เล่นกับสุนัขแค่ 15 นาที ลดความเครียดได้จริง วิจัยชี้

การศึกษาจาก PLOS ONE (2025) โดย Yotanyamaneewong และคณะ ยืนยันว่า เพียง 15 นาทีของการมีปฏิสัมพันธ์กับสุนัขก็สามารถลดความเครียดและระดับฮอร์โมนความเครียดในมนุษย์ได้อย่างมีนัยสำคัญ นับเป็นแนวทางง่าย ๆ แต่ทรงพลังที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพจิต (PLOS ONE)

ความเครียดถือเป็นหนึ่งในปัญหาสำคัญของมนุษย์ยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะในกลุ่มนักศึกษาและคนทำงาน ความกดดันจากการเรียน การสอบ ความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจ และการใช้ชีวิตประจำวัน ล้วนส่งผลต่อสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจ งานวิจัยมากมายแสดงให้เห็นว่าความเครียดเรื้อรังสามารถนำไปสู่ปัญหาสุขภาพ เช่น ความดันโลหิตสูง ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ภาวะซึมเศร้า และการนอนไม่หลับ ในหลายประเทศมีการพัฒนาแนวทางใหม่ ๆ เพื่อบรรเทาความเครียด หนึ่งในนั้นคือ Animal-Assisted Intervention (AAI) หรือการใช้สัตว์เข้ามามีบทบาทช่วยบำบัด ซึ่งสุนัขเป็นสัตว์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุด เนื่องจากมีความเป็นมิตร เข้าถึงง่าย และสามารถสร้างสายสัมพันธ์ทางอารมณ์กับมนุษย์ได้อย่างลึกซึ้ง

งานวิจัยโดย Yotanyamaneewong และคณะ (2025) มุ่งศึกษาผลของการปฏิสัมพันธ์กับสุนัขที่เป็นมิตรต่อระดับความเครียดของมนุษย์ โดยใช้กลุ่มตัวอย่างนักศึกษามหาวิทยาลัยจำนวน 122 คน ซึ่งเป็นช่วงวัยที่มักเผชิญความกดดันสูงจากการเรียน รูปแบบการศึกษาคือ Randomized Controlled Trial (RCT) ซึ่งถือเป็นมาตรฐานทองคำของงานวิจัยทางคลินิก นักศึกษาแต่ละคนได้ใช้เวลา 15 นาทีอยู่กับสุนัขที่เป็นมิตรจำนวน 6 ตัว (ชิวาวา 5 ตัว และเชตแลนด์ชีพด็อก 1 ตัว) โดยไม่มีเจ้าของอยู่ด้วย กิจกรรมที่ทำได้มีทั้งการลูบหัว กอด เล่น หรือให้ขนม ก่อนและหลังการมีปฏิสัมพันธ์ นักศึกษาถูกประเมินความเครียดผ่านแบบสอบถามรายงานตนเอง และวัดตัวชี้วัดทางชีวภาพ เช่น ความดันโลหิต อัตราการเต้นหัวใจ และระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลในน้ำลาย นอกจากนี้ นักวิจัยยังเก็บตัวอย่างอุจจาระจากสุนัขเพื่อประเมินระดับ fecal glucocorticoid metabolites (fGCM) ทั้งก่อนและหลังการทดลอง

ผลลัพธ์ที่ได้แสดงให้เห็นว่าความเครียดที่นักศึกษารายงานด้วยตนเองลดลงเฉลี่ย 33.5% หลังการปฏิสัมพันธ์กับสุนัขเพียง 15 นาที อัตราการเต้นหัวใจและระดับคอร์ติซอลในน้ำลายก็ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ แสดงถึงการตอบสนองทางกายภาพที่ดีขึ้น สำหรับสุนัขเอง ผลตรวจอุจจาระพบว่ามีระดับคอร์ติซอลลดลงในสัปดาห์ถัดมา แสดงให้เห็นว่าสุนัขไม่ได้รู้สึกกดดันจากการโต้ตอบกับคนแปลกหน้า แต่กลับได้รับประสบการณ์เชิงบวกด้วย

ผลลัพธ์นี้ชี้ให้เห็นว่าการใช้เวลาเพียง 15 นาทีกับสุนัขสามารถส่งผลดีต่อสุขภาพจิตและร่างกายของมนุษย์ได้ทันที นี่อาจกลายเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในหลายบริบท เช่น ในมหาวิทยาลัยจัดกิจกรรม “Dog Therapy” ในช่วงสอบหรือภาวะเครียดสูง เพื่อช่วยให้นักศึกษาคลายความเครียด ในที่ทำงานสร้างพื้นที่หรือจัดโปรแกรมนำสุนัขบำบัดเข้ามาเยี่ยมเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตพนักงาน หรือในโรงพยาบาลสนับสนุนการใช้สุนัขบำบัดร่วมกับการรักษาเพื่อลดความกังวลของผู้ป่วย โดยเฉพาะในเด็กและผู้สูงอายุ

แม้งานวิจัยนี้จะแสดงผลที่ชัดเจน แต่ก็มีข้อจำกัดที่ควรพิจารณา ได้แก่ การศึกษาใช้กลุ่มตัวอย่างเฉพาะนักศึกษามหาวิทยาลัย อาจไม่สามารถสรุปผลไปยังประชากรกลุ่มอื่นได้ทั้งหมด ระยะเวลาการทดลองสั้น (15 นาทีต่อครั้ง) ยังไม่สามารถบอกผลระยะยาวได้แน่ชัด และใช้สุนัขเพียง 6 ตัว ซึ่งอาจมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากสุนัขทั่วไป