โควิด-19 : ทำไมสหรัฐฯ-ยุโรป เผชิญยอดผู้ติดเชื้อพุ่งสูงท่ามกลางโอมิครอนระบาด

สหรัฐฯ และอีกหลายประเทศในยุโรป ได้เห็นจำนวนผู้ติดเชื้อรายวันพุ่งแตะระดับสูงสุดนับตั้งแต่เริ่มมีการระบาดของโรคโควิด-19 เกิดขึ้น ในเวลาเดียวกันนี้เชื้อกลายพันธุ์โอมิครอนก็กำลังระบาดอย่างรวดเร็ว

เมื่อวันจันทร์ที่ 27 ธ.ค. ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของสหรัฐฯ (ซีดีซี) รายงานว่ามีผู้ติดเชื้อโรคโควิดรายใหม่ 441,278 คน นับเป็นอัตราการแพร่เชื้อรายวันที่สูงที่สุดเท่าที่มีการรายงานมา แต่นายอะเมช อะดาลจา ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อของสหรัฐฯ บอกบีบีซีว่าเชื้อกลายพันธุ์โอมิครอนสามารถหลุดรอดภูมิคุ้มกันของวัคซีนโควิดได้ และจะทำให้ใครก็ตามสามารถติดเชื้อได้ ดังนั้นจะได้เห็นยอดผู้ติดเชื้อเพิ่มสูงขึ้นอีก

แม้จะมีรายงานการศึกษาหลายชิ้นที่ชี้ว่าเชื้อกลายพันธุ์โอมิครอนไม่รุนแรงเท่าเชื้อเดลตา แต่ยังมีความเป็นห่วงกันว่าจำนวนผู้ที่ต้องเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลอาจสูงจนเกินขีดความสามารถที่จะรับได้ ขณะที่องค์การอนามัยโลก เตือนว่าความเสี่ยงจากเชื้อกลายพันธุ์ชนิดนี้ "ยังมีอยู่สูง"

รายงานที่องค์การอนามัยโลกเผยแพร่เมื่อวันที่ 28 ธ.ค. ชี้ว่ายอดผู้ติดเชื้อโรคโควิดจากเชื้อไวรัสทุกสายพันธุ์ในยุโรป เพิ่มขึ้น 57% ในช่วงสัปดาห์ก่อนถึงวันที่ 26 ธันวาคม ส่วนในสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น 30%

ฝรั่งเศสคาดเห็นผู้ติดเชื้อรายวันเกินสองแสนห้าหมื่น

วันเดียวกันนั้น ฝรั่งเศสรายงานยอดผู้ติดเชื้อรายใหม่ 179,807 คน นับเป็นยอดผู้ติดเชื้อรายวันที่สูงที่สุดในยุโรป แต่นายโอลิเวียร์ แวร์รอง รัฐมนตรีสาธารณสุขเตือนว่า "ทุกอย่างบ่งชี้ว่า" ฝรั่งเศสจะได้เห็นยอดผู้ติดเชื้อรายวันมากถึง 250,000 ราย ในช่วงต้นเดือนมกราคม

ฝรั่งเศสเป็นประเทศที่มีประชากรราว 67.2 ล้านคน ณ วันที่ 29 ธ.ค. มีผู้ได้รับวัคซีนเข็มที่ 3 แล้ว มากกว่า 23 ล้านคน

ส่วนสหราชอาณาจักร ซึ่งมีประชากรราว 67.1 ล้านคน พบผู้ติดเชื้อรายใหม่รายวัน 129,471 คน แม้จะมีผู้รับวัคซีนเข็ม 3 แล้ว จำนวน 32.6 ล้านคน และล่าสุดนายกรัฐมนตรีบอริส จอห์นสัน ออกมาเรียกร้องให้ผู้ที่ยังไม่ได้ฉีดเข็มที่ 3 รีบไปฉีดวัคซีน เพื่อให้การฉลองเทศกาลปีใหม่เป็นไปอย่างราบรื่น

ส่วนประเทศอื่น ๆ ในยุโรปต่างเห็นตัวเลขผู้ติดเชื้อรายใหม่รายวันเพิ่มขึ้นเช่นกัน

• อิตาลี พบผู้ติดเชื้อรายใหม่รายวัน 78,000 คน เป็นสถิติสูงสุดนับตั้งแต่เกิดการระบาดของโควิด ซึ่งขณะนี้ทำให้มีผู้เสียชีวิตในอิตาลีแล้ว 136,753 คน
• โปรตุเกส พบผู้ติดเชื้อรายใหม่รายวัน 17,172 คน
• กรีซ พบผู้ติดเชื้อรายใหม่รายวัน 21,657 คน

ส่วนไทย เมื่อวันที่ 29 ธ.ค. พบผู้ติดเชื้อรายใหม่ 2,575 คน มีผู้รับวัคซีนเข็ม 3 จำนวน 6.5 ล้านคน จากประชากร 66.1 ล้านคน และกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ให้ข้อมูลว่าตั้งแต่วันที่ 1 พ.ย.-28 ธ.ค.มีผู้ติดเชื้อโอมิครอนในไทยจำนวน 740 คน และเชื้อแพร่กระจายไปแล้ว 33 จังหวัด

สถิติเหล่านี้กำลังบอกอะไรเรา

นิค ทริกเกิล ผู้สื่อข่าวสาธารณสุขของบีบีซี เคยอธิบายเรื่องนี้ไว้ตอนที่พบว่าเชื้อโอมิครอนเริ่มระบาดในสหราชอาณาจักร ว่ามีเหตุผลหลัก ๆ คือ

1 เพราะเชื้อกลายพันธุ์โอมิครอนกำลังระบาดอย่างรวดเร็ว ในเวลาเดียวกันเชื้อเดลตาก็ยังไม่ได้หมดไป นั่นหมายความว่าประเทศกำลังเผชิญกับการระบาดของเชื้อไวรัสสองสายพันธุ์ในเวลาเดียวกัน แต่รูปแบบการระบาดของโอมิครอนต่างจากตอนที่เชื้ออัลฟาเข้ามาแทนที่เชื้อไวรัสโควิดตัวแรกที่เข้ามาระบาดในสหราชอาณาจักร และต่างจากตอนที่เชื้อเดลตาเข้ามาเป็นสายพันธุ์หลักที่ระบาดแทนที่

ความเป็นไปได้ที่ว่าเชื้อโอมิครอนสามารถหลุดรอดภูมิคุ้มกันของวัคซีนโควิดและจากการติดเชื้อก่อนหน้านี้ได้ เท่ากับว่าเชื้อสองสายพันธุ์ต่างมีโอกาสก่อโรคให้บุคคลคนเดียวกัน และเชื้อสองสายพันธุ์นี้จะแพร่ระบาดไปพร้อม ๆ กันสักระยะหนึ่งก่อนที่โอมิครอนจะเข้ามาแทนที่เดลตา ซึ่งขึ้นอยู่กับว่าประชากรมีภูมิคุ้มกันจากวัคซีนและจากการติดเชื้อมากน้อยแค่ไหน

2 อัตราติดเชื้อเป็นไปอย่างรวดเร็วและอันตราย

เฉพาะในสหราชอาณาจักร เจ้าหน้าที่ด้านสาธารณสุขบอกมาโดยตลอดว่าจะมีผู้ติดเชื้อเพิ่มมากขึ้น โดยเป็นผู้ติดเชื้อที่เข้ารับการตรวจหาเชื้อเท่านั้น แต่ยังมีคนที่ไม่ได้ตรวจอยู่ ดังนั้นจำนวนผู้ติดเชื้อที่แท้จริงน่าจะมีมากกว่าที่สถิติบอก

อย่างไรก็ตาม สถิติผู้ติดเชื้อจะลดลงอย่างที่เห็นเกิดขึ้นแล้วในแอฟริกาใต้ ประเทศที่พบเชื้อโอมิครอนเป็นครั้งแรก แต่กว่าจะลดลงนั้นจะต้องผ่านจุดสูงสุดไปก่อน

ในส่วนของไทย ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรัสวิทยา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการพันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) มองว่าไทยน่าจะมีจำนวนผู้ติดเชื้อรายวันเพิ่มขึ้นสูงอย่างน่ากังวล จากความจริงที่ว่าเชื้อกลายพันธุ์โอมิครอนสามารถแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็วเป็นทวีคูณ และจากการที่ประชากรส่วนใหญ่ของประเทศ ยังได้รับวัคซีนโควิด-19 เพียง 2 เข็ม เท่านั้น