พริกขี้หนู 800 บาท/กก. ราคาแรงทะลุเพดาน! ผักธรรมดาที่แพงเกินเอื้อม

ราคาพริกพุ่งทะลุเพดาน 800 บาทต่อกิโล ผักชนิดอื่นก็ไม่น้อยหน้า คะน้าโด่งถึง 80-90 บาท กะหล่ำปลีเพิ่มขึ้นกว่า 200% ในเวลาแค่ 4 ปี ส่งผลกระทบหนักต่อกระเป๋าตังค์ของผู้บริโภค วิถีชีวิตพลิกผัน เมื่อของปกติในชีวิตประจำวันกลายเป็นของแพงเกินเอื้อม

เบื้องหลังความผันผวนนี้ ข้อมูลสถิติราคาผักย้อนหลัง 5 ปี บ่งบอกถึงการปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องและรุนแรง ผักทุกชนิดปรับราคาพรวดพราด ตั้งแต่ผักกาดหอม 128% คะน้า 150% ไปจนถึงกะหล่ำปลีที่เพิ่มกว่าเท่าตัว สัญญาณอันตรายที่เตือนว่าวิกฤตกำลังทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ

จากเหนือจรดใต้ ภัยแล้งถล่มหนัก ตีคู่กับราคาผักที่ผันผวนรุนแรง เชียงใหม่เจอราคาผักกาดขาวปลีพุ่งกระฉูด นครราชสีมาก็เจอมะนาวแพงเป็นเท่าตัว ส่วนขอนแก่นและนครศรีธรรมราชราคาพริกแตงกวาก็ไม่น้อยหน้า สะท้อนถึงปัญหาที่กระจายวงกว้างและรุนแรงเกินคาด

จากข้อมูล ปภ. ปีนี้มีพื้นที่ประกาศภัยแล้งแล้วกว่า 50 จังหวัด โดยเฉพาะภาคอีสานที่เจอภัยแล้งหนักสุดในรอบหลายปี ผนวกกับน้ำในเขื่อนที่ลดฮวบ กระทบหนักต่อเกษตรกรรมและการผลิตกระแสไฟฟ้า ยิ่งตอกย้ำว่าวิกฤตพริกแพงผักแพงเป็นเรื่องใกล้ตัวกว่าที่คิด

ผลกระทบยังลามไปถึงสุขภาพประชาชนด้วย เมื่อผักแพงเกินเอื้อม ผักคุณภาพดีอาจหายไปจากจานอาหาร โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบางอย่างเด็ก ผู้สูงวัย หรือผู้ป่วยที่ต้องการอาหารเฉพาะ จำต้องเผชิญปัญหาทุพโภชนาการที่ซ้ำเติม

หน่วยงานรัฐเร่งออกมาตรการระยะสั้นเพื่อช่วยประคองในวิกฤต ทั้งการจัดสรรน้ำ ปล่อยสินเชื่อดอกเบี้ยถูก ส่งเสริมปลูกพืชใช้น้ำน้อย และช่วยกระจายผลผลิต แต่ที่สำคัญคือการแก้ปัญหาเชิงระบบในระยะยาว

ทุกฝ่ายต้องร่วมมือกันขับเคลื่อนการปฏิรูป ไม่ว่าภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม หรือเกษตรกรเอง ในการบริหารจัดการทรัพยากรแบบมีส่วนร่วม วางแผนสอดรับกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือการทำตลาดนัดสีเขียวเพื่อจำหน่ายผักอินทรีย์ในราคาเป็นธรรม 

และที่ขาดไม่ได้คือพลังผู้บริโภคอย่างเรา ในการเลือกซื้อผักผลไม้ท้องถิ่นตามฤดูกาล สนับสนุนของอินทรีย์ ลดการบริโภคที่ฟุ่มเฟือย เพราะการเปลี่ยนแปลงแม้เล็กน้อยจากทุกคน เมื่อรวมพลังกันแล้วจะกลายเป็นแรงขับเคลื่อนใหญ่ในการปฏิรูประบบอาหารได้อย่างแน่นอน

ภัยแล้งพาพริกแพง ผักแพง กำลังทดสอบความมั่นคงทางอาหารของเรา ถึงเวลาร่วมด้วยช่วยกันฝ่าวิกฤต เลือกซื้ออย่างรู้ค่า ปรับตัวสู่ความท้าทายใหม่ เพื่ออนาคตที่ยั่งยืน

ภาพ Getty Images