ศตวรรษแห่งการละลาย อีก 100 ปีข้างหน้า อาจไม่เหลือธารน้ำแข็งบนโลก

เทือกเขาแอลป์ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ทางธรรมชาติที่ยิ่งใหญ่ของยุโรป กำลังเผชิญการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วจากวิกฤตสภาพอากาศ ธารน้ำแข็งที่เคยปกคลุมยอดเขามานานนับพันปี กำลังละลายและหดหายไปอย่างไม่อาจย้อนกลับ นักวิทยาศาสตร์เตือนว่าสิ่งที่เกิดขึ้นในแอลป์ไม่ใช่อนาคตที่ห่างไกล แต่เป็นความจริงที่กำลังเกิดขึ้นในปัจจุบัน

ซิลแวง คูแตแร็ง นักธารน้ำแข็งวิทยาชาวฝรั่งเศส เปิดเผยว่า ธารน้ำแข็งในเทือกเขาแอลป์สูญเสียปริมาตรมากกว่าครึ่งหนึ่งนับตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 19 จากข้อมูลบันทึกอุณหภูมิที่มีมาตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1880 การละลายของธารน้ำแข็งเริ่มขึ้นหลังสิ้นสุดยุคน้ำแข็งน้อยในช่วงกลางศตวรรษที่ 19 และแม้จะมีช่วงที่ชะลอตัวหรือฟื้นตัวเล็กน้อยในบางทศวรรษ แต่แนวโน้มโดยรวมยังคงเป็นการถดถอยอย่างต่อเนื่อง

คูแตแร็งเล่าย้อนถึงช่วงวัยเด็กในทศวรรษ 1970–1980 เมื่อพื้นที่ใกล้เมืองชาโมนิกซ์ยังมีฝนตกบ่อย หิมะสะสมบนพื้นที่สูง และธารน้ำแข็งยังคงขยายตัวได้ แต่ปัจจุบัน อุณหภูมิที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างชัดเจน โดยเฉพาะในพื้นที่ภูเขา ทำให้ธารน้ำแข็งละลายรวดเร็วกว่าพื้นที่ราบ “การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศส่งผลรุนแรงต่อภูเขามากกว่าที่อื่น” 

ตามแบบจำลองทางวิทยาศาสตร์ ธารน้ำแข็งชื่อดังอย่างเมร์เดอกลาซ (Mer de Glace) อาจหายไปทั้งหมดภายในช่วงปี 2060–2080 และภายใน 100 ปีข้างหน้า ธารน้ำแข็งในแอลป์จะเหลืออยู่เพียงเล็กน้อย บนยอดเขาที่สูงที่สุดอย่างมงบล็องหรือมอนเตโรซาเท่านั้น

ผลกระทบไม่ได้จำกัดอยู่แค่ทิวทัศน์ธรรมชาติ การหายไปของธารน้ำแข็งจะกระทบต่อแหล่งน้ำ การผลิตไฟฟ้าพลังน้ำ และการหล่อเย็นโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ โดยเฉพาะในหุบเขาชาโมนิกซ์ที่อาจเผชิญปัญหาน้ำในอนาคต นอกจากนี้ การละลายของน้ำแข็งยังเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศ ทำให้แมลงศัตรูพืช เช่น ด้วงเปลือกไม้ แพร่ระบาด ทำลายป่าสนขนาดใหญ่ที่เริ่มแห้งตายเป็นจำนวนมาก

อย่างไรก็ตาม คูแตแร็งย้ำว่า การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกยังมีความสำคัญอย่างยิ่ง และอาจช่วยปกป้องแผ่นน้ำแข็งขนาดใหญ่ในแอนตาร์กติกาและกรีนแลนด์ได้ หากโลกลงมือแก้ไขอย่างจริงจัง

การละลายของธารน้ำแข็งในเทือกเขาแอลป์เป็นหลักฐานชัดเจนว่า วิกฤตสภาพอากาศไม่ได้เป็นเพียงคำเตือนเชิงทฤษฎี แต่กำลังเปลี่ยนแปลงภูมิประเทศ ระบบนิเวศ และความมั่นคงด้านทรัพยากรของมนุษย์อย่างเป็นรูปธรรม เหตุการณ์นี้ตอกย้ำความเร่งด่วนของการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและการปรับตัวต่อสภาพอากาศ เพื่อชะลอความสูญเสียที่อาจกลายเป็นจุดเปลี่ยนถาวรของโลก