคเตอร์ (Acetobacter) บางคนอาจจะคุ้นเคยกับชื่อหรือกระบวนการในการผลิตเยื่อ SCOBY นี้กันอยู่บ้าง นั่นเป็นเพราะกระบวนการดังกล่าว คือวิธีที่ใช้ในการทำชาหมัก หรือ คอมบุชะ (Kombucha) มีสรรพคุณทางยาช่วยในการย่อยอาหารและระบบขับถ่าย**

**แบคทีเรียกลุ่มอะซีโตแบคเตอร์ยังเป็นโพรไบโอติกส์ (Probiotics) คล้ายกับแบคทีเรียที่คุณดื่มจากนมเปรี้ยวหรือรับประทานโยเกิร์ต ซึ่งประโยชน์ต่อระบบทางเดินอาหารของมนุษย์ อีกทั้งมีงานวิจัยบางฉบับรายงานว่าแบคทีเรียกลุ่มโพรไบโอติกส์ยังมีส่วนช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกายอีกด้วย

ในการทดลองนักวิจัยนำเยื่อ SCOBY มาเปรียบเทียบกับเยื่อกรองน้ำจากไส้กรองแบบพอลิเมอร์ โดยนำไปใช้กรองน้ำจากอ่างเก็บน้ำประจำแม่น้ำมอนแทนา ผลปรากฏว่าเยื่อกรองทั้งสองชนิดสามารถดักจับเชื้อแบคทีเรียอันตรายไม่ให้ปนเปื้อนเข้าไปในน้ำที่ส่งต่อไปใช้อุปโภค-บริโภคได้ไม่แตกต่างกัน ทว่า เยื่อ SCOBY ยังใช้งานอยู่ได้เรื่อย ๆ ในขณะที่เยื่อกรองน้ำจากไส้กรองพอลิเมอร์เมื่อใช้งานไปสักระยะหนึ่งจะเกิดการอุดตันไปในที่สุด

เหตุที่เป็นเช่นนั้นเพราะเยื่อ SCOBY มีคุณสมบัติลดการก่อตัวของเมือกจากแบคทีเรีย (Biofouling) โดยแบคทีเรียอะซีโตแบคเตอร์จะสร้างสารเคมีมีฤทธิ์เป็นกรดอ่อน ๆ คอยรบกวนไม่ให้เชื้อโรคที่เกาะอยู่ก่อตัวขึ้นและสร้างเมือกปกคลุมเยื่อกรองได้ (หรือแบคทีเรียบางกลุ่มอาจตายจากกรดอ่อน ๆ นี้ก็ได้เช่นกัน) ซึ่งคุณสมบัตินี้เยื่อกรองน้ำพอลิเมอร์ไม่สามารถทำได้

นอกจากนี้ เนื่องด้วย SCOBY ถูกสร้างขึ้นจากแบคทีเรียร่วมกับยีสต์ ดังนั้น ตราบใดที่ภายในแผ่นเยื่อนี้ยังมีแบคทีเรียและยีสต์อยู่ พวกมันก็สามารถซ่อมแซมส่วนที่เสียหายของเยื่อกรองได้เรื่อย ๆ จึงเป็นที่มาของชื่อเยื่อกรองน้ำมีชีวิต และในทางทฤษฎีเท่ากับว่าหากคุณซื้อเครื่องกรองน้ำที่มีไส้กรองเยื่อ SCOBY มาใช้งาน คุณอาจจะไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนไส้กรองไปตลอดชีวิตเลยก็ได้

นักวิจัยกล่าวว่าเยื่อ SCOBY นี้สามารถผลิตได้ง่ายและมีราคาไม่แพง อีกทั้งยังสามารถสลายตัวได้เองตามธรรมชาติ ในอนาคตจะมีการปรับปรุงประสิทธิภาพในการนำมาใช้งานกับระบบกรองน้ำหลากหลายรูปแบบ เพื่อให้เกิดการนำไปใช้อย่างแพร่หลาย เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการผลิตไส้กรองน้ำที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมด้วย

ขอขอบคุณข้อมูลจาก New Atlas