วิจัยชี้ อากาศร้อน ทำให้อัตราการฆ่าตัวตายสูงขึ้น

อากาศเมืองไทยช่วงนี้ร้อนจนไม่อยากออกจากบ้าน ซึ่งนอกจากจะอันตรายต่อสุขภาพกาย ทั้งฮีทสโตรกหรือเสี่ยงเกิดภาวะขาดย้ำแล้ว สุขภาพจิตก็ได้รับผลกระทบจากอากาศร้อนเช่นเดียวกัน โดยมีรายงานว่า อากาศร้อนขึ้น ทำให้สุขภาพจิตแย่ลง มีปัญหาทางอารมณ์มากขึ้น ซึ่งอาจสัมพันธ์กับอัตราการฆ่าตัวตายที่สูงขึ้นด้วย

ความร้อนส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิตอย่างไร

นพ.พงศ์เกษม ไข่มุกด์ เคยกล่าวไว้ว่า อากาศร้อนมีผลโดยตรงกับสุขภาพจิตยกตัวอย่างเช่นอากาศที่ร้อนจะทำให้คนเรามีความเครียด เนื่องจากร่างกายต้องใช้พลังการในการปรับตัว  ในช่วงอากาศร้อนกลางวันยาวนานกว่ากลางคืนอาจจะทำให้ร่างกายหลั่งสารเมลาโทนินได้ช้าลง ทำให้ไม่รู้สึกง่วง 

นอกจากนี้ อากาศที่ร้อนอาจจะทำให้นอนไม่หลับ ทำให้พักผ่อนไม่เพียงพอเกิดอาการหงุดหงิด อ่อนล้าได้ง่าย นอกจากนี้ อากาศที่ร้อนอาจส่งผลให้เกิดความเครียดหงุดหงิดควบคุมอารมณ์ได้น้อยลงจนเกิดความหุนหันพลันแล่นทำอะไรที่ไม่หยั่งคิดได้

อาการของภาวะซึมเศร้าในช่วงที่อากาศร้อน

ความสัมพันธ์ระหว่างความร้อนและภาวะซึมเศร้าเป็นเรื่องซับซ้อน  นักวิจัยค้นคว้าข้อมูลในสังคมออนไลน์มากกว่า 600 ล้านข้อมูล โดยวิเคราะห์จากภาษาที่ใช้ซึ่งแสดงถึงแนวโน้มที่จะมีอาการซึมเศร้า และค้นพบว่า สุขภาพจิตและความเป็นอยู่ของผู้ใช้โซเซียลมีเดียแย่งลง

อีกทั้งช่วงที่อากาศร้อน ยังส่งลต่อการทำงานของฮอร์โมนเซโรโทนิน โดยผู้เชี่ยวชาญ ระบุว่า อุณหภูมิที่สูงขึ้นอาจส่งผลต่อสารสื่อประสารที่มีผลต่ออารมณ์ความรู้สึก เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญ ซึ่งโดยปกติแล้วเซโรโทนินจะหลั่งออกมาเมื่อร่างกายมีความเครียด ก็เท่ากับว่า อากาศร้อน จะเหหมือนกับร่างกายมีความเครียดเพิ่มขึ้นด้วย

กลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงต่อปัญหาสุขภาพจิตจากความร้อน

บางคนมีความเสี่ยงสูงก็ยิ่งต้องเพิ่มความระมัดระวัง กลุ่มคนที่มีความอ่อนไหวต่ออากาศร้อนที่จะส่งผลต่อสุขภาพจิต ได้แก่

• มีโรคเรื้อรัง

เนื่องจากการเคลื่อนไหวที่จำกัดและอาการทางกายที่แย่ลงระหว่างคลื่นความร้อนสามารถส่งผลกระทบต่ออารมณ์

• มีภาวะสมองเสื่อม

ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและการเสียชีวิตระหว่างคลื่นความร้อน

• ผู้ที่ปัญหาทางการเงิน 

ที่ไม่สามารถจัดหาเครื่องปรับอากาศหรือเข้าถึงการดูแลทางการแพทย์ที่มีคุณภาพได้

• สภาวะสุขภาพจิตที่มีอยู่ก่อนแล้ว

โดยเฉพาะผู้ที่ใช้ยาต้านอาการซึมเศร้าและยาต้านโรคจิต ซึ่งอาจส่งผลต่อการควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย

• การตั้งครรภ์

เพราะสุขภาพจิตที่ไม่ดีระหว่างการตั้งครรภ์อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนหรือทารกมีน้ำหนักแรกเกิดน้อย

• ปัญหาการใช้สารเสพติด 

ซึ่งทำให้การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นเรื่องยากขึ้น

อากาศร้อนทำให้คนคิดสั้นมากขึ้น

งานวิจัยจากสหรัฐฯ ชี้ว่า แม้อุณหภูมิเฉลี่ยรายเดือนเพียงเล็กน้อย แต่ก็มีความสัมพันธ์กับอัตราการฆ่าตัวตายและพฤติกรรมการฆ่าตัวตายที่สูงขึ้น 1.5% 

อัตราที่เพิ่มขึ้นนี้เกิดขึ้นทั้งในเมืองที่มีอากาศร้อน มากกว่าที่ที่มีอากาศเย็น

นอกจากนี้ ยังพบว่า การเข้ารับการรักษาและการรับเข้าโรงพยาบาลที่เกี่ยวข้องกับโรคทางจิตเวช ในช่วงคลื่นความร้อนที่ยาวนานกว่าสามวัน เพิ่มขึ้นเกือบ 10% ด้วย

นักวิจัยอธิบายว่าปัจจัยหลายประการ เช่น อายุ ปัญหาสุขภาพจิตที่มีอยู่ก่อนแล้ว และสภาพอากาศ มีบทบาทในผลกระทบของความร้อนต่อการฆ่าตัวตายและการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล แต่ผลการวิจัยสนับสนุนความสัมพันธ์ระหว่างการเพิ่มขึ้นของความร้อนและสุขภาพจิตที่แย่ลง