นักวิจัยพบกระบวนการสะสม 'โปรตีนเป็นพิษ' เอี่ยวโรคอัลไซเมอร์

(แฟ้มภาพซินหัว : นักวิจัยทำงานที่ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ชีวภาพที่สถาบันวิทยาศาสตร์ไวสส์มันน์ ในเมืองรีโชโวตของอิสราเอล วันที่ 7 ก.ย. 2023)

เยรูซาเล็ม, 4 ต.ค. (ซินหัว) -- เมื่อวันอังคาร (3 ต.ค.) สถาบันเทคโนโลยีแห่งอิสราเอล (Technion) รายงานว่าคณะนักวิจัยของอิสราเอล เนเธอร์แลนด์ และสกอตแลนด์ ได้ค้นพบกระบวนการสะสมตัวของโปรตีนอันเป็นพิษในสมอง ซึ่งมีส่วนเกี่ยวข้องกับการพัฒนาของโรคอัลไซเมอร์การศึกษานี้ที่นำโดยสถาบันฯ และเผยแพร่ผ่านวารสารเนเจอร์ คอมมูนิเคชันส์ (Nature Communications) มุ่งเน้นโรคอัลไซเมอร์ที่เกิดเป็นครั้งคราว (Sporadic Alzheimer's) ซึ่งไม่ได้มีต้นตอจากการกลายพันธุ์ทางพันธุกรรมเหมือนโรคอัลไซเมอร์ที่เกิดเป็นประจำในครอบครัว (Familial Alzheimer's) อันหายาก

ทั้งนี้ โรคอัลไซเมอร์ที่เกิดเป็นประจำในครอบครัว มีความเชื่อมโยงระหว่างการกลายพันธุ์และโปรตีนที่ชัดเจน ทำให้ทราบกลไกการสะสมโปรตีน แตกต่างกับโรคอัลไซเมอร์ที่เกิดเป็นครั้งคราว ซึ่งปัจจุบันยังไม่เป็นที่ทราบตัวกระตุ้นการสะสมโปรตีนการศึกษานี้พบว่าการสะสมโปรตีนในโรคอัลไซเมอร์ที่เกิดเป็นครั้งคราว มีต้นตอจากการหยุดชะงักของกลไกกำจัดโปรตีนหรือระบบยูบิควิติน-โปติเอโซม (ubiquitin-proteasome)คณะนักวิจัยได้ใช้แบบจำลองการเพาะเลี้ยงเซลล์ประสาทของมนุษย์แบบสามมิติ และพบความเสียหายต่อระบบฯ ที่นำสู่การสะสมโปรตีนอันเป็นพิษแม้แต่ในเนื้อเยื่อดี ซึ่งจำลองต้นกำเนิดโรคอัลไซเมอร์ทั่วไป

ต่อจากนั้น คณะนักวิจัยได้สร้างโมเลกุลอาร์เอ็นเอ (RNA) ที่ถูกปรับแต่งให้ยับยั้งองค์ประกอบตัวหนึ่งภายในระบบฯ ที่ไม่สมบูรณ์ ส่งผลให้มีการพัฒนาการเกิดโรคอัลไซเมอร์ในแบบจำลองการทดลองคณะนักวิจัยชี้ว่าโมเลกุลอาร์เอ็นเอนี้ ซึ่งมุ่งเป้าไปยังองค์ประกอบตัวข้างต้น อาจทำหน้าที่เป็นต้นแบบสำหรับพัฒนาการรักษาโรคอัลไซเมอร์ที่เกิดเป็นครั้งคราวได้อย่างมีประสิทธิภาพ