ไทยวางหมุดหมาย 18–20 สิงหาคม เปิดพื้นที่ชายแดนให้คณะสังเกตการณ์ตรวจสอบ

ความหมายของสามวัน

ช่วงวันที่ 18–20 สิงหาคม 2568 ไม่ได้เป็นเพียงกำหนดการลงพื้นที่ของคณะสังเกตการณ์ชั่วคราว (Interim Observer Team – IOT) เท่านั้น แต่คือหมุดหมายสำคัญที่รัฐบาลไทยเลือกใช้เป็นเครื่องมือทางการทูต การเปิดให้เข้าตรวจสอบสถานการณ์ชายแดนไทย–กัมพูชาในพื้นที่จริง สื่อสารชัดว่าประเทศไทยยึดมั่นในความโปร่งใสและมาตรฐานสากล

การทูตที่ใช้ “สนามจริง”

แทนที่จะโต้เถียงกับข้อกล่าวหาว่ามีการละเมิดข้อตกลงหยุดยิงหรือใช้ทุ่นระเบิด รัฐบาลไทยเลือกวิธีเปิดพื้นที่จริงให้คณะทูตและองค์กรระหว่างประเทศเข้ามาตรวจสอบร่วมกัน กลยุทธ์เช่นนี้ไม่เพียงสร้างความน่าเชื่อถือ แต่ยังเป็นการจัดการความขัดแย้งเชิงสัญลักษณ์ว่า “ไทยไม่มีสิ่งใดต้องปกปิด”

บทบาทของ ICRC และมาตรฐานสากล

ก่อนหน้าภารกิจ IOT ไทยได้อำนวยความสะดวกให้คณะกรรมการกาชาดระหว่างประเทศ (ICRC) ลงพื้นที่ชายแดนสุรินทร์ ศรีสะเกษ และอุบลราชธานี ระหว่างวันที่ 11–14 สิงหาคม การทำงานของ ICRC ที่ยึดความเป็นกลาง เน้นการเก็บข้อเท็จจริง และไม่เปิดเผยข้อมูลต่อสาธารณะ สร้างฐานความน่าเชื่อถือให้ไทยในสายตาประชาคมโลก เพราะเป็นการยืนยันว่ากลไกมนุษยธรรมสากลมีส่วนร่วมอย่างเต็มรูปแบบ

ปมทุ่นระเบิดกับเวทีโลก

ทุ่นระเบิดสังหารบุคคลยังเป็นปมขัดแย้งหลัก การเปิดพื้นที่ให้รัฐภาคีอนุสัญญาออตตาวาลงตรวจสอบระหว่างวันที่ 18–20 สิงหาคม แสดงให้เห็นว่าไทยพร้อมยึดพันธกรณีระหว่างประเทศอย่างจริงจัง ผลการตรวจสอบในช่วงเวลานี้จะมีอิทธิพลต่อการรับรู้ของสังคมโลกว่าประเทศไทยคือฝ่ายที่เลือกกติกาสากลเหนือการโต้เถียงทางการเมือง

การเมืองชายแดนในสมการที่ซับซ้อน

ความเคลื่อนไหวดังกล่าวมีผลสองระดับ

• ภายในประเทศ ไทยส่งสัญญาณว่ารัฐบาลไม่เพิกเฉยต่อข้อกล่าวหา แต่เลือกใช้การตรวจสอบเพื่อสร้างความมั่นใจให้ประชาชน
• ระหว่างประเทศ ไทยใช้โอกาสนี้ต่อรองทางการทูต เสริมพันธมิตร และลดแรงกดดันจากข้อครหาของคู่ขัดแย้ง

มองไปข้างหน้า

ภารกิจ 18–20 สิงหาคมจึงไม่ใช่แค่การตรวจสอบ แต่เป็นเครื่องมือทางการเมืองและการทูต ผลที่ได้จะกำหนดทั้งภาพลักษณ์ของไทยในเวทีโลกและสมการการเจรจากับกัมพูชาในอนาคต หากไทยสามารถพิสูจน์ความโปร่งใสและยึดหลักสากลได้จริง จะทำให้ประเทศมีจุดแข็งในการต่อรองและได้รับการยอมรับมากขึ้น