กสศ. ร่วม WERA ยกระดับวิจัยการศึกษาไทย สู่ความเสมอภาคยั่งยืน

ดร.ไกรยส ภัทราวาท ผู้จัดการกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) เปิดเผยว่า กสศ. ได้รับการลงมติรับรองเป็นภาคีสมาชิกใหม่ของ WERA หรือ สหพันธ์สมาคมการวิจัยด้านการศึกษาโลก (World Education Research Association) ในการประชุมใหญ่สามัญประจำปี 2568 เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2568 ที่ผ่านมา ณ โรงแรม Hyatt Regency Denver at Colorado Convention Center เมืองเดนเวอร์ รัฐโคโลราโด สหรัฐอเมริกา โดยที่ประชุมคณะกรรมการบริหารสภาสมาคม (WERA Council Meeting) ได้มีการลงมติรับรองหน่วยงานสมาชิกใหม่อย่างเป็นทางการจำนวนทั้งสิ้น 3 องค์กรในปีนี้ ได้แก่ กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) ประเทศไทย พร้อมกับอีก 2 ภาคีสมาชิกใหม่ ได้แก่ Educational Studies Association of Ireland (ESAI) จากประเทศไอร์แลนด์ และ Sharjah Education Academy (SEA) จากสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์

ดร.ไกรยส กล่าวว่า การเข้าร่วมเป็นภาคีสมาชิก WERA คือโอกาสสำคัญของประเทศไทย ในการยกระดับเครือข่ายการวิจัยด้านการศึกษาในประเทศไทยเพื่อร่วมสนับสนุนการวิจัยเชิงวิชาการและเชิงนโยบายที่สามารถส่งเสริมความเสมอภาคทางการศึกษา และโจทย์ด้านการศึกษาของประเทศไทยในระยะยาวได้อย่างยั่งยืน ผ่านการทำงานร่วมกับสมาคมการวิจัยด้านการศึกษาที่เป็นสมาชิกของ WERA ทั่วโลกในด้านต่าง ๆ เช่น การเชื่อมงานวิจัยด้านการศึกษาไทยกับองค์ความรู้และแนวโน้มประเด็นวิจัย (Trend) ด้านการศึกษาในระดับโลก การผลิต พัฒนา เผยแพร่ผลงานวิจัยด้านการศึกษาของไทย ผ่านวารสารวิชาการของเครือข่ายสมาคมวิจัยด้านการศึกษาระดับโลก การเข้าร่วมกลุ่มวิจัยกับนักวิชาการทั่วโลก เพื่อร่วมมือวิจัยด้านการลดความเหลื่อมล้ำการศึกษา  การเข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาศักยภาพนักวิจัย เช่น การอบรมเชิงปฏิบัติการ เวิร์กช็อป กิจกรรมเสริมศักยภาพและความรู้งานวิจัยด้านการศึกษา

การเข้าร่วมเป็นสมาชิก WERA ถือเป็นพันธกิจของ กสศ. ด้านการพัฒนาเครือข่ายความร่วมมือทางวิชาการและนโยบายด้านการศึกษาของประเทศไทยกับภาคีในระดับนานาชาติ เพื่อสนับสนุนการยกระดับมาตรฐานการวิจัยและส่งเสริมการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ ข้อมูล นวัตกรรม เพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาร่วมกัน 

ผู้จัดการ กสศ. กล่าวว่า ตลอด 5 ปีที่ผ่านมา กสศ. ได้รับเชิญไปร่วมประชุมและนำเสนอผลงานวิจัยแก่ที่ประชุม WERA อย่างต่อเนื่อง จึงนำมาสู่การได้รับเชิญให้สมัครเข้าร่วมเป็นองค์กรภาคีสมาชิกในปี 2568 ครั้งนี้ และหลังจากเข้าร่วมเป็นสมาชิก WERA แล้ว กสศ. และสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (สกศ.) กระทรวงศึกษาธิการ สภาคณบดีคณะคุรุศาสตร์/ศึกษาศาสตร์แห่งประเทศไทย สถาบันนโยบายวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและนวัตกรรม มจธ. (STIPI) รวมทั้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จะร่วมกันจัดตั้งสมาคมการวิจัยด้านการศึกษาแห่งประเทศไทย (Thailand Education Research Association: THERA) ภายใต้การสนับสนุนจากสมาคมวิจัยด้านการศึกษาของประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกที่เป็นภาคีสมาชิก WERA ต่อไป 

ทั้งนี้การประชุมคณะกรรมการบริหารสภาสมาคม WERA ยังได้พิจารณาแผนการดำเนินการของ WERA ในปี 2568 และการเตรียมจัดประชุมสัมมนาวิชาการนานาชาติประจำปีของ WERA ซึ่งจะจัดขึ้นในช่วงปลายปี 2568 โดยประเทศไทยได้รับเชิญให้นำเสนอประสบการณ์การใช้งานวิจัยในการสนับสนุนการจัดทำนโยบายด้านการศึกษาของไทย

สำหรับผลงานวิจัยสำคัญที่ กสศ. ได้เคยนำเสนอในที่ประชุมWERA เช่น โครงการวิจัยเพื่อพัฒนาและประเมินทักษะความคิดสร้างสรรค์และการคิดวิเคราะห์ ซึ่งพัฒนาร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (OECD)  ข้อค้นพบจากงานวิจัยนี้ เป็นแนวทางการพัฒนาผู้เรียนไม่ว่ายากดีมีจนให้มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู้สูงระดับโลก ซึ่งส่งผลต่อนโยบายการปฏิรูประบบการศึกษาในมิติคุณภาพ และมิติความเสมอภาคต่อผู้เรียนทุกคนในระบบการศึกษาไทย รวมถึงการวิจัยด้านข้อมูลสารสนเทศภายใต้นโยบาย Thailand Zero Dropout ของรัฐบาลไทย เป็นต้น

ทั้งนี้ WERA เป็นเครือข่ายของสมาคมการวิจัยด้านการศึกษาระดับชาติ ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาติ มีพันธกิจในการส่งเสริมความร่วมมือและยกระดับมาตรฐานการวิจัยทางการศึกษาในระดับนานาชาติ ตลอดจนสนับสนุนการขับเคลื่อนการพัฒนานโยบายและการปฏิบัติที่เกี่ยวกับการวิจัยด้านการศึกษาทั่วโลก โดยปัจจุบันมีภาคีสมาชิกสมาคมการวิจัยด้านการศึกษาระดับชาติจากทั่วโลกมากกว่า 30 สมาคม ซึ่งหลายองค์กรมีประวัติการจัดตั้งและการดำเนินงานสนับสนุนการวิจัยด้านการศึกษามายาวนานมากกว่า 50-100 ปี เช่น American Education Research Association (AERA), European Education Research Association (EERA) หรือ Japanese Education Research Association (JERA) เป็นต้น โดยผู้บริหารของ WERA and AERA ได้เตรียมสนับสนุนการจัดตั้ง THERA ขึ้นในอนาคต และจะส่งผู้แทนสหพันธ์มาร่วมทำงานกับเครือข่ายการวิจัยด้านการศึกษาของประเทศไทยในช่วงวันที่ 7-8 สิงหาคม 2568 นี้ ในการประชุมวิชาการด้านการศึกษาระดับนานาชาติ (ThaiCER 2025) ซึ่ง สกศ. และ กสศ. ร่วมกับภาคีหน่วยงานวิจัยด้านการศึกษาจะร่วมกันเป็นเจ้าภาพจัดขึ้นที่โรงแรมอัศวินแกรนด์คอนเวนชั่น https://thaicer2025.onec.go.th/