“รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย” ขยับ ต้นตอแผ่นดินไหวกระบี่ 3.5 ริกเตอร์

“รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย”  สาเหตุแผ่นดินไหวกลางกระบี่ ? 

เมื่อเวลา 14.27 น. ของวันที่ 14 เมษายน 2568 ชาวจังหวัดกระบี่ โดยเฉพาะในอำเภอเหนือคลอง ต่างรู้สึกถึงแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นกลางวันแสก ๆ ขณะที่หลายคนอยู่ในบ้าน บางส่วนกำลังทำงานในสำนักงานราชการ แรงสั่นไม่รุนแรงจนถึงขั้นพังถล่ม แต่เพียงพอจะทำให้คนจำนวนไม่น้อยรีบวิ่งออกจากอาคารด้วยความตกใจ

กรมอุตุนิยมวิทยา รายงานว่า แผ่นดินไหวครั้งนี้มีขนาด 3.5 แมกนิจูด จุดศูนย์กลางอยู่ที่ตำบลคลองเขม้า อำเภอเหนือคลอง ความลึกเพียง 2 กิโลเมตร ซึ่งถือว่าใกล้พื้นผิวมาก ส่งผลให้แรงสั่นสะเทือนถูกรับรู้ได้ในวงกว้าง

“รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย” คืออะไร ในเหตุการณ์นี้?

หลังการตรวจสอบเบื้องต้นโดยกรมทรัพยากรธรณี พบว่า เหตุแผ่นดินไหวกระบี่ในครั้งนี้มีความเชื่อมโยงโดยตรงกับ รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย ซึ่งเป็นหนึ่งใน 16 กลุ่มรอยเลื่อนมีพลัง ที่ได้รับการระบุจากทางการว่ามีศักยภาพก่อให้เกิดแผ่นดินไหวในอนาคต

รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย (Khlong Marui Fault) พาดผ่านหลายจังหวัดทางภาคใต้ของประเทศไทย ได้แก่ พังงา กระบี่ สุราษฎร์ธานี และภูเก็ต โดยมีแนวรอยเลื่อนในทิศทางตะวันตกเฉียงเหนือ – ตะวันออกเฉียงใต้ ลักษณะทางธรณีวิทยาของรอยเลื่อนนี้ทำให้สามารถเกิดการเคลื่อนตัวแบบเฉือนข้าง (strike-slip) ซึ่งเป็นหนึ่งในกลไกหลักที่สร้างแรงสั่นสะเทือนใต้ผิวดิน

ภาควิชาธรณีวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (แอดมินเพจ มิตรเอิร์ธ) ให้ข้อมูลเพิ่มเติมผ่านโซเชียลมีเดียว่า เหตุแผ่นดินไหวขนาด 3.5 ที่กระบี่ เมื่อวันที่ 14 เมษายน เวลา 14.27 น. นั้น มีต้นเหตุมาจาก รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย โดยย้ำชัดว่า “ไม่ทำให้เกิดสึนามิ” แต่อย่างใด พร้อมแนะนำให้ประชาชนศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับรอยเลื่อนระนองและคลองมะรุ่ยเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง โดยสามารถติดตามรายละเอียดต่อได้ในคอมเมนต์ใต้โพสต์ของท่านเอง.

ไม่ใช่แค่เส้นขีดในแผนที่ แต่คือพลังที่ซ่อนอยู่

“รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย” อาจไม่ใช่ชื่อที่หลายคนคุ้นหู แต่สำหรับนักธรณีวิทยาแล้ว ถือเป็นหนึ่งในรอยเลื่อนที่ต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด เพราะในอดีตมีบันทึกว่าเคยก่อให้เกิดแผ่นดินไหวระดับ 3-5 แมกนิจูดมาแล้วหลายครั้ง

แม้จะยังไม่มีรายงานความเสียหายใหญ่จากรอยเลื่อนนี้ แต่แรงสั่นสะเทือนล่าสุดที่กระบี่ คือสัญญาณเตือนว่า พลังงานสะสมใต้แผ่นดินอาจยังคงมีอยู่ และสามารถปลดปล่อยออกมาได้อีกในอนาคต

เหตุแผ่นดินไหวครั้งนี้บอกอะไรกับเรา?

กรณีแผ่นดินไหวกระบี่ครั้งนี้ แม้ระดับความรุนแรงไม่ถึงขั้นวิกฤต แต่มีจุดน่าสนใจหลายประการ ได้แก่

• ความตื้นของจุดศูนย์กลาง (2 กม.) ทำให้แรงสั่นถูกส่งผ่านถึงผิวดินได้ชัดเจน
• ใกล้พื้นที่ชุมชนและสถานที่ราชการ เสี่ยงกระทบหากเกิดเหตุขนาดใหญ่
• เกิดในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งมีประชาชนจำนวนมากอยู่ในพื้นที่

ความรู้เรื่องรอยเลื่อน ต้องอยู่ในมือประชาชน

แม้ประเทศไทยจะไม่ได้อยู่ในเขตมุดตัวของแผ่นเปลือกโลกแบบญี่ปุ่นหรืออินโดนีเซีย แต่มีรอยเลื่อนมีพลังจำนวนไม่น้อยที่สามารถสร้างแรงสั่นสะเทือนได้ เช่นเดียวกับกรณี รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย

การเผยแพร่ความรู้เรื่องรอยเลื่อนในระดับชุมชน จึงเป็นสิ่งจำเป็น ตั้งแต่การตรวจสอบว่าอาคารบ้านเรือนตั้งอยู่ใกล้รอยเลื่อนหรือไม่ ไปจนถึงการฝึกซ้อมรับมือแผ่นดินไหวเบื้องต้น เช่น การหลบใต้โต๊ะ และการอพยพจากอาคาร

“รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย” อาจไม่เคยสร้างข่าวใหญ่ แต่วันนี้มันกลายเป็นผู้ต้องสงสัยหลักในเหตุแผ่นดินไหวกระบี่ ที่สั่นสะเทือนทั้งพื้นดินและความรู้สึกของผู้คน

ความเข้าใจเรื่องรอยเลื่อนจึงไม่ใช่แค่เรื่องของนักวิชาการหรือหน่วยงานราชการเท่านั้น แต่ควรเป็นสิ่งที่ประชาชนทุกคนรู้ เพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับสิ่งที่ไม่อาจคาดเดาได้จากใต้ผืนดินที่เรายืนอยู่