วิจัยชี้ การระบาดของโควิด19 ทำให้สมองเราแก่เร็วขึ้นแม้ไม่ติดเชื้อก็ตาม

งานวิจัยล่าสุดที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nature Communications เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2025 เผยให้เห็นผลกระทบที่ลึกซึ้งของการระบาดใหญ่ของ COVID-19 ต่อสมองมนุษย์ โดยระบุว่า สมองของคนเราแก่ชราลงเร็วขึ้น ในช่วงโควิด ไม่ว่าจะเคยติดเชื้อหรือไม่ก็ตาม

ทีมนักวิจัยชี้ว่า “ภาวะสมองแก่เร็ว” นี้ไม่ได้เกิดจากไวรัส COVID-19 โดยตรงเท่านั้น แต่ ปัจจัยทางจิตใจและสังคม ที่เกิดขึ้นในช่วงการระบาด เช่น ความเครียดสูง การแยกตัวทางสังคม รายได้ลดลง และความไม่มั่นคงในการดำรงชีวิต ก็มีผลต่อสมองอย่างชัดเจน “นี่เป็นหลักฐานชัดเจนว่าการใช้ชีวิตในช่วงการระบาดใหญ่ส่งผลให้สมองมีลักษณะเปลี่ยนแปลงในแบบที่พบในผู้สูงวัย” ทีมวิจัยกล่าว

กลุ่มเสี่ยงที่ได้รับผลกระทบรุนแรง

งานวิจัยยังพบว่าผลกระทบของโควิดต่อสมองมีความรุนแรงมากขึ้นในบางกลุ่มประชากร ได้แก่:

 • ผู้ชาย

 • ผู้สูงอายุ

 • ผู้ที่มีสุขภาพร่างกายไม่ดี

 • ผู้ที่มีรายได้น้อย การศึกษาต่ำ หรือที่อยู่อาศัยไม่มั่นคง

โดยเฉพาะกลุ่มที่มี “สถานะการจ้างงานไม่มั่นคง” จะมีอายุสมองเพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ยถึง 5 เดือน เทียบกับผู้มีงานมั่นคง ส่วนผู้ที่สุขภาพแย่จะมีอายุสมองเพิ่มขึ้นประมาณ 4 เดือน เมื่อเทียบกับผู้ที่มีสุขภาพดี

“อายุสมอง” หมายถึงอะไร?

ในงานวิจัยนี้ นักวิจัยใช้ข้อมูลจากการสแกนสมองและโมเดลปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพื่อคำนวณ “อายุสมอง” (Brain Age) ซึ่งเป็นตัวชี้วัดว่าสมองของบุคคลมีสภาพใกล้เคียงกับอายุเท่าใด

หาก “อายุสมอง” มากกว่าอายุจริง แปลว่าสมองมีการเสื่อมถอยเร็วกว่าเกณฑ์ ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมและโรคต่างๆ ในอนาคต