SOFT Spoon นวัตกรรมอาหารนุ่มเพื่อผู้สูงวัย | TNN Tech Reports

ปัจจุบัน ประเทศไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์แล้ว หรือการมีจำนวนประชากรที่อายุ 60 ปีขึ้นไป มากกว่าร้อยละ 20 ของจำนวนประชากรทั้งประเทศ 

โดยหนึ่งในปัญหาที่มาพร้อมกับความสูงอายุ ก็คือ ภาวะการกลืนลำบาก หรือมีอาการเจ็บ สำลัก ไอในขณะกลืนอาหารและน้ำ ซึ่งอาจทำให้อาหารหลุดเข้าไปในหลอดลมจนปอดติดเชื้อหรืออักเสบ นำไปสู่อันตรายถึงชีวิตได้  

ภาวะกลืนลำบากเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท พาร์กินสัน หรือการทำงานของกล้ามเนื้อบกพร่อง 

นอกจากภาวะกลืนลำบากจะส่งผลในด้านร่างกาย ที่ทำให้ผู้สูงอายุมีความเจ็บปวดหรือกลืนได้ไม่สะดวก จนอาจทำให้ร่างกายไม่ได้รับสารอาหารที่เพียงพอแล้ว ภาวะการกลืนลำบากยังอาจส่งผลต่อจิตใจของผู้สูงอายุทำให้ไม่มีความสุขกับการรับประทานอาหารอีกด้วย 

เพื่อช่วยแก้ไขปัญหานี้ จึงมีความพยายามจากนักพัฒนาไทยที่ได้แรงบันดาลใจ จากการพบเห็นผู้สูงอายุในครอบครัวที่ต้องเจอกับภาวะการกลืนลำบาก ได้คิดค้นและสร้างสรรค์นวัตกรรมอาหารบดละเอียดหรืออาหารนุ่ม ภายใต้ชื่อแบรนด์ SOFT Spoon เพื่อช่วยผู้สูงอายุรับประทานอาหารได้ง่ายและสะดวกมากขึ้น

นวัฒกรรมอาหารของ SOFT Spoon 

นวัตกรรมอาหารบดละเอียดที่พัฒนาขึ้นโดย SOFT Spoon นี้ มีส่วนประกอบสำคัญคือ เจลปรับความข้นหนืดซึ่งนำเข้าจากประเทศญี่ปุ่น ซึ่งมีคุณสมบัติในการเข้ามาช่วยปรับความข้นหนืด ทำให้ทั้งน้ำและเนื้ออยู่เกาะกลุ่มกัน แล้วก็ไหลลงไปยังกระเพาะไปพร้อม ๆ กัน หรือแยกออกจากกันน้อยลง  ช่วยทำให้กล้ามเนื้อที่ทำงานไม่ได้เร็วมีประสิทธิภาพเท่าเดิม ลดการสำลัก ลดโอกาสทำให้เศษอาหารลงไปในหลอดลมได้ 

อะไรคือ “อาหารนุ่มบด”

กรรมวิธีของนวัตกรรมอาหารบดละเอียดจะประกอบด้วย 2 ส่วน ส่วนที่ 1 คือการปรับสภาพของวัตถุดิบ และส่วนที่ 2 คือ การปรับสภาพความข้นหนืด 

ในส่วนของการปรับสภาพของวัตถุดิบ จะทำตามเกณฑ์มาตรฐานโลกสำหรับอาหารฝึกกลืนที่เรียกว่า IDDSI  (International Dysphagia Diet Standardization)

ซึ่งเป็นการกำหนดเนื้อสัมผัสของอาหาร โดยมีทั้งหมด 7 ระดับ ตั้งแต่ระดับ 0 คือ ของเหลวลักษณะคล้ายน้ำเช่น น้ำเปล่า น้ำสมุนไพร  ไปจนถึงระดับที่ 7 คือ 

ลักษณะอาหารทั่วไปในชีวิตประจำวัน ที่กัดเคี้ยวได้ง่าย เช่น ข้าวสวยหุงนิ่ม ปลานึ่ง 

ขณะที่อาหารนุ่มของ SOFT Spoon จะอยู่ในระดับ 3 - 4 คือลักษณะอาหารที่สามารถใช้ช้อนตัก หรือใช้ส้อมจิ้มแล้วอาหารผ่านร่องส้อมได้ ไม่ต้องเคี้ยว 

สำหรับกรรมวิธีส่วนที่ 2 ก็คือปรับความข้นหนืดของอาหาร โดยการผสมนวัตกรรมเจลปรับความข้นหนืดลงไปเป็นส่วนผสม 

นอกจากจะมีความข้นหนืดตามมาตรฐานแล้ว อาหารบดละเอียด Soft Spoon ยังมีจุดเด่นอยู่ที่หน้าตาของอาหาร ที่ในแต่ละเมนูก็น่ารับประทานไม่แพ้อาหารทั่วไป 

ซึ่งเกิดมาจากกรรมวิธีที่พิถีพิถัน ที่ในแต่ละเมนูจะมีการแยกวัตถุดิบแต่ละชนิดออกจากกัน นำไปบดละเอียดแล้วนำไปผ่านการปรุง  หลังจากปรุงรสชาติเสร็จถึงจะนำวัตถุดิบแต่ละอย่างมาจัดวางในภาชนะด้วยความสวยงาม เพื่อที่จะคงรสชาติให้ใกล้เคียงเมนูเดิมมากที่สุด 

โดยกรรมวิธีในการแยกส่วนผสมและปรุงรสชาติแต่ละเมนูถือเป็นเรื่องของศิลปะ ดังนั้นในส่วนนี้จึงเลือกใช้ทักษะของคนในการทำงาน โดยเชฟจะทำหน้าที่ในการปรุงอาหารด้วยสูตรเฉพาะและควบคุมรสชาติให้เหมือนกันทุกจาน

อาหารบดละเอียด SOFT Spoon กับอาหารทั่วไป เหมือนหรือต่างกันอย่างไร ?

ทั้งอาหารบดละเอียด และอาหารทั่วไปจะยังคงมีหน้าตาที่ใกล้เคียงกัน ทั้งหน้าตารวมไปถึงตัวของกลิ่น รวมไปถึงรสชาติจะมีความใกล้เคียงกัน โดยที่ไม่ได้ใส่สารปรุงรสที่เป็นสารปรุงแต่งอื่น ๆ ใช้การปรุงแบบปกติ แต่ได้มีการลดปริมาณโซเดียมกับปริมาณน้ำตาลลง เพื่อให้เหมาะสมกับผู้สูงอายุเป็นหลัก 

ส่วนสิ่งที่ต่างกันคือเรื่องของ “เนื้อสัมผัส” จากเดิมถ้าเป็นเนื้อหมูซึ่งจะต้องเคี้ยวแต่ในอาหารบดละเอียด ตัวเนื้อสัมผัสจะเป็นแบบเนื้อละเอียดคล้ายมันบด 

วิธีรับประทานของอาหารบดละเอียด SOFT Spoon นั้นไม่ได้ยุ่งยาก หากเป็นอาหารแช่แข็งก็สามารถนำเข้าไปอบในหม้อนึ่งทั่วไปได้เลย ถือว่าประหยัดเวลาเมื่อเทียบกับการต้องเตรียมวัตถุดิบและบดอาหารรับประทานเอง หรือผู้ดูแลผู้สูงอายุที่อาจจะลดเวลาในการเตรียมอาหาร

ปัจจุบัน SOFT Spoon ก่อตั้งและพัฒนามาเป็นระยะเวลากว่า 3 ปี จากจุดเริ่มต้นมีอาหารนุ่มเพียง 10 เมนู จนถึงปัจจุบัน มีเมนูให้เลือกมากกว่า 40 เมนู ทั้งอาหารคาวอาหารหวาน รวมถึงไอศกรีม โดยเมนูยอดฮิตขวัญใจผู้สูงอายุ ก็คือเมนูปลา มีราคาจำหน่ายตั้งแต่ 79 บาท ไปจนถึง 189 บาท

อย่างไรก็ตาม จากข้อจำกัดของเทคโนโลยี ส่งผลให้บริษัทนักพัฒนาไทยรายนี้ยังไม่สามารถสร้างเจลปรับความข้นหนืดได้เอง จำเป็นต้องนำเข้าจากต่างประเทศ รวมไปถึงเรื่องราคา ที่แม้ว่าอาหารบดนุ่ม SOFT Spoon จะเริ่มต้นที่หลักสิบบาท แต่ผู้พัฒนาก็มองว่า ด้วยโครงสร้างทางสังคมไทยที่ยังไม่รองรับกลุ่มผู้สูงอายุเท่าที่ควร นำไปสู่ข้อจำกัดด้านค่าใช้จ่าย

ขณะที่การพัฒนาในอนาคต SOFT Spoon ตั้งใจว่าจะเดินหน้าบนถนนของความเป็นผู้เชี่ยวชาญในด้านอาหารเพื่อกลุ่มผู้สูงอายุในหลายระดับความละเอียด เพื่อสร้างความสุขในการกินให้กับผู้สูงอายุหลากหลายกลุ่ม