สมาร์ทวอทช์ช่วยชีวิต! ผลวิจัยชี้ชัด ยี่ห้อไหน "ตรวจจับภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ" (AFib) ได้แม่นยำที่สุด
ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน สมาร์ทวอทช์ได้พัฒนาจากเครื่องประดับข้อมือไปเป็นอุปกรณ์ดูแลสุขภาพส่วนตัวที่มีประสิทธิภาพสูง โดยเฉพาะความสามารถในการตรวจจับภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิด Atrial Fibrillation (AFib) ซึ่งเป็นภาวะที่หัวใจเต้นผิดจังหวะอย่างรวดเร็วและไม่เป็นระเบียบ และหากปล่อยทิ้งไว้ อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) ได้
เมื่อเร็ว ๆ นี้ มีผลการศึกษาทางคลินิกขนาดใหญ่ที่ถูกตีพิมพ์ในวารสารทางการแพทย์ชั้นนำระดับโลกอย่าง JACC: Advances ซึ่งทำการวิเคราะห์และเปรียบเทียบความแม่นยำของสมาร์ทวอทช์หลายยี่ห้อในการตรวจจับ AFib ผลวิจัยนี้ได้ให้คำตอบที่ชัดเจนว่า แบรนด์ใดที่ทำหน้าที่ในการดูแลสุขภาพหัวใจของเราได้ดีที่สุด
ผู้ชนะใส ๆ: Apple Watch ยืนหนึ่งด้วยเทคโนโลยี ECG ที่ได้รับการพิสูจน์แล้ว
ผลการวิจัยชี้ว่า Apple Watch เป็นสมาร์ทวอทช์ที่ทำคะแนนด้านความน่าเชื่อถือและความแม่นยำในการตรวจจับภาวะ AFib ได้สูงที่สุดอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นผลมาจากเทคโนโลยีที่ผสานกันระหว่างเซนเซอร์วัดอัตราการเต้นของหัวใจ และแอปพลิเคชัน ECG (คลื่นไฟฟ้าหัวใจ) ที่ได้รับการรับรองจากหน่วยงานกำกับดูแลด้านสุขภาพในหลายประเทศ
ความเหนือกว่าของ Apple Watch ในการตรวจจับ AFib:
- เทคโนโลยี ECG ที่แม่นยำ:
- Apple Watch ใช้แอปพลิเคชัน ECG (Electrocardiogram) เพื่อบันทึกคลื่นไฟฟ้าหัวใจเพียงแค่แตะนิ้วค้างไว้ที่เม็ดมะยม (Digital Crown) ซึ่งให้ข้อมูลที่มีความแม่นยำเทียบเคียงได้กับการตรวจ ECG แบบขั้วเดียว (Single-Lead ECG) ทางการแพทย์
- ความสามารถในการตรวจจับ (Sensitivity) และ ความสามารถในการแยกแยะ (Specificity) ภาวะ AFib ของ Apple Watch อยู่ในระดับที่น่าพอใจมากเมื่อเทียบกับมาตรฐานทางการแพทย์จริง ๆ ทำให้ผลลัพธ์ที่ได้มีความน่าเชื่อถือสูงในการคัดกรองเบื้องต้น
- การติดตามจังหวะหัวใจอย่างต่อเนื่อง (PPG):
- นอกจาก ECG แล้ว Apple Watch ยังใช้เซนเซอร์วัดอัตราการเต้นของหัวใจแบบ Photoplethysmography (PPG) ในการติดตามจังหวะหัวใจตลอดเวลา (Continuous Monitoring)
- หากระบบตรวจพบ จังหวะการเต้นที่ผิดปกติ (Irregular Rhythm Notification) เป็นเวลานานและมีรูปแบบที่เข้าข่าย AFib นาฬิกาจะส่ง การแจ้งเตือนเชิงรุก ไปยังผู้ใช้ทันที เพื่อกระตุ้นให้ผู้ใช้ไปพบแพทย์เพื่อตรวจยืนยัน
- การได้รับการยอมรับทางคลินิก:
- Apple Watch เป็นหนึ่งในสมาร์ทวอทช์กลุ่มแรก ๆ ที่ผ่านการศึกษาและใช้งานอย่างกว้างขวางในโครงการวิจัยขนาดใหญ่ (เช่น Apple Heart Study) ซึ่งทำให้ข้อมูลของ Apple Watch มีน้ำหนักทางวิทยาศาสตร์และทางการแพทย์สูง
ทางเลือกอื่น ๆ: Samsung, Fitbit, และ Garmin ก็มีบทบาทสำคัญ
ถึงแม้ Apple Watch จะครองตำแหน่งผู้นำในด้านความแม่นยำของการตรวจจับ AFib แต่สมาร์ทวอทช์จากยี่ห้ออื่น ๆ ก็กำลังพัฒนาอย่างต่อเนื่องและถือเป็นทางเลือกที่มีประโยชน์อย่างยิ่งในกลุ่มผู้ใช้ระบบปฏิบัติการอื่น ๆ หรือผู้ที่มองหาฟังก์ชันสุขภาพที่ครอบคลุม
1. Samsung Galaxy Watch
- มีฟังก์ชัน ECG: Samsung Galaxy Watch รุ่นใหม่ ๆ มักจะมาพร้อมกับฟังก์ชัน ECG ที่สามารถใช้งานได้ในลักษณะเดียวกับ Apple Watch (โดยมักต้องเปิดใช้งานผ่านการอัปเดตซอฟต์แวร์หรือการจับคู่กับสมาร์ทโฟน Samsung)
- เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ใช้ Android: ถือเป็นตัวเลือกอันดับต้น ๆ สำหรับผู้ใช้โทรศัพท์ Android ที่ต้องการฟีเจอร์ด้านสุขภาพครบถ้วนและการตรวจวัดคลื่นไฟฟ้าหัวใจที่ได้รับการรับรอง
2. Fitbit และ Garmin
- เน้นเซนเซอร์ PPG และการแจ้งเตือน: สมาร์ทวอทช์และฟิตเนสแทรคเกอร์จาก Fitbit และ Garmin ส่วนใหญ่จะพึ่งพาเซนเซอร์ PPG ในการติดตามอัตราการเต้นของหัวใจ
- การแจ้งเตือนความผิดปกติเบื้องต้น: พวกเขามีระบบ "Irregular Rhythm Notification" ที่คอยแจ้งเตือนผู้ใช้หากตรวจพบความผิดปกติของจังหวะหัวใจ ซึ่งถือเป็นการคัดกรองเบื้องต้นที่ดีและเป็นประโยชน์ในการกระตุ้นให้ผู้ใช้ใส่ใจและไปพบแพทย์เพื่อตรวจยืนยันต่อไป
ข้อควรจำที่สำคัญที่สุด: สมาร์ทวอทช์ไม่ใช่หมอ!
สิ่งที่ผลวิจัยและผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ทุกคนเน้นย้ำคือ สมาร์ทวอทช์ ไม่ว่าจะแม่นยำเพียงใด ก็ยังคงเป็น "เครื่องมือคัดกรองเบื้องต้น" (Screening Tool) เท่านั้น และ ไม่สามารถแทนที่การวินิจฉัยของแพทย์ได้
- การวินิจฉัยทางการแพทย์: การวินิจฉัยภาวะ AFib ที่แท้จริงยังคงต้องทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ผ่านการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจแบบมาตรฐาน $12$ ลีด (Standard 12-lead ECG)
- เมื่อได้รับการแจ้งเตือน: หากสมาร์ทวอทช์ของคุณ ไม่ว่าจะเป็น Apple Watch หรือยี่ห้ออื่น ๆ แจ้งเตือนถึงภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ สิ่งที่คุณควรทำทันทีคือ อย่าเพิ่งตื่นตระหนก แต่ให้นำข้อมูลการแจ้งเตือนดังกล่าวไปปรึกษาแพทย์และทำการตรวจยืนยันตามขั้นตอนทางการแพทย์
โดยสรุปแล้ว ผลวิจัยชี้ว่า Apple Watch มีความน่าเชื่อถือที่สุดในตลาด ณ ขณะนี้ในการตรวจจับ AFib แต่ทางเลือกอื่น ๆ ก็มีประโยชน์และช่วยให้ผู้ใช้ตระหนักถึงสุขภาพหัวใจของตนเองได้มากขึ้น การเลือกสมาร์ทวอทช์จึงควรพิจารณาจากระบบปฏิบัติการที่คุณใช้งาน และฟีเจอร์ด้านสุขภาพที่คุณต้องการเป็นหลัก
Credit : jacc.org