วัคซีนโควิด-19 ในโครงการ ‘โคแวกซ์’ ถึงกานาประเทศแรก

วันนี้ ( 25 ก.พ. 64 )กานา กลายเป็นประเทศแรกที่ได้รับวัคซีนต้านไวรัสโควิด-19 ผ่านโครงการวัคซีน “โคแวกซ์” หรือโครงการเพื่อการเข้าถึงวัคซีนโควิด-19 ระดับโลก โดยวัคซีนจำนวน 600,000 โดส ของบริษัทแอสตราเซเนกาที่พัฒนาร่วมกับมหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ดในอังกฤษ เดินทางถึงกรุงอักกรา เมืองหลวงกานาเมื่อวันพุธ ส่วนผู้ที่จะได้รับการฉีดวัคซีนเป็นคนแรก คือกลุ่มบุคลากรด้านสาธารณสุข 

โครงการ “โคแวกซ์” มีจุดประสงค์เพื่อลดความไม่เท่าเทียมระหว่างประเทศร่ำรวยและประเทศยากจน ที่ไม่สามารถซื้อวัคซีนได้ ซึ่งตามแผนการแล้ว โครงการนี้ จะจัดส่งวัคซีนโควิดประมาณ 2 พันล้านโดสไปให้ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกภายในสิ้นปีนี้ 

กานา ซึ่งมีประชากรกว่า 30 ล้านคน ถูกเลือกให้เป็นประเทศแรกในการรับวัคซีนโควิดฟรีในโครงการโคแวกซ์ หลังให้คำมั่นสัญญาว่าจะทำการแจกจ่ายและปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่โคแวกซ์กำหนดไว้ องค์กรพันธมิตรเพื่อวัคซีน (The Vaccine Alliance หรือ Gavi) แถลงว่า ประเทศต่อไปที่คาดว่าจะได้รับวัคซีนในโครงการนี้ คือไอวอรี โคสต์ ซึ่งเป็นประเทศเพื่อนบ้านของกานา ในช่วงปลายสัปดาห์นี้

การฉีดวัคซีนโควิดในกานา คาดว่าจะเริ่มต้นได้ในสัปดาห์หน้า และบุคลากรทางการแพทย์, ผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป, ผู้ที่มีโรคประจำตัว และเจ้าหน้าที่ระดับสูง เป็นกลุ่มแรกที่จะได้รับวัคซีนก่อน

กานามีผู้ติดเชื้อโควิดมากกว่า 80,700 ราย และเสียชีวิต 580 ราย ตั้งแต่เริ่มต้นการระบาด แต่จำนวนผู้ติดเชื้อเชื่อว่าไม่ตรงกับความเป็นจริง เพราะกานามีการตรวจหาเชื้อในระดับต่ำ

วัคซีนที่ส่งให้กานาครั้งนี้ ผลิตโดยบริษัทเซรุ่ม อินสทิทิวท์ ของอินเดีย และพัฒนาโดยแอสตราเซเนการ่วมกับมหาวิทยาลักอ็อกซ์ฟอร์ด ผ่านการอนุมัติโดยองค์การอนามัยโลก หรือ WHO แล้ว และการส่งให้กานาใช้วัคซีนตัวนี้ ก็ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการทดลอง 

โครงการโคแวกซ์ ซึ่งก่อตั้งขึ้นเมื่อเดือนเมษายน 2020 มุ่งสนับสนุนการพัฒนา จัดซื้อ และส่งวัคซีนไปยังกว่า 180 ประเทศทั่วโลก โดยมีองค์การอนามัยโลกเป็นผู้นำ ร่วมกับองค์กรพันธมิตรเพื่อวัคซีน ที่ก่อตั้งโดยบิลและเมลินดา เกตส์ และกลุ่มพันธมิตรความร่วมมือด้านนวัตกรรมเพื่อรับมือโรคระบาด (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations หรือ Cepi)

โครงการนี้ตั้งเป้าว่าจะเริ่มจัดส่งวัคซีนในเดือนกุมภาพันธ์ โดยประเทศที่มีฐานะระดับยากจนและปานกลางจะได้รับวัคซีน จากวัคซีนที่มีทั้งหมด วัคซีนจำนวน 1.8 พันล้านโดสจะถูกส่งไปยัง 92 ประเทศยากจนที่เข้าร่วมโครงการ ซึ่งจะเข้าถึงประชากรในประเทศเหล่านั้นราว 20 เปอร์เซ็นต์

อย่างไรก็ตาม หากโคแวกซ์ทำได้ตามเป้าที่วางไว้จริง ก็จะยังไม่ถึงจำนวนประชากรที่ผู้เชี่ยวชาญบอกว่าจะทำให้เกิดระดับภูมิคุ้มกันที่จะช่วยให้การระบาดใหญ่สิ้นสุดได้ องค์การอนามัยโลกบอกว่าประชากรโลกอย่างน้อย 70 เปอร์เซ็นต์ ต้องมีภูมิคุ้มกันกว่าที่โควิด-19 หยุดระบาด หากมีวัคซีนปีละ 2 พันล้านโดส ต้องใช้เวลาหลายปีกว่าจะให้วัคซีน 70 เปอร์เซ็นต์ ของประชากรโลกที่มีอยู่ราว 7.8 พันล้านคน แต่ 2 พันล้านโดสก็เพียงพอที่จะให้สำหรับคนที่ต้องทำงานอยู่แถวหน้า เช่น หมอและพยาบาล รวมถึงกลุ่มคนเปราะบาง เช่น คนแก่และคนที่มีโรคประจำตัว