สวีเดนพัฒนาผิวหนังเทียม 3 มิติ พร้อมระบบหลอดเลือดที่ทำงานกับร่างกายได้จริง

นักวิจัยจากศูนย์การแพทย์และเวชศาสตร์อุบัติเหตุ มหาวิทยาลัยลินเชอปิง ประเทศสวีเดน พัฒนาเทคโนโลยีผิวหนังเทียมแบบ 3มิติ ความหวังยกระดับการรักษาผู้ป่วยแผลไฟไหม้รุนแรงและการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อ โดยการทดลองในหนูแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของการรักษาด้วยวิธีนี้ 

โดยปกติ การปลูกถ่ายผิวหนังแบบดั้งเดิมทำเฉพาะบริเวณชั้นผิวหนังกำพร้าเท่านั้น 

ใต้ชั้นหนังกำพร้า คือ ชั้นผิวหนังที่หนาและซับซ้อนกว่า เรียกว่า ชั้นหนังแท้ ซึ่งมีเส้นเลือด เส้นประสาท รูขุมขน และโครงสร้างต่างๆ ที่สำคัญต่อการทำงานและความยืดหยุ่นของผิวหนัง ซึ่งการปลูกถ่ายผิวหนังทำไม่ได้ เพราะจะทำให้เกิดแผลเป็นขนาดใหญ่ 

ล่าสุด ทีมวิจัยจากสวีเดนได้ผสานเทคโนโลยีแบบ 3มิติ พิมพ์ชิ้นเนื้อที่มีความหนาแน่นของเซลล์สูง จัดเรียงโครงสร้างให้ใกล้เคียงผิวจริง เสริมกับเทคโนโลยีพิมพ์เส้นใยย่อยสลายโดยเอนไซม์ ที่ทำหน้าที่เป็นท่อนำเลือดและสารอาหาร เมื่อนำมารวมกัน เทคนิคทั้งสอง สร้างชิ้นผิวหนังที่ทั้งหนาและมีเส้นทางหลอดเลือดที่ออกแบบได้ ช่วยให้เซลล์ได้รับออกซิเจนและสารอาหารเพียงพอในระยะยาว

เส้นเลือดเป็นปัจจัยสำคัญของงานวิศวกรรมเนื้อเยื่อหลายประเภท นักวิทยาศาสตร์สามารถเพาะเลี้ยงเซลล์ในวัสดุสามมิติให้กลายเป็นออร์กานอยด์หรืออวัยวะจำลองขนาดเล็กได้ แต่ยังมีข้อจำกัดสำคัญคือออร์กานอยด์เหล่านี้ไม่มีเส้นเลือดในการลำเลียงออกซิเจนและสารอาหารเข้าไปถึงเซลล์ ทำให้โครงสร้างไม่สามารถมีขนาดใหญ่เกินไป เพราะเซลล์ตรงกลางจะตายจากการขาดออกซิเจนและสารอาหาร

การทดลองในหนู แสดงให้เห็นว่า ผิวหนังที่พิมพ์ออกมา สามารถเจริญเติบโต สร้างคอลลาเจนใหม่ และมีหลอดเลือดงอกเข้าไปในเนื้อเยื่อ ทำให้สามารถทำงานเข้ากับร่างกายได้จริงๆ

นักวิจัยเน้นย้ำว่า เป้าหมายของการทดลองไม่ใช่สร้างผิวหนังสำเร็จรูป แต่เป็นการสร้างวัสดุตั้งต้นที่ร่างกายจะต่อยอดเองได้ เป็นก้าวสำคัญสู่การพัฒนาแผลปลูกถ่ายที่ฟื้นฟูการทำงานจริง และช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตผู้ป่วยได้