ญี่ปุ่นคิดค้น “พลาสติก” แบบใหม่ ย่อยสลายได้ในน้ำทะเล

นักวิจัยในญี่ปุ่นพัฒนาพลาสติกที่สามารถละลายในน้ำทะเลได้ภายในไม่กี่ชั่วโมง หวังเป็นอีกหนึ่งแนวทางแก้ปัญหามลพิษจากขยะพลาสติกที่ลอยในทะเล รวมถึงปัญหาขยะพลาสติกที่ถูกพัดพาลงสู่แหล่งน้ำเนื่องจากภัยธรรมชาติ จนกลายเป็นมลพิษต่อมหาสมุทร และเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต

พลาสติกชนิดใหม่ซึ่งพัฒนาร่วมกันโดยมหาวิทยาลัยโตเกียวนี้มีความแข็งแรงเทียบเท่าพลาสติกที่ทำจากปิโตรเลียมทั่วไป โดยผลิตขึ้นจากการผสม ไอออนิกโมโนเมอร์ (ionic monomers) หรือโมเลกุลเดี่ยวที่มีประจุไฟฟ้า สองชนิดผสมกัน เพื่อสร้างพันธะที่ทำให้ได้พลาสติกที่ทั้งแข็งแรงและยืดหยุ่น

อย่างไรก็ตาม เมื่อพลาสติกที่พัฒนาขึ้นใหม่นี้ สัมผัสกับเกลือและอิเล็กโทรไลต์ (Electrolytes) หรือสารละลายที่นำไฟฟ้าได้ตัวอื่น ๆ ในน้ำทะเล ก็จะทำให้พลาสติกสลายตัวเป็นโมโนเมอร์ดั้งเดิม ซึ่งแบคทีเรียสามารถย่อยสลายได้ รวมถึงพลาสติกที่พัฒนาใหม่นี้ ยังไม่เป็นพิษ และไม่ติดไฟอีกด้วย

ทีมวิจัยระบุว่า เมื่อทดลองนำพลาสติก ไปใส่ในสารละลายน้ำที่มีความเข้มข้นของเกลือเท่ากับน้ำทะเล พลาสติกจะละลายอย่างรวดเร็วในเวลาประมาณ 2 ถึง 3 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับความหนาและขนาด และยังไม่ทิ้งไมโครพลาสติกที่เป็นอันตรายไว้ ซึ่งท้ายที่สุดแล้วจะกลายเป็นมลพิษต่อมหาสมุทร

มีข้อมูลจากโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ ที่คาดการณ์ว่ามลพิษจากพลาสติกจะเพิ่มขึ้นเป็นสามเท่าภายในปี 2040 โดยจะเพิ่มขยะลงสู่มหาสมุทรทั่วโลกปีละ 23-37 ล้านเมตริกตัน และในปี 2020 จะมีไมโครพลาสติกที่มีขนาดเล็กกว่า 5 มิลลิเมตรซึมเข้าสู่สิ่งแวดล้อมอีกประมาณ 2.7 ล้านเมตริกตัน 

นอกจากนี้ปัญหาขยะพลาสติก รวมถึงไมโครพลาสติก ยังก่อความเสียหายไม่ใช่แค่กับสิ่งมีชีวิตในทะเลเท่านั้น แต่ยังรวมถึงร่างกายมนุษย์ด้วย หลังจากที่นักวิจัยพบชิ้นส่วนเล็ก ๆ ของพลาสติกชนิดนี้ในความเข้มข้นที่แตกต่างกันในสมองของมนุษย์ ผนังหลอดเลือดแดง และอวัยวะอื่น ๆ

ด้วยเหตุนี้นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกจึงต้องเร่งมือพัฒนาผลงาน เพื่อรับมือกับวิกฤตขยะพลาสติกที่เพิ่มมากขึ้น เช่นเดียวกับทีมวิจัยในญี่ปุ่น ที่ถึงแม้ตอนนี้จะยังไม่เผยแผนการนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ แต่งานของพวกเขาได้รับความสนใจอย่างมาก รวมถึงจากอุตสาหกรรมด้านการบรรจุภัณฑ์ต่าง ๆ ด้วย