“ฝนดาวตกโอไรออนิดส์” คืน 21 ต.ค.- รุ่งเช้า 22 ต.ค มีต้นกำเนิดจาก “ดาวหางฮัลเลย์”

ช่วงค่ำวันอังคารที่ 21 ต่อเนื่องถึงรุ่งเช้าวันพุธที่ 22 ตุลาคม 2568 ท้องฟ้าเหนือประเทศไทยจะเกิดปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ที่น่าตื่นตาอีกครั้งกับ “ฝนดาวตกโอไรออนิดส์” (Orionids Meteor Shower) หนึ่งในฝนดาวตกประจำปีที่เกิดขึ้นเป็นประจำในช่วงต้นเดือนตุลาคมถึงต้นพฤศจิกายน โดยปีนี้นักดาราศาสตร์คาดว่า จะสามารถสังเกตเห็นได้เฉลี่ย ประมาณ 20 ดวงต่อชั่วโมง ในช่วงเวลาที่อัตราการตกสูงสุด

ฝนดาวตกโอไรออนิดส์มีต้นกำเนิดจาก “ดาวหางฮัลเลย์” (1P/Halley) ดาวหางชื่อดังที่ใช้เวลาโคจรรอบดวงอาทิตย์หนึ่งรอบประมาณ 76 ปี และเป็นดาวหางดวงเดียวกันกับที่สร้างฝนดาวตก “เอต้า อะควอริดส์” (Eta Aquarids) ในเดือนพฤษภาคมของทุกปี

.

เมื่อโลกเคลื่อนที่ผ่านเส้นทางโคจรของดาวหางฮัลเลย์ เศษฝุ่นและอนุภาคขนาดเล็กที่หลงเหลืออยู่ในอวกาศ จะถูกแรงโน้มถ่วงของโลกดึงดูดให้ตกลงมาและ เสียดสีกับชั้นบรรยากาศด้วยความเร็วกว่า 66 กิโลเมตรต่อวินาที ทำให้เกิดการลุกไหม้และเปล่งแสงสว่างวาบเป็นเส้นแสงคล้ายลูกไฟพุ่งผ่านท้องฟ้า ซึ่งเราเรียกกันว่า “ดาวตก” ลักษณะเฉพาะของฝนดาวตกโอไรออนิดส์คือ เส้นทางของดาวตกจะ กระจายออกมาจากบริเวณกลุ่มดาวนายพราน (Orion) จึงได้ชื่อว่า “โอไรออนิดส์” นั่นเอง

สำหรับปี พ.ศ. 2568 นี้ คาดว่าอัตราการตกสูงสุดจะอยู่ในช่วง คืนวันที่ 21 ถึงรุ่งเช้าวันที่ 22 ตุลาคม สามารถเริ่มสังเกตได้ตั้งแต่เวลาประมาณ 22.30 น. เป็นต้นไป โดยจุดศูนย์กลางการกระจายของฝนดาวตกจะอยู่บริเวณ แขนของกลุ่มดาวนายพราน ซึ่งจะปรากฏขึ้นทางทิศตะวันออก จากนั้นจะค่อย ๆ เคลื่อนขึ้นสู่บริเวณกลางท้องฟ้า ช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการชมคือ หลังเที่ยงคืนจนถึงก่อนรุ่งเช้า เพราะขณะนั้นกลุ่มดาวนายพรานจะอยู่สูงขึ้น ทำให้สามารถมองเห็นดาวตกได้ทั่วท้องฟ้าและชัดเจนยิ่งขึ้น

แม้ฝนดาวตกโอไรออนิดส์จะมีอัตราการตกไม่สูงมาก (ประมาณ 20 ดวงต่อชั่วโมง) แต่ก็ถือเป็นหนึ่งในฝนดาวตกที่สังเกตได้ง่ายและสวยงาม โดยเฉพาะหากเลือกชมในพื้นที่ที่ท้องฟ้ามืดสนิท ปราศจากแสงรบกวนจากเมือง เช่น ชนบทหรือภูเขาห่างไกลแสงไฟ อุทยานแห่งชาติ หรือพื้นที่เปิดโล่งกลางแจ้ง ที่สำคัญควรหลีกเลี่ยงการใช้แสงไฟฉายหรือจอมือถือในระหว่างชม เพื่อให้ดวงตาปรับรับแสงธรรมชาติได้ดี และไม่จำเป็นต้องใช้กล้องดูดาวหรืออุปกรณ์พิเศษ แค่เงยหน้ามองท้องฟ้าด้วยตาเปล่าก็สามารถเพลิดเพลินกับปรากฏการณ์ได้

ฝนดาวตกโอไรออนิดส์ถือเป็นหนึ่งใน “ฝนดาวตกสำคัญประจำปี” ที่เกิดขึ้นเป็นประจำในช่วงฤดูใบไม้ร่วงของซีกโลกเหนือ โดยในปี 2568 สภาพดวงจันทร์ไม่สว่างเกินไป ทำให้มีโอกาสสังเกตเห็นดาวตกได้ค่อนข้างชัดเจน หากท้องฟ้าแจ่มใส ปรากฏการณ์นี้ไม่เพียงสร้างความตื่นตาให้ผู้ชม แต่ยังสะท้อนถึงความงดงามและพลวัตของระบบสุริยะ เมื่อเศษฝุ่นขนาดเพียงไม่กี่มิลลิเมตรจากดาวหางในอวกาศห่างไกล กลับสร้างแสงพุ่งวาบเหนือฟากฟ้าโลกในคืนเดือนตุลาคมได้อย่างงดงาม