ไม่เกินจริง สมองคนเราสามรถทำนายอนาคตได้ วิจัยชี้

คุณเคยรู้สึกไหมว่าคุณ “รู้” ว่าสิ่งใดกำลังจะเกิดขึ้นก่อนที่จะเกิดขึ้นจริง  นี่ไม่ใช่เวทมนตร์ แต่คือ “สมองของคุณ” ที่กำลังทำงานอยู่เบื้องหลัง

สมองมนุษย์: เครื่องทำนายอนาคตอันแม่นยำ

งานวิจัยด้านประสาทวิทยาในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาเผยว่า สมองของเรามีความสามารถพิเศษในการ “คาดการณ์อนาคต” (predictive processing) ก่อนเหตุการณ์จะเกิดขึ้นจริงในระดับมิลลิวินาที พลังการทำนายนี้ช่วยให้มนุษย์สามารถปรับตัว ตัดสินใจ และตอบสนองต่อสถานการณ์ต่าง ๆ ได้รวดเร็วกว่าที่เรารับรู้

นักวิจัยจาก Max Planck Institute for Empirical Aesthetics และ Ernst Strüngmann Institute for Neuroscience ร่วมกับเครือข่ายระหว่างประเทศ ได้ศึกษากระบวนการ “predictive processing” ของสมอง โดยพบว่า สมองสร้าง “แบบจำลองภายใน” จากข้อมูลประสาทสัมผัสและประสบการณ์ในอดีต เพื่อคาดการณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต   

สมองทำอย่างไรจึง “รู้ก่อนรู้ตัว”

สมองไม่ได้เพียงตอบสนองต่อสิ่งที่เกิดขึ้นแล้ว แต่ยังทำงานเชิงรุกโดย

 • ประมวลผลข้อมูลจากประสาทสัมผัสอย่างต่อเนื่อง

 • ดึงความทรงจำและประสบการณ์ในอดีตมาช่วย “ทำนาย”

 • ใช้วงจรประสาทในบริเวณสำคัญ เช่น

 • คอร์เทกซ์ส่วนหน้า (Prefrontal Cortex)  ช่วยวางแผนและคาดการณ์ผลลัพธ์

 • ฮิปโปแคมปัส (Hippocampus)  เชื่อมโยงเหตุการณ์กับความทรงจำ

 • คอร์เทกซ์มอเตอร์และรับรู้เวลา เตรียมร่างกายให้พร้อมสำหรับการตอบสนอง

งานวิจัยหนึ่งจาก University College London พบว่า ฮิปโปแคมปัสส่งสัญญาณไปยังคอร์เทกซ์ทางสายตา (Visual Cortex) เพื่อ “คาดการณ์” สิ่งที่กำลังจะเห็น ซึ่งถือเป็นหลักฐานว่าหน่วยความจำไม่ใช่แค่เก็บอดีต แต่ยังมีบทบาทในคาดการณ์อนาคตด้วย   

นอกจากนี้ งาน “The Predictive Nature of Spontaneous Brain Activity Across Cognitive, Motor and Sensory Domains” โดย A. Dimakou และคณะ (2025) ระบุว่าสมองทำงานเหมือน “เครื่องทำนาย” (prediction machine) ที่คาดการณ์ผลลัพธ์ทั้งในด้านความรู้ ความคิด และการกระทำ ภายในวงจรประสาทหลายระดับ   

สัญชาตญาณและการตัดสินใจ: เมื่อสมองทำนายแทนใจ คุณเคยมี “ลางสังหรณ์” ไหมว่าบางสิ่งกำลังจะเกิดขึ้นหรือไม่

นักประสาทวิทยาเชื่อว่านี่คือผลของกระบวนการทำนายในสมอง (predictive coding) ที่เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ โดยสมองจำลองสถานการณ์จากประสบการณ์เดิมเพื่อคาดการณ์สิ่งที่จะตามมา

นี่อธิบายได้ว่าทำไมบางคนจึง “ตอบสนองได้ไว” ในเหตุการณ์เสี่ยง เช่น การเบรกกะทันหัน หรือการหลบสิ่งของที่ตกลงมา — เพราะสมองได้คาดการณ์ไว้ล่วงหน้าแล้วโดยที่เรายังไม่รู้ตัว

ความสำคัญต่อสุขภาพและเทคโนโลยี

 ด้านสุขภาพ

ความเข้าใจกลไกการคาดการณ์ของสมองมีศักยภาพในการช่วยรักษาโรคทางระบบประสาท เช่น

 • โรค Parkinson’s disease

 • โรค Schizophrenia

ซึ่งผู้ป่วยกลุ่มนี้มักมีการ “ประมวลผลล่วงหน้า” ผิดปกติ   

 ด้านเทคโนโลยีและ AI

แนวคิด “สมองคือเครื่องทำนาย” นำไปสู่การพัฒนา AI ที่เลียนแบบการทำงานแบบคาดการณ์ของสมอง เพื่อให้ระบบเรียนรู้และตัดสินใจได้เหมือนมนุษย์มากขึ้น