เริ่มสืบพยานคดียิงฝ่ายค้านกัมพูชา ลิม กิมยา เป็นใคร ? ย้อนเหตุทำไมถึงมาถูกยิงที่ไทย ?

อดีต สส.ฝ่ายค้านกัมพูชา ผู้เห็นต่างฮุนเซ็น ถูกยิงเสียชีวิต นี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นกลางกรุงเทพฯ จนทำให้บ้านเราถูกมองว่าเป็นสถานที่ก่อเหตุอุกอาจได้ง่าย และหนีได้ง่ายด้วย 

แล้วคดีนี้ดำเนินไปถึงไหน การก่อเหตุแบบนี้ในไทย คนผิดจะถูกลงโทษหรือไม่ และนี่เป็นการปิดปาก ผู้เห็นต่างทางการเมืองหรือเปล่า ?

ลิม กิมยา นักการเมืองฝ่ายค้านชาวกัมพูชา วัย 74 ปี ถูกยิง 3 นัดในกรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 7 มกราคม 2025 บริเวณวัดบวรนิเวศจนเสียชีวิต โดยกระสุนเข้าที่ชายโครงขวาและหัวไหล่ขวาอย่างละนัด จนทำให้อาการสาหัส และเสียชีวิตในที่เกิดเหตุในเวลาต่อมา 

ก่อนเกิดเหตุ ลิมเพิ่งเดินทางเข้าประเทศไทย จากกัมพูชาด้วยรถบัส กับภรรยาชาวฝรั่งเศส ซึ่งต่อมาตำรวจพบว่าผู้ก่อเหตุคือ เอกลักษณ์ แพน้อย อายุ 41 ปี อดีตทหารเรือ ที่พกอาวุธปืนมาพร้อมขี่มอเตอร์ไซค์เข้ามาในที่เกิดเหตุ และได้หลบหนีไปที่จังหวัดพระตะบอง ประเทศกัมพูชา ก่อนถูกตำรวจท้องถิ่นจับกุม ส่งตัวกลับมายังไทย และถูกตั้งข้อหาฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อน รวมถึงพกอาวุธปืนไปในเมืองหมู่บ้านหรือทางสาธารณะโดยไม่มีเหตุอันควร

ลิม เป็นสมาชิกพรรคกู้ชาติกัมพูชา (Cambodia National Rescue Party -CNRP) และยังเป็นแกนนำที่ถูกมองว่าต่อต้าน และตรวจสอบรัฐบาลของฮุนเซ็น ซึ่งพรรคของเขาถูกสั่งยุบพรรคเมื่อวันที่ 16 พ.ย. 2017 ลิม และสมาชิกพรรคหลายร้อยคนถูกสั่งห้ามลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นเวลา 5 ปี รวมถึงหลายคนที่ลี้ภัยทางการเมือง 

การต่อต้านระบอบฮุนเซ็นของลิม ทำให้การฆาตกรรมของเขาถูกมองว่าเป็นการกำจัดผู้เห็นต่างทางการเมือง แม้ว่านายกรัฐมนตรีฮุน มาเนต ของกัมพูชา กล่าวว่ารัฐบาล และสมเด็จฮุน เซน อดีตนายกรัฐมนตรีไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับคำสั่งลอบสังหารนี้ด้วย  แต่ถึงอย่างนั้นในเดือนมิถุนายน สำนักข่าวอัลจาซีรา ยังเผยคลิปเสียงของฮุนเซ็นที่สั่งให้คนสนิทไล่ล่าคนเห็นต่างทางการเมืองในไทย ซึ่งก็ถูกโยงว่าเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์สังหารนายลิมด้วย 

ศาลสืบพยานโจทก์ ความหวังของครอบครัวที่จะลงโทษคนผิด

เหตุการณ์ที่เกิดในไทยนี้ ทำให้ไทยถูกมองว่าเป็นพื้นที่อันตราย ไม่ปลอดภัยสำหรับนักการเมืองที่เห็นต่าง และท้าทายระบอบการเมือง โดยล่าสุด ในวันที่ 30 กันยายนที่ผ่านมา ศาลได้มีการเริ่มสืบพยานโจทย์แล้ว โดยมีแอนา ลิม อนิ ภรรยาผู้เสียชีวิต ชาวฝรั่งเศส พร้อมทนายความที่เดินทางมาศาล แอนากล่าวว่า สิ่งที่เธอยากรู้ที่สุดคือสาเหตุของการฆาตกรรมนี้ และ “ใครเป็นคนสั่งการ นั่นแหละคือสิ่งที่ฉันอยากรู้มากที่สุด"

"สามีของฉันเป็นวีรบุรุษ เขาปกป้องชาวกัมพูชาและคิดแต่เพียงการทำความดี และพัฒนาคุณภาพชีวิตในกัมพูชา เพื่อประชาชนทั้งหมด และเขาต้องการแก้ไขสถานการณ์ในกัมพูชา ซึ่งเป็นเหตุผลที่เขาต่อต้านรัฐบาล" เธอกล่าว ทั้งสุดท้ายเธอยังหวังว่า คดีนี้จะสามารถเชื่อมโยงไปถึงผู้สั่งการได้แม้จะคิดว่า คงไม่สามารถนำตัวผู้กระทำผิดที่เป็นชาวกัมพูชามาลงโทษตามกฎหมายได้ก็ตาม 

ซึ่งภาคประชาชนหลายฝ่าย เช่น Amnesty International เองก็มองว่า กระบวนการยุติธรรมในคดีนี้ เป็นหน้าที่ไทย “ภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศเพื่อรับรองความมั่นคงและความปลอดภัยของทุกคน รวมถึงนักวิจารณ์รัฐบาลกัมพูชาภายในอาณาเขตของตน”